tag:blogger.com,1999:blog-58902305511883981092024-03-08T03:12:35.385-08:00DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWADA NALA SOO XIRIIR TEL +16468272744 AMA +447441954777HADDII WICITAAN KA MAREYKANKA FREE KUU YAHAY AMA AAD ADEEGSATO VIBER KA WAXA AAD NA GA LA SOO XIRIIRI KARTAA NUMBER KA AH +16468272744 SIDOO KALE WhatsApp WAXAAD
NAGA HELEYSAAN NUMBERKA +447441954777
MEEL KASTA OO AAD DUNIDA KA JOOGTO DAAWOOYINKA WAXAA LAGUUGU SOO GAAR SIINAYAA QAABABKA D.H.L KA AMA BOOSTADA GUDAHA KENYA NA PARCELS. EMAIL US
nalasooxiriir@live.com
nalasooxiriir@doctor.com
nalasooxiriir@gmail.com
nalasooxiriir@consultant.comDAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comBlogger87125tag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-45534017850045775742016-01-17T17:44:00.001-08:002016-01-17T17:45:56.686-08:00WAA MAXAY XANUUN KA TIMAHATima xanuunka ama waxa loo yaqaano<br />
"Trichodynia" waa xaalad qofku ka<br />
dareemayo xanuun dhalada waa madaxa<br />
korkiisa ee gaar ahaan marka qofka uu<br />
timaha shanley sanayo ama marka uu<br />
timahiisa taabto xanuun ka timaha ayaa waxaa soo gudbiyaan neer faha ku jira<br />
jirida hoose ee timaha. Xanuun kaan<br />
waxa uu qofka u dareemaa sida<br />
gubashada oo kale badanaana xanuun<br />
kaas iyo timo daadashada (Alopecia)<br />
way isla socdaan.<br />
sida la wada ogyahay ilaa 100,000 oo<br />
tima ah ayaa madaxa ku yaala sida<br />
badan 50 ilaa 100 tima ah ayaa go'a<br />
maalin walba.<br />
tima haas oo bedal kooda kuwa kale ay soo baxaan taa soo wax dhibaato ah ku<br />
heynin qofka in laga wal walana ma aha<br />
laakiin hadii ay intaa ka bataan waxaa<br />
keeni kara mid kamida wax yaaba haaan<br />
soo socda:<br />
1: qaar ka mida cudurada sida: 1: cudurka Sonkorowga oo aan la<br />
koontaroolin.<br />
2: Cudurrada xiriirka la leh hormoonada<br />
"Endocrine diseases".<br />
3: Cudurrada kilyaha ku dhaca.<br />
4: Cudurrada beerka ku dhaca. 5: Daawooyin ka qaar ka mid ah sida:<br />
1: Isotretinoin<br />
2: Lithium<br />
3: Daawooyin ka nafaqo ahaanta loo<br />
qaato, waliba hadii ay ku jiraan<br />
amphetamines. 4: in qofka lagu Daaweeyo kiimiko sida<br />
daaweynta kiimikaad ee lagu daaweeyo<br />
dadka kansarka uu ku dhaco.<br />
daawooyinkan oo ah kuwa ugu caansan<br />
ee keena timo daadashada, in kastoo<br />
kansarada qaar ka mid ah sida kansarka dhiiga iyo kansarka qanjirada uu keeno<br />
timo daadasho ka hor inta aan la qaadan<br />
daaweynta kiimikaad ee maalmahan<br />
dhaqaatiirtu u isticmaalaa daaweynta<br />
cudurka kansarka.<br />
Cudurka Alopecia areata: waa nooc ka mid ah cudurada maqaarka<br />
oo keena timo daadasho, calaamada<br />
lagu garto waxaa kamida<br />
1: koobaabinno wareegsan oo timo<br />
la'aan ah oo ku sameysma madaxa ama<br />
meelo kale oo ka mid ah jirka sidaa darteed ayaa loogu bixiyay magaca<br />
"Areata" oo laga wado "Area" ama<br />
meelo ayey timaha ka daadinaysaa.<br />
timahana dib ayey u soo baxaan muddo 6<br />
bilood ilaa 2 sano guda hood.<br />
Sidoo kale timaha oo daata waxaa keena Timaha oo la midabeeyo ama la feereeyo<br />
ama daawooyin ka la mariyo qaarkood<br />
ayaa keena timo daadashada ama in<br />
cadaadis timaha muddo dheer lagu hayo<br />
sida in maro lagu giijiyo sida in lagu<br />
giijiyo taakada timaha oo ay xir taan gabdhaha qaarkood taa soo<br />
keenta in timaha gadaal u jiido oo horay<br />
ay ka guurto, cadaadis kaan oo keeno in<br />
timahaas aysan dib danbe u soo bixin<br />
maxaa yeelay waxa dhimanaya unugyadii<br />
ay timaha a ka soo dhex bixi jireen. sidoo kale wax yaabaha keena timaha oo<br />
daato waxaa kamida Nafaqo darro:<br />
qofka oo cunto xumi ku dhacdowaxa ay<br />
keeni kartaa timo daa dasho, arrin taas<br />
oo ka dhalata jirka oo waayo fitamiino,<br />
borotiino iyo macaadinta kale ee muhiim ka u ah koriimada timaha.<br />
dadka khudaarta kaliya ku nool oo aanan<br />
cunin cunnooyin ka borotiin ka leh sida<br />
hilibka ukunta iyo kaluun ka iyagana<br />
waa ay ku dhacdaa timo daadashada.<br />
Sidoo kale waxaa jirta sabab kale oo lagu magacaabo carqaladeynta timaha:<br />
Waa Carqaladeyn ku timaada wareega<br />
koriimada timaha, tani waxaa keeni<br />
kara isbadalo muhiim ah oo qofka ku<br />
dhaco sida qaliin lagu sameeyo<br />
haweenta marka ay dhasho ama qofka marka la suuxiyo, tani waxa ay qaada<br />
neysaa bilooyin si timihii ay isu saxaan.<br />
Bidaarta:<br />
sababta koowaad ee keenta in ay timaha<br />
ka daataan ragga waxa loo yaqaano<br />
Bidaarta oo ay keenaan dhawr xaaladood oo isu tagay kuwaas oo ay ka mid tahay.<br />
1: hormoono<br />
2: dhaxalba<br />
bidaarta waxa ay qofka ku bilaban<br />
kartaa isagoo dhawr iyo toban sano jir<br />
ah, waxay kaloo ku dhici kartaa ragga qaata hormoon ka "Testosterone" si ay u<br />
dhisaan murqahooda.<br />
Sidee tima haaga u xanaaneyn kartaa?<br />
Xanaaneynta tima haaga ma' ahan in<br />
aad daawo marisaa ama midabeysaa<br />
waa 1: inaad qaadataa cunto isu dheeli tiran.<br />
maxaa yeelay timaha waa qeyb ka mid<br />
ah jirkaaga sida lugaha iyo gacmaha oo<br />
kale.<br />
2: Timahaaga haku dhaqin shaambo hal<br />
mar ka badan maalintii. 3: Shukumaan ka si aad ah ha ugu qalajin<br />
timahaaga.<br />
4: Timahaaga ha kululeyn<br />
5: haween kale yeysan kuu dabin timaha.<br />
Haddaba haddii aad leedahay googo'a<br />
timaha timahaaguna si joogta ah u daataan ama uu jiro xanuun iyo cudur<br />
kuu keenaya timo daadashada ama uu<br />
jiro xanuun marka aad shanley saneyso<br />
iyo marka aad taabato timahaaga ama<br />
uu ku galo dareen in madaxa iyo timaha<br />
ba uu kaa galey cudur timahaaga na daadinaya la soo xiriir dhaqaatiirta ka<br />
howl gasha website kan dhaqaatiirta<br />
ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah<br />
dhamaan xanuunada ku dhaca madaxa<br />
iyo timaha iyo dhamaan cudurada keena<br />
timo daada shada dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah waxaana<br />
kamida daaweynta saliido 3 nooc ah oo<br />
mid kastaa la marinaayo timaha hal bil 3 bilood dhamaan saliida haasi bi'idni<br />
llaah waxa ay zuulinayaan dhamaan<br />
cilladaha xanuunada iyo cudurada timaha la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u<br />
hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn<br />
caawimaad inshaa allaah mahad<br />
sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-24023272715170897412014-06-20T15:05:00.001-07:002014-06-20T15:05:49.284-07:00QAAB NOOCEE AYAAD ULA DHAQANTAA NADAAFADA IYO QURXINTA JIRKAAGA SIIBA WAJIGA Sidaynu ognahay wajiga banii aadamka wuu ka jilicsan yahay jirka intiisa kale haba ugu horeeyaan dumarka, waayo wajiga wa jir markasta wax la mariyo siiba dumarka, haddaba waxaa jirta in wajigu qaato jeermiska iyo wasakh da ugu badan kuwaas oo ka soo raaca gacmaha iyo hawada
Tusaale ahaan sida caadada inoo ah Soomaalida siiba dumarku waxay ku meyrtaan wajiga saabuun ama (shower Gel) kadib qofka waxa uu u heystaa in ay intaa kaga dhamaatay meyristii wajiga haddii qofka waqtiga uu qubeysanayo uu na meyrayo jirkiisa oo dhan ee uu ka soo baxayo baafka uu sameeyo si uu u ogaado wasakhada iyo jeermis ka wajigiisa ku harsan waa in uu soo qaato suuf (cotton pads) wuxuu ku shubayaa biyo yar oo milix leh, ama liin dhanaan wuxuuna ku xoqayaa wajiga waxuu arkayaa suufkii oo noqday yeeshay midabka bunniga kana tagay cadaankii waxaasina waa (dead dirty skin cells) oo ay la socdaan wasakh iyo jeermi.
Had iyo jeer waxaa aad u haboon in marka aad wajiga taabaneyso dumar iyo rag ba marka hore waa in aad gacmaha si wanaagsan isaga meyrto oo aad qallajisaa waayo gacmaha waxaa la socda oo ay sitaan jeermiska ugu badan ee aan la qiyaasi Karin, marka waxaa caafimaad ahaan qof kasta u fiican in markasta gacmaha la hor dhaqo intaan wajiga la taaban.
Jeermis (germs) waa noola yaal cayayaan ilma aragto ah inta badana la socda wasakhda kuwaas oo haddii ay jirkaaga qabsadaan taabtaan kugu sababi kara cudurro kala duwan iyo xitaa dhalan rog ku dhaca muuqaalka maqaar kaaga wajigu na kamid yahay.
Tusaale kale oo aad u muhiim ah cilmi baaris lagu sameeyay (mobile phone) ka gacanta ayaa waxa lagu ogaaday inuu ka jeermis badan yahay jeermiska suuliga laga qaado, waayo waxaa soo raaca kuna uruura jeermis aan xad lahayn ama aan la qiyaasi karin jeermigaa oo uu ka helo gacmaha banii aadamka waxaa nasiib darro weyn ah in aad ku aragto dadka qaarkiisa soomaalida na ay ku jirto iyagoo mobile phone ka ay isticmaalaan afka galiya arrin kaas oo sabab u noqon karto in qofka sidaa sameeya ay ku dhacaan cudurro badan. waxaan inshaa allaah mid mid u kala qaadeynaa qeybaha uu ka kooban yahay jirka ama maqaarka banii aadamka si dadkeena soomaalida wax badan uga ogaadaan caafimaadka jirkooda. Waxaana maanta ka hadleynaa inshaa allaah.
1: jirka ama maqaarka iskugu jira labada nooc ee loo yaqaano(combination skin)
2: Iyo Burooyinka ku dhaca Wajiga Iyo Qoorta ee loo yaqaano (blackheads or black dots).
inshaa allaah waxaan ku hormareynaa Burooyinka waxa ay had iyo jeer ku dhacaan jirka saliida badan leh, runtii jirkan ama maqaar kan ayaa caan ku ah waxyaabo badan oo Burooyin ku ka mid yihiin inay ka soo baxaan waa haddii ay daldalooladiisu xirmaan
Burooyinkan waxa ay ku dhacaan ama ka soo baxaan.
1: sanka dushiisa,
2: dhabanada dhinacyada sare,
3: fooda,
4: qoorta
5: dhabarka.
Burooyinkan waxaa ay ka soo dhashaan halka loo yaqaano (hair follicle) oo ah meesha ay timaha xaadu ka soo baxaan, jirka ama maqaarka saliida leh ayaa sii daaya saliid iyo dhidid aad u tiro badan ka dibna jeermis noqda, kuna soo uruura meesha xaadu ka soo baxdo Intaa kadib jirka ama maqaarka hoostiisa meesha loo yaqaan (hair follicle) waa halka ay xaadu ka soo baxdo ayaa midab keedu wuxuu noqdaa madoow, muddo kaddibna waxaa dibada uga soo booda burooyin yar yar, sababta ayaana ah uskagii iyo dhididkii ku uruuray daldaloolada maqaarka oo hawada ka xirmatay.
jirkan ama maqaarka noocan ah iyo guud ahaan ba jirka saliida leh ayaa ah mid markasta u bahan nadiifin iyo qalajin loo isticmaalayo wax yaabo saliidu ku yartahay
Burooyinka noocan ayaa ah kuwo faafa jirku wuxuu intiisa kale is gaarsiiya xilliga habeenkii marka uu qofku hurdo ee uu dhidido.
marka laga soo tago daaweynta rasmiga dhibaatooyin ka uu sababo jirka noocan ah iyo guud ahaan ba jirka saliida leh waxa kaliya ee la iskaga yarayn karo ama lagaga hor tagi karo ayaa ah jirka qofka oo si rasmi ah loo nadiifiyo loona qallajiyo dadka qaar kiisa siiba dumarka ayaa isticmaalo wax yaabaha loo yaqaano(facial scrub, facial cleanser, and toner) dhamaan wax yaabahan iyo kuwo kale oo loo isticmaalo nadiifinta qurxinta jirka iyo daweyntiisa ayaa haba yaraatee jirka banii aadamka ugu jirin isticmaalkooda wax faaiido ah oo u raageysa iska daa faaiido laga helo bal waxaa ay sababaan in uu hoos u dhaco guud ahaan difaaca jirka gaar ahaan difaaca unugyada maqaarka uu leeyahay jilicsanaan saaid ah oo ku timaada maqaarka iyo cudurro kale sida kansarka maqaarka sababtoo ah qofka waxa uu had iyo goor isticmaalayaa (chemicals) kala duwan isla markaana wada socda. in qofka uu baneeyo daldaloolada jirka (pores) ee xirmay ee jeermiska jirka (dead skin cells ) ee maqaarka galay la dagaalamo waxa ay caawineysaa in qofka uu ka badbaado burooyin ka uu keensado maqaarka noocani ee (combination skin) ka loo yaqaano waxaa kale oo fiican inuu qofku gogosha uu ku seexanayo sida go'a barkimada uu iska badalo usbuucii laba jeer, waayo dhididka uu jirku sii daayo ayaa ku dhaga gogosha waxana uu qeyb weyn ka qaataa in qofka maqaarkiisa ay ku sii fidaan burooyin ka, maqaarka burooyinka leh na arrintaa uma fiicna, Nadaafada badan ee jirka iyo dharkaba waxa ay qofka ka caawisaa in uu ka guuleysto Burooyinka uu sababo maqaarka saliida leh.
Burooyinka ayaa ah kuwo si dhib yar u tagaya inshaa allaah haddii si rasmi ah loo qaato daaweynta rasmiga ee ku haboon noocyada kala duwan ee maqaarka u kala sameysan yahay barashada iyo la macaamilka jirka ayaa waxa ay leedahay muhiimad weyn oo xagga caafimaadka ah.
hadii uu jirku maqaarku yahay mid dabiici ah oo aan dhib kale gaarin sida haddii aanan loo isticmaalin wax yaabaha jirka la mariyo ee chemicals ka ka sameysan dhaawac ama cudur ku dhacayna uusan jirin jirka ama maqaarka noocaas ah waa dabiici wuxuu u baahan yahay oo kaliya nadaafad xoog leh lana joogteeyo sida meyrashada qallajinta iyo nadaafada gogosha.
haddii se jirku yahay jir wax la mariyay ama khafiifay oo burooyin ka soo baxeen, jirka dawooyin ka chemicals ka la mariyay uma adkaysan karo xitaa wax kale iska daayee nafaada caadiga ah oo la joogteeyo maxaa yeelay daawooyin ka dhamaan loo isticmaalo qurxinta jirka waxaa ku jiraan maadooyin chemicals ah kuwaas oo dila unugyada maqaarka sameeya marka haddii jirkaaga uu yahay jir chemicals lagu quudiyo isla markaana uu khafiifay marka hore waxaa haboon in aad wax kasta oo jirka la mariyo ka fogaato sababtoo ah maqaar kaaga waa uu sumeysan yahay wax kasta oo sun taas fal gal la sameyn karana waxa uu noqonayaa wax ku dhibaateeyo.
2: jirka loo yaqaano (combination skin)
jirkan ama maqaarkan ayaa ah mid inta badan dadka somalidu aysan aqoon u lahayn, waxaa kaliya oo aan garaneynaa uun
1: jirka ama maqaarka qalaylka,
2: jirka saliida badan, iyo
3: jirka wax diida,
jirkan ayaa ah mid aan dhib kiisu badneyn oo u dhow jirka caadiga ah hadii si fiican loola dhaqmo.
Jirkan ayaa ah mid had iyo jeer dhabanadu ay noqdaan sida jirka caadiga ah oo kale , ama jirka qalayl ka ah, balse fooda iyo garka waxa ay noqdaan kuwo soo saaro saliid taasoo loo yaqaano (T-zone) waa meelaha saliida soo saarto micna heeduna yahay saliida ku uruurta garka iyo fooda.
Meeshan saliidu fadhiisato oo ah garka inta ugu badan ayaa sababta inuu nooca jirkan qofka lihi uu yeesho finan ka soo baxa garka oo kaliya Jirkan ayaa u baahan daaweyn rasmi ah oo hal mar qofka noloshiisa isticmaalayo si uu jirka noocan ah u helo waxa loo yaqaano (Ph balance) muhiimada laga leeyahay daaweynta rasmiga ayaa ah in la dhaqaajiyo saliida si anay dhib kale ugu keenin wajiga qofka jirkiisu noocan yahay.
Nooca Jirkan ayaa ah mid ay isku macaamil dhawyihiin jirka saliid leh oo loo wada isticmaali karo daaweynta rasmiga ee nooca jirka saliida leh.
marka jirkan maanta aynu ka hadlayno ee ah (combination skin) ayaa ah mid gadhka iyo foodu saliid badan fariisato, sababtaa aw geedna way isku dhawyihiin jirka saliida leh.
noocyada jirka ama maqaarka caadiga ah ee uu banii aadamku leeyahay inta da'diisu yar tahay waa kuwa aan kor ku soo xusnay, jirar kale oo badan ayaa jiro kuwaas oo had iyo jeer la socdaan waqtiga iyo cimriga banii aadamka uu marayo iyo is bed bedelka ku dhaca jirka aadanaha waxaana kamida.
jirka cimiri deg deggu uu ku dhaco , xilliga gabowga xilliga xanuunka , iyo marka cadceedu jirka qofka disho ee aan la daryeelin. Jirarkan oo iyaguna runtiina ay tahay in la barto in si gaara loola dhaqmo waxaa ka mida:
1: Mature skin — oo ah jirka cimri degdegu uu ku dhaco
2: Dehydrated skin — jirka sida aadka ah u qalalay ama jirka haraadan ee ooman
3: Ageing skin — jirka marka la gaboobo
4: Congested skin — jir xumaday oo daldalooladiisuna xirmeen, finan ku sameysmeen gadhka, ama ahaan jiray markiisii hore (oily skin)
inshaa allaah xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda ayaa markasta diyaar idiin la ah in aad kaga bogataan luuqadda soomaaliga qodob kasta oo caafimaadka bulshada soomaalida quseeya isla markaana wax weyn ka taraya aqoonta iyo caafimaadka bulshada iyo khatarta caafimaad ee markaa soo food saarta sidoo kale xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda ayaa heegan buuxa waxa ay ugu jiraan sidii dadkooda soomaalida ay uga daaweyn lahaayeen cudurrada xanuunada cilladaha iyo mashaakilka kasta oo xagga caafimaadka quseeya oo ay qabaan xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda waxaa ka go'an sidii qof kasta oo soomaali ah uu ku heli lahaa aqoon caafimaad oo hagar la'aan ah daryeel caafimaad oo dhameystiran daaweyn iyo daawooyin rasmi ah tayadooda iyo wax tarkooda la hubo meel kasta oo ay dunida kaga noolyihiin dadka soomaalida waxa ay xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda u diyaariyeen daryeel caafimaad oo dhinac kasta leh sida cilmiyeynta bulshada wacyi galinta bulshada daaweynta cudurrada guud iyo kuwa gaarka ah talasiinta caawinta bulshada dhamaan intaasi iyo ka badan waxaa diyaar idiin la ah xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirta ka howl gasha website yadan xarumaha caafimaadka bi idni llaah waan sii wadi doonaa qormadan ku saabsan noocyada jirka ama maqaarka banii aadamka u kala baxo iyo hababka kala duwan ee uu u dhaqmo inshaa allaah waxaana ka bixin doonnaa tafaasiil dheeraad ah si dadkeena soomaalida ay u fahmaan u ogaadaan xaalado badan oo jirkooda uu ku sugan yahay qofka soomaaliga ah na uu u noqdo qof yaqaana nooca jirkiisu uu yahay sida uu u dhaqmo iyo siduu isagu kula dhaqmi lahaa bi idni llaah.
xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirta ka howl gasha ayaa markasta u taagan
daaweynta cudurada guud iyo kuwa
gaarka ah xarumaha caafimaadka dhaqaatiir tooda ba waxa ay xoogga
saaraan daaweynta iyo xal u helida cudurada bulshada soomaalida siiba
cudurada dadka soomaalida ku dhaca
kuwa ay iska dhaxlaan kuwa ay isu
gudbiyaan iyagoo u diyaariyay
daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso
cudurka loogu talagaleyna si rasmi ah u daweynayaan bi idni llaah
Haddaba haddii aad tahay qof xanuun
sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in
badan soo jiitamay isla markaana wali
aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah
ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka oo kula darsay sida cilladaha xagga
taranka guud ahaan ama ay jirto
dhibaato kasta oo xagga caafimaad ka
kaa soo food saartay ama qofka xanuun
sanaya uu yahay qof ka mida ehel kaaga
asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta
ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah
oo aad ku heleyso waqti kooban wax
tar koodana la hubo inshaa allaah la soo
xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha
caafimaadka si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad
inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-38438687482609383312014-06-11T16:07:00.001-07:002014-06-11T16:07:20.893-07:00 WAA MAXAY CHOLESTEROL CUDURRO IYO XANUUNO SE MA KEENI KARAACholesterol waa dufan jirku uu u
baahan yahay inuu ku shaqeeyo magaca cholesterol waxa uu leeyahay oo uu isugu jiraa 3 eray oo isa saaran waxa ayna kala yihiin sidan soo socota.
1: chole, oo ah (bile)
2: stereos, oo ah (solid)
3: ol, oo ah (alcohol) cholesterol waa
hydrocarbon organic molecule.Waxaa lagu sameeyaa beerka waxaana laga helaa cuntada ka timaadda xoolaha, sida hilibka, ukunta, waxyaabaha caanaha laga sameeyo iyo subagga.
Haddii cholesterol fara badan uu
jirka ku jiro wuxuu noqon karaa mid waxyeelo gaarsiiya jirkaaga wuxuuna kordhin karaa halista aad ugu jirto in ay kugu dhacaan cudurrada wadnaha siiba waxaad
Halis weyn ugu jirtaa in cholesterol ka dhiigaaga ku jira uu sarreeyo
haddii:
1: Jirkaagu uu sameeyo cholesterol fara badan
2: haddii aad cunto cunno uu
dufanka cayriin iyo cholesterol ka ay ku badan yihiin
3: haddii aad qabto cudurka sonkorowga
4: haddii heerka qanjirka dheecaan
ka thyroid ka uu hooseeyo waxaana loo yaqaanaa (hypothyroidism)
5: haddii aad qabto qaar kamida cudurrada kilyaha.
Waxaa jiraan 3 nooc oo dufan ah oo
dhiiggaaga ku jira:
1:Dufanka Cufkiisu Sarreeyo High Density Lipoproteins waxaana loo soo gaabiyaa (HDL) waxaana loo yaqaanaa cholesterol ka wanaagsan
(good cholesterol) faaiidada uu u leeyahay jirkaaga waxa ay tahay wuxuu cholesterol ka dheeraadka ah ee qofka cudurada ku sababa ka qaadaa dhiiggaaga wuxuuna ku celiyaa beerka si markaa jirkaagu uu u awoodo inuu uga takhaluso dufanka dheeraadka ah.
2: Dufanka Cufkiisu Hooseeyo Low Density Lipoproteins waxaa loo soo gaabiyaa (LDL) waxaana loo yaqaana cholesterol ka xun (bad cholesterol)
cholesterol kaan xun marka uu dhiiggaaga ku jiro wuxuu ku
kordhaa oo uu soo dhex galaa marinnada dhiigga ama xidida dhiiga Tani waxa ay sababi
Kartaa ama keeni kartaa in marinnada dhiiggaagu ay ciriiri noqdaan iyadoo caqabad ku noqoneysa socodka dhiigga ama qul qulka dhiiga ee xididada dhexdooda toos u dhax mari lahaa.
3: Triglycerides
Cunidda carbohydrate fara badan
waxay kordhin kartaa ama sabab u noqon kartaa in jirkaaga uu ku kordho heerka triglyceride taas oo sabab u noqon karta in uu sara maro cholesterol ka xun.
Heerarka Dufannada dhiigga waxaa lagu ogaadaa baaritaan dhiigag qofka laga qaado.
Natiijooyinka baaritaan ka waxa ay kuu sheegayaan heerka guud ee cholesterol ka dhiiggaaga sida.
1: qofka caafimaad ka qaba xaddiga cholesterol ka dhiigiisa ku jira total ahaan waxaa laga rabaa wixii ka hooseeya.
200 mg/dl ama wixii ka hooseeya
5.2 mmol/L
Xadiga kama dambeysta ee cholesterol ka qofka caafimaadka qaba dhiigiisa ku jiri kara waa sidatan.
200 ilaa 239 mg/dl ama 5.2 ilaa 6.2 mmol/L.
Xaddiga saaidka ka ah ee cholesterol ka sarreeya dhiiga qofka ku jira waa sidatan.
240 mg/dl ama 6.2 mmol/L iyo wixii ka badan.
Xaddiga qofka caafimaadka qaba ee cholesterol ka wanaagsan (HDL) waxaa laga rabaa sidatan.
70 ilaa 60 mg/dl ama 1.6 ilaa 1.8 mmol/L.
ka badan 70 ma wanaagsana.
Dadka uu jirkooda ku badan yahay cholesterol ka xumi isla markaana qatar weyn ugu jira cudurada wadnaha xaddiga cholesterol ka xun waa sidatan.
Wixii ka hooseeya 70 mg/dl ama 1.8 mmol/L waa dadka qatarta weyn ugu jira cudurada wadnaha waxaa laga rabaa in uu noqdo sidatan.
100 ilaa 129 mg/dl ama 2.6 ilaa 3.3 mmol/L.
Wuxuu xad ka bax noqdaa oo aad u sara maraa marka uu gaaro heerkan.
190 mg/dl ama 4.9 mmol/L iyo wixii ka sareeya.
Cabirka Triglyceres ee qofka caafimaadka qaba waa sidatan.
150 mg/dl ama 1.7 mmol/L iyo wixii ka hooseeya aad ayey u fiican tahay
Xaddiga qofka uu dhiigiisa aad ugu badan yahay dufanka noocan waa sidatan.
500 mg/dl ama 5.6 mmol/L (waa very high)
Baaritaan ka dhiiga ee cholesterol ka waxaa lagu magacaabaa sidatan.
Cholesterol levels
Lipid panel ama
lipid profile
Waxaana loo baaraa qeybahan soo socda.
Total cholesterol
HDL cholesterol
LDL cholesterol
Triglycerides
Triglycerides waa nooc kamida dufanka waxaasi kordhiya siyaadiya wax yaabaha mac macaanka ah iyo cabista alcohol lada ama khamriga.
Sida ugu wanaagsan marka la baarayo cholesterol ka ayaa waxa ay tahay in qofka uusan wax ba cunin 9 saacadood ilaa 12 saacadood wax aanan aheyn biyaha caadiga ma ahee.
Hubinta iyo la socodka heerarka kala duwan ee cholesterol ka jirka banii aadam ka sameeyo ayaa waxa ay tahay gaashaan ama difaac adag oo uu qofka xilli hore kaga gaashaamanayo cudurro badan siiba cudurrada ku dhaca wadnaha iyo xididada oo iyagu maalmahan noqday kuwo aad ugu soo batay caalamka gaar ahaan bulshada soomaalida inshaa allaah waxaana jecelnahay inaan dadkeena soomaalida u iftiimino in qabista ama heysashada cudurka dhiig karka iyo in qofka uu la socdo xaaladaha la xiriira cholesterol ka jirkiisa ay kala gaar tahay sababtoo ah qofka marka uu qabo cudurka dhiig karka taasi macnaheeda ma ahan in qofka uu ka hortagayo in ay ku dhacaan cudurada ku dhaca wadnaha sababtoo ah waxaaba ku dhacay cudurka dhiig karka oo isagu waa qof waqti hore ba loo dhacay oo waxaa ku dhacay mid kamida cudurada ka dhasha kororka cholesterol ka xun sidaa aawgeed waxaa laga doonayaa dadka caafimaadka qaba ee da'dooda ay tahay 30 jirka iyo ka weyn ba in ay waqti hore bilaabaan la socodka cholesterol ka jirkooda ku jira iyo hadba kororka uu mid kasta oo kamida 3 da nooc ee dufanka ah ay sameynayaan.
Haddii qofka lagu sheego in uu leeyahay jirkiisa xaddi aad u badan oo cholesterol ah ama uu jiro sare u kac nooc kamida noocyada dufanka jirka waa cholesterol ka ee waxaa waajib ah in qofka uu si deg deg ah isaga daaweeyo arrintan waxa ay gacan buuxda qofka ka siineysaa in uu waqti hore sameeyo ka hortag ah in ay yimaadaan cuduro badan oo badan kooda asiiba wadnaha kilyaha maqalka iyo aragga.
Xubnaha muhiim ka ah ee wax yeelada uu gaarsiiyo cholesterol ka jirka ku bata waxaa kamida.
1: wadnaha
2: Maskaxda
3: kilyaha
3: sambabada
4:xididada dhiiga
Iyo xubno kale oo aad u fara badan.
Daaweyn rasmi ah oo jirkaaga ka saareysa guud ahaan cholesterol ka siyaadada ku ah jirkaaga isla markaana jirkaaga siineysa tababar uu si dabiici ah ugu kontaroolo xaddiga cholesterol ka ee jirkaaga uu sameynayo daawooyin kan ayaa jirkaaga u suura galinaya in uu hoos u dhaco kororka siyaadada ee guud ahaan ba cholesterol ka jirkaaga uu sameynayo ama uu ka soo nuugayo cuntooyin ka aad isticmaasho sidoo kale daawooyin ka waxa ay kor u qaadayaan cholesterol wanaagsan sidoo kale waxa ay hoos u dhigayaan cholesterol ka xun ee cudurada sababa daaweynta rasmiga ah sidoo kale waxa ay faaiido weyn u leedahay dadka qaba cudurka dhiig karka noocyadiisa kala duwan marka laga reebo nooca loo yaqaano (secondary hypertension) oo isagu ay sababaan xaaladahan soo socda midkooda.
1: cudurada kilyaha ku dhaca qaarkood sida dhagxaanta kilyaha
2: cudurada ku dhaca halbow layaasha dhiiga ee wadnaha.
3: cudurada ku dhaca wadnaha qaarkooda.
4: cudurada ku dhaca endocrine system ka.
5: xilliga haweenku uurka leeyihiin
6: cudurka sonkorowga
Iyo xaalado kale oo badan haddii se sababta ama cudurka sabab u ahaa in uu imaado la daaweeyo qofka waa uu ka bogsoodaa isagoon laga daaweyn.
Dhiig karka kale ee isagu ah cudurka dhiig karka ee rasmiga waxaa lagu magacaa baa
Essential hypertension ama
primary hypertension sababaha keena cudurkan waxaa kamida
1: dhaxal in aad ka dhaxasho qoyskaaga sida hooyo iyo aabe awoow iyo ayeeyo iyo wixii lamida (genetics).
2: isu dheeli tir la'aan xagga cuntada qofka oo aanan cunin cunto isu dheeli tiran (poor diet).
3: qofka oo aanan sameyn jimicsi training (lack of exercise).
4: buurnida, iyo qofka oo yeesha culeys miisaan oo badan (obesity).
iyo dhamaan xaaladaha aan kor kaga soo hadalnay oo dhan inshaa allaah waxaad kaga kaaftoomeysaa daaweynta rasmiga ee ay kuu diyaariyeen xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirta ka howl gasha website yadan daawooyin ka waa kuwo qofka si sahal ah u qaadan karo mana laha wax dhibaato (side effects) ah oo ay leeyihiin bi idni llaah na waa kuwo soo afjaraya dhamaan ba xanuunada la xiriira cholesterol ka dhiig karka xeydha buurnida dadka qaba xanuunada la xiriira wadnaha dadka qaba xanuunada la xiriira halbow la yaasha iyo xididada waxaana kuu diyaariyeen isla markaana kugu dabiibaya dhaqaatiirta xarumaha caafimaadka bi idni llaah.
xarumaha caafimaadka iyo
dhaqaatiirtooda ayaa markasta u taagan
daaweynta cudurada guud iyo kuwa
gaarka ah xarumaha caafimaadka iyo
dhaqaatiirtooda ba waxa ay xoogga saaraan daaweynta iyo xal u helida
cudurada bulshada soomaalida siiba
cudurada dadka soomaalida ku dhaca
kuwa ay iska dhaxlaan kuwa ay isu
gudbiyaan iyagoo u diyaariyay
daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso cudurka loogu talagaleyna si
rasmi ah u daaweynayaan bi idni llaah Haddaba haddii aad tahay qof xanuun
sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in
badan soo jiitamay isla markaana wali
aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka
oo kula darsay sida cilladaha xagga
taranka guud ahaan ama ay jirto
dhibaato kasta oo xagga caafimaad ka
kaa soo food saartay ama qofka xanuun
sanaya uu yahay qof ka mida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka
howl gasha website kan dhaqaatiirta
ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah
oo aad ku heleyso waqti kooban wax
tar koodana la hubo inshaa allaah la soo
xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaadka si aad u hesho daawo
rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad
inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-87230099621216993062014-06-01T12:28:00.001-07:002014-06-01T12:28:25.808-07:00 WAA MAXAY SUMOOBIDDA DHIIGA EE LOO YAQAANO BLOOD INFECTION AMA (SEPSIS)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Blood infection waa caabuqa ku dhaca unugyada dhiiga waxaa kale oo loo yaqaanaa (Sepsis) oo macna heedu yahay dhiigga qofka uu sumoobo kadib markii ay bacteria
ka buuxsanto.
Sumoobidda dhiigga waxuu ka dhalan karaa bacteria soo weerarto meel kasto oo jirka banii aadamka ka mid ah sida:
1: bacteria da sababta caabuqa mindhicirrada.
2: bacteria da caabuqa Kilyaha iyo kaadi mareenka.
3: bacteria da sababta caabuqa Maskaxda taas oo sababta xaalada lagu magacaabo qoor gooyaha
(meningitis).
4: bacteria da sababta caabuqyada Beerka iyo xameetida.
5: bacteria da sababta caabuqyada Sambabada taas oo keento oof wareen (Pneumonia).
6: bacteria da sababta caabuq yada Maqaarka Caruurta.
sumoobidda dhiiggu wuxuu ka
imaan karaa qaar kamida bacteria da ku dhacdo lafaha.
dadka xanuun sanaya qaarkood waxay sumoobidda dhiigga ka qaadi karaan qaar kamida qalabka iyo farsamooyin ka dhaqaatiirta caafimaadku adeeg sadaan sida irbadaha faraha oo iyagu loo adeegsado in badan oo baritaano bukaanada lagu sameynayo .
Calaamadaha lagu garto sumoobidda
dhiigga waxaa ka mid ah:
1: Cadaadiska dhiigga oo hoos u dhaca arrintan waxaa ka dhalan karta in qofka uu galo xaalad
(shock) ah xubanaha ugu muhiimsan jirka sida kilyaha, beerka, sanbabada iyo maskaxda waxa ay jooji nayaan in ay si habsami leh u
shaqeeyaan.
Calamadaha guud waxaa ka mid ah:
1: Qandho qarqaryo la socoto
2: Wareer iyo calwasaad
3: Kaadida oo yaraato
4: Qandho siyaado ah ama heer kulka oo aad u hooseeyo.
5: Qofka oo neefsigiisu bato
6: Dhidid maadaama cadaadiska dhiigga uu dhacsanyahay
7: Wadno garaac siyaado ah
8: Faruuruc nabro ah oo oogada sare ee jirka ka soo yaaca.
9: cudurkan waxa uu sababi karaa in ay howl gab noqdaan kilyaha oo ay shaqada ka fariistaan.
Cudurkaan waa cudur halis ah dadka
badanaana way u dhintaan, haddii si
dhakhso ah loo daaweynin ama cudurka la garan waayo. Sumoobidda dhiigga waxaa looga hortagi karaa.
1: in qofka nadaafaddiisa guud uu
ilaaliyo,
2: hadduu xanuun iska dareemana in uu la xiriiro dhaqaatiirta si markaa loo ogaado cudurkiisa loona daaweeyo.
Cudurkan ayaa isagu ah cudur beryahan dambe dadka soomaalida aad ugu soo batay wixii ka dambeeyay sanadkii 2002 ilaa waqtigan sababta ugu weyn ayaana waxa ay tahay in dadka soomaalida ay yihiin dad xanuun ka la soo darsa aysan hore isaga daaweyn ilaa qofka uu gaaro heer uu wax qabsan waayo sida aan kor ku soo xusnayna cudurkan ayaa qofka ugu dhici kara ama ugu soo gudbi kara qaab sahlan isagoona ah cudur qeybo badan oo jirka banii aadamka kamida dhiiga uga gudbi kara sida.
1: maskaxda.
2: sambabada.
3: kilyaha iyo kaadi mareenka.
4: caloosha iyo guud ahaan ba dheefshiidka.
5: maqaarka.
Sidoo kale waxaa iyadana muhiim ah in la fahmo in xubna haasi sida ay u kala duwan yihiin iyaga shaqadooda na u kala duwan tahay in haddana wada shaqeyn iyo wax wada qeybsi weyn uu ka dhaxeeyo sababtoo ah dhamaantood waxa ay ka mideysan yihiin sidii ay uga shaqeyn lahaayeen habsami u socodka iyo bad qabka guud ahaan ba jirka oo dhan sidaa aawgeed haddii markaa ay jirto xubin kamida jirkaaga oo xanuun saneysa isla markaana uu qabsaday dagay cudur markaa waxaa jirta in fursadda xubin taas jiran ay cudurka hayya ama mid kaleba ugu gudbiso unugyada jirka sida dhiiga ay gaari karto 75% marka waxaa muhiim ah in qofka banii aadamka uu dadaalo 3 dan waqti ee kala ah.
1: inta uusan cudurka imaanin qofkana uu caafimaad qabo waa in uu ka hortagaa wax kasta oo caafimaadka qofka wax u dhimi kara.
2: marka cudurka qofka ku dhaco ama uu dareemo in uu xanuun san yahay waa in uu si deg deg ah u ogaadaa cudurkiisa iyo xanuun kiisa waxa uu yahay daaweyn iyo dadaal na uu galo xilli hore inta cudurku uusan fidin ama uusan baabi'inin xubnaha muhiim ka ah.
3: marka cudurka la ogaado loona helo xal daaweyn rasmi ah in qofka uu naftiisa uga faaiideeyo fursadda daaweynta ee waqtigaa uu heysto inta daaweyntu cudurka la dagaalameyso guulna keeneyso haddii se sidaa la yeelin waxaa suura gal ah in cudurka uu adkeysi u yeesho daaweyntu taasi oo keeneysa in daawada cudurka aysan waxba ka qaban cudurkiina waxa uu noqonayaa mid sii jira faafa kuwo kale ay ka dhex dhashaan taasi oo inta badan lagu arko bukaanada qaarkood in hal cudur oo asiibay ay sii dhex dhashaan ilaa 8 cudur ama 8 xaaladood oo kala gaar ah.
Cudurkan inshaa allaah waxa uu leeyahay daaweyn rasmi ah oo loo qaadanayo bi idni llaah 2 bilood oo xiriirta ah daaweyn taas oo qofka ka sifeyneysa sunta dhiiga ee ay sababaan dhamaan ba cudur sababa yaasha bacteria, da parasite, ka fungus, ka oo iyagu ah kuwa ugu badan ee sababa sumoobidda dhiiga cudur sababaha virus ka loo yaqaano isagu waa looga badan yahay sababidda cudurkaan daaweynta 2 da bilood ee cudurkan waxa ay soo afjareysaa dhamaan ba cudurka oo ah sumoobidda dhiiga iyo cudurka iyo xaaladaha kale ee markii hore ba sababta u aheyd in uu yimaado daaweyn taas rasmiga ah waxaa idiin diyaarisay xarumaha daraasaadka caafimaadka iyo dhaqaatiirta ka howl gasha xarumaha caafimaadka ee website yadan oo iyagu ah ilaha kaliya ee daaweyn iyo daawooyin rasmi ah dadka soomaalida u fidiyaan meel kasta oo ay dunida ka joogaan.
waxaa aad u haboon in dad keena soomaalida ee xanuun sanaya ay ku dadaalaan sidii ay caafimaad kooda u xaqiijin lahaayeen inta aysan gaarin xiliyada aan banii aadamka waxba loo qaban karin.
xarumaha caafimaadka iyo
dhaqaatiirtooda ayaa markasta u taagan daaweynta cudurada guud iyo kuwa gaarka ah xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda ba waxa ay xoogga saaraan daaweynta iyo xal u helida cudurada bulshada soomaalida siiba cudurada dadka soomaalida ku dhaca kuwa ay iska dhaxlaan kuwa ay isu gudbiyaan iyagoo u diyaariyay daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso cudurka loogu talagaleyna si rasmi ah u daaweynayaan bi idni llaah:
Haddaba haddii aad tahay qof xanuun sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in badan soo jiitamay isla markaana wali aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka oo kula darsay sida cilladaha xagga taranka guud ahaan ama ay jirto dhibaato kasta oo xagga caafimaad ka kaa soo food saartay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof ka mida ehel kaaga asxaab taada la soo
xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah oo aad ku heleyso waqti kooban wax tarkoodana la hubo inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaadka si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.</div>
DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-76836253173430617862013-12-11T12:01:00.002-08:002013-12-11T12:01:33.571-08:00WAA MAXAY CAABUQ AMA INFECTION SIIBA CAABUQYADA AMA INFECTION NADA KU DHACA XUBNAHA TARANKA DUMARKA IYO RAGGA
mid kamida cudurada ku dhaca xubinka taranka haweenka isla markaana ah kan ugu weyn ee dumarka dunida gaar ahaan dumarka soomaalida ku keena dhibaatooyin dhinaca caafimaadka oo aad u badan siiba dhibaatooyin ka la xiriira dhinac yada taranka waa dhalmada iyo xagga qashin saarka jirka sida kaadida saxarada iyo caadada sidoo kale isla qodob kaan waxaa soo galaya dhididka oo isaguna kamid ah mid kamida qashin saarada jirka uu leeyahay oo aad u muhiim ah cudurkaan oo isagu ah mid saameynaya dhamaan 3 daas qeybood ee qashin saarada jirka leeyahay ayaa haddana dhibaatadiisa intaa oo kaliya aysan ku koobneyn waayo cudurkaan waa mid saameyn weyn ku yeesha habka taranka guud ahaan banii aadamka rag iyo dumarba gaar ahaan dumarka waxa uu ku leeyahay saameyn aad u badan sidoo kale cudurkaan waxa uu saameeyaa oo uu xumeeyaa macaamilka ka dhaxeeya ninka iyo xaaskiisa isagoo qoyska ka dhex abuura mashaakil hoosaad xagga nolosha iyo gogosha intaba waana cudur qofka marka uu ku dhaco ku keena mashquul dhinaca nafsada ah waana cudur faafa isla markaana aan ku koobnaaneyn qofka uu haleelo oo kaliya waxa uu saameyn karaa labada qof ee isqaba iyo ubadkooda intaba waa cudur qoysaska ku bixiyaan qarashaad fara badan bil kasta sanad kasta.
Su'aasha ayaa waxa ay tahay Waa maxay cudurkani?.
Cudurkani waxaa lagu magacaabaa caabuq ama (infection) waa maxay caabuq ama (infection)
caabuq ama infection waa waxyeeleynta ama ficil waxyeelo loo geysanayo mid ama ka badan unugyada jirka waa hab cudur loogu beerayo unugyada jirka ee caafimaad qaba, caabuq ama infection waa cudureynta xubin ama xubno caafimaad qaba oo jirka kamida oo la waxyeeleynayo cudur iyo bushi lagu beerayo taasi waa taas waxaa iyadana xusid mudan in cudur sababe kasta sida bacteria, da virus, ka parasite, ka iyo fungi, ga ba kuwaas oo iyagu ah kuwa mas'uul ka ah inta badan in cudur imaado dhamaantood ba waxa ay wax ku waxyeeleyaan oo ay cudur ku keenaan waa caabuq ama infection ay ku beeraan xubnaha caafimaad ka qaba ee ay asiibaan isla markaana ay ku tarmaan iyagoo ka nuugaya qofka wixii nafaqooyin ah ee ay u baahan yihiin si ay u tarmaan si kooban cudur kasta waxa uu ku dagaalamo ee uu wax ku waxyeeleeyo waa caabuq ama infection hadba sidii aad u taqaano cudur dhaliye kasta waxa uu geystaa waxyeelo isagoo adeegsanaya wax yeelana ku geysanaya rasaasta lagu maga caabo caabuq ama infection.
Sababta fasiraada dheer aan uga bixinay ereyga caabuq ama infection ayaa waxa ay tahay in dadkeena soomaalida si dhab ah u fahmaan macnaha caafimaad ee ereygaan waayo waxaan in badan aragnay dad badan oo soomaali ah oo leh dhaqtar kasta oo aad u tagto waxa uu ku leeyahay waxaa ku haya infection ama waxaad arkeysaa dadkeena qaar kamida oo u yaqaana infection ka ama caabuqa infection ka ku dhaca kilyaha iyo kaadi mareenka ee loo yaqaano (urinary tract infection) kaliya.waxaa iyadana xusid mudan in ay jiraan xaalado iyo cuduro kale oo kooban kuwaas oo caabuq ama infection la'aan waxyeelo geysan kara isla markaana khatar weyn gelin kara nolosha banii aadamka balse ma aha xaalado iyo cuduro aad u badan iyadoo ay sidaa tahay ayaa haddana xitaa kuwaa iyaga ah marwalbo kama marnaanayo caabuqa oo ugu dambeynta waa mid imaanaya sidoo kale waxaa xusid mudan in dhamaan noola yaasha banii aadam ka uu marti geliyo sida qaar kamida bacteria da iyo fungi ga parasite ka dhamaantood isku mid ma aha oo dhamaantood dadka ma waxyeeleeyaan qaar badan ayaa banii aadamka manaafacaad u leh in ay la noolaadaan balse kuwa waxyeelada iyo caabuqa sababa ayaa waxaa lagu magacaabaa pathogen ama (infectious agent).
Qodobka aan dooneyno in aan bulshada soomaaliyeed u iftiimino ayaa waxa uu yahay.
Caabuqa ama infection ka ku dhaca xubinka taranka haweenka ee loo yaqaano (vaginal infection) .
vaginal infection ama caabuqa ku dhaca xubinka taranka haweenka waa caabuqa ugu badan ee dumarka asiiba waqti kamida noloshooda waana cudur caan ku ah in uu soo noq noqdo waxaana sabab u ah in dumarka cudurkaan saaxiib la noqdo asbaabo badan waxaana kamida.
1: isu gudbin in dumarka marka la guursado cudurkani uga soo gudbo seygeeda sidoo kale gabadha waxa ay u gudbin kartaa seygeeda sidoo kale waxaa xusid mudan in ninkana u sii gudbin karo haddii uu leeyahay xaasas kale.
2: isku dhalid haddii cudurkani ay qabaan labada waalid ilmaha ay dhalayaan waa uu u gudbi karaa haddii aan laga hortagin.
3: aqoon dari la xiriirta xagga macaamilka gogosha ama galmada arrintan oo ah iyadana mid labada is qaba u horseedi karto in uu haleelo noocyo kamida caabuqyada xubnaha taranka.
4: qofka oo qaba xanuuno ama cuduro kale oo sababa in jirka caabuq ku dhasho isla markaana ku fido xubno badan oo jirka kamida xubnaha taranka iyo kilyaha iyo kaadi mareenka ayaa iyagu ah kuwa ugu horeeya ee caabuqyada ku fidaan cuduradaasi waxaa kamida cudurka gaaska iyo bacteria da sababta boogaha gaaska caloosha ee loo yaqaano H.pylori qaar kamida gooryaanada waxyeelada geysta caabuqyada ku dhaca quumanka ee tonsilitis ka loo yaqaano cudurada ku dhaca kilyaha cudurka qaaxada iyo dhamaan ba cudurada sababa hoos u dhaca difaaca jirka banii aadamka.
5: nadaafad xumo guud oo la xiriirta nadaafada xubnaha taranka siiba dumarka sida in dumarka xirtaan nigisyo hoos gashiyo aan nadiif aheyn ama muddo dheer la sito hal hoos gashi ama hoos gashiyada naylon ka ka sameysan oo xirashadooda caado laga dhigto waayo hoos gashiyada ka sameysan naylon ka waxa ay sababaan noocyo kamida caabuqyada ku dhaca xubnaha taranka dumarka.
6: qodobka aadka isagana muhiim ka u ah waa dumarka qaarkood ayaa isticmaala sameeya in dhowr kii beriba ay dhaqaan xubinka taranka iyagoo isticmaalaya saabuuno iyo shaambooyin iyo wax yaabo udug leh oo markaa loogu talagalay iyagoona dumarka u maleynaya in ay faaiido weyn leedahay qaab nadaafadeed kaas balse waa musiibada ugu weyn ee heysata dumar fara badan (vaginal douching) oo ah dhaqista xubinka taranka haweenka (farjiga) ayaa waxa uu sababaa caabuqyada kala ah (yeast infection) iyo bacterial vaginosis) kuwaas oo dumarka ku keena caqabado iyo xanuuno la xiriira xagga taranka iyo kaadi mareenka sidoo kale waxa uu sababaa in dumarka ay ilmaha uga beermaan meelo ka baxsan gudaha ilmo galeenka ama riximka (ectopic pregnancy) dhaqista xubinka taranka waxa ay sababtaa in labada nooc ee bacteria da ah ee ku nool gudaha farjiga dumarka kuwaas oo kala ah bacteria da fiican ee cudurada ka celisa dadka iyo bacteria da xun ee dadka cudurada ku keenta oo iyagu si siman ugu wada nool gudaha farjiga in qiyaasta ka lunto oo bacteria da fiican dhimato ileyn saabuun biyo shaambo ayaa lagu dhaqayaaye bacteria da xumina kororto ziyaado sidaana ku keento cudurada caabuqa leh ee aan kor ku soo sheegnay sidoo kale waxaa uu sababi karaa falkaan cuduro badan oo dumarka kaga dhaca xubnaha taranka kilyaha iyo kaadi mareenka.
Calaamadaha la arko marka xubinka taranka haweenka cudur hayo waxaa ka mid ah:
1: Xubinka taranka haweenka oo cuncunta,
2: gubasho xubinka dhexdeeda ah, 3: xanuun iyo dhacaan ka yimaado xubinka taranka haweenka, waana sababaha ugu badan ee haweenka u raadiyaan in ay la tacaalaan xubinka taranka, waana arrinta inta badan keenta cuduro ku dhaca xubinka taranka haweenka iyo caabuqyada keena xanuunadaas.
Haweenka jooga da’da uurka lagu qaado ama xiliga ugu horeyso ee uu ku dhaco dhiiga caadada, waxaa inta badan u keenaa dhibatadan nooca caabuq dhaliye ee loo yaqaano (bacterial infection) calaamada ugu caansan waxaa kamida .
1: dhacaan urta kalluunka oo kale leh oo ka yimaada farjiga laakin haweenka qaarkood ayaan laheyn.
2: dhabar xanuun
3: xanuun xiliga galmada iyo kadib.
4: cun cun iyo gubasho xubinka taranka gudihiisa
5: dhacaan mar mar uu qasan dhiig ka hor iyo kadib xiliga caadada.
Hadaba waxaa looga baahan yahay dumarka in ay ku dadaalaan nadafaada xubinka taranka si ay uga badbaadaan cudura daas kuwaas oo u keeni kara dumarka in ay xitaa dhib kala kulmaan in ay uur yeeshaan ama dhicis ku yimaado. Sidoo kale dumarka waxaa looga baahan yahay in ay isticmaalaan hoos gashi ama kastuumooyin kasmeysan dun oo aysan
isticmaalin kastuumoyinka ka sameysan Nylon-ka ama polyester-ka kuwaasi waxay xadidaan hawadii fareeshka aheyd ee gali laheed meeshaas iyo tii ka soo bixi laheed waxayna inta badan keenaan huur iyo cun cun badan taas oo sahasho inuu meeshaas ka dhasho fungus oo horseed u noqdo inuu dumarka ku dhaco caabuq ama infection.
Hadaba waa maxay calaamadaha ay dumarka isku arkaan markuu jiro caabuq ama infection.
1: Cun cun xubinka taranka ah
2: Kaadida oo gubta dumarka marka ay kaadi nayaan. 3: Galmada oo dhib iyo xanuun lagala kulmo.
4: ur Xubinka taranka ah 5: Xanuun dhinaca gumaarka ah ilaa
qaarka hoose ee dhabarka
6: Caajis badan.
xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiir tooda ayaa markasta u taagan daaweynta cudurada guud iyo kuwa gaarka ah ba daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso: Haddaba haddii aad tahay qof xanuun sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in badan soo jiitamay isla markaana wali aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka oo kula darsay sida cilladaha xagga taranka guud ahaan ama ay jirto dhibaato kasta oo xagga caafimaad ka kaa soo food saartay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof ka mida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaadka si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawi maad inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-66939539315624588022013-12-09T13:05:00.002-08:002013-12-09T13:05:42.438-08:00MA OGTAHAY WAX TARKA VITAMINS YADA JIRKU U BAAHAN YAHAY?
Inshaa allaah walaalayaal waxaan mar kale sii wadeynaa hanaanka iyo doorka ay vitamins yadu ku leeyihiin jirka banii aadamka iyo jiritaan kiisa intaba waxaana inshaa allaah ku bileynaa qaar kamida vitamins yada aasaasiga u ah nolosha banii aadamka annagoo ku dadaali doona inshaa allaah in dadkeena soomaaliyeed si qoto dheer u fahmaan.
Vitamiin A.
Waxa uu u fiican yahay ama uu ziyaadiyaa Aragga, ama aragtida korriimada caruurta , dhadhanka in qofka si rasmi ah wax u dhadhamiyo dareenka dhadhanka ayuu kor u qaadaa waxa uu qofka u furaa cuntada (appetite ka)
Calaamadaha lagu garto qof ka uu jirkiisa ku yaryahay vitamin A
Waxaa kamida.
1: Aragtida habeenka oo xumaata qofka oo aan habeenkii si fiican aan wax u arki karin.
2: caabuqyo ama infections joogta ah oo qofka ka asiiba neef mareen ka siiba caruurta (respiratory infections)
3: gaas ama boog calooleed oo qofka kaga sameysanto caloosha (gastroentiritis)
4: daahitaan ama dib u dhac ku yimaado koriimada cauurta iyo koriimada lafaha.
5: khal khal ku yimaado hanaanka taranka qofka rag iyo dumar ba.
6: dumarka waxa uu ku keeni karaa haddii jirkooda uu ku yar yahay vitamin A dhicis joogta ah.
Inta qofku maalintii u baahan yahay waa 800 micrograms (mcg) Cuntooyin ka laga helo vitamin A waxaa kamid ah.
1: Beerka,
2: karootada,
3: khudaarta caleenta
cagaaran,
4: ukunta qeybta huruuda ama
jaalaha ah,
5: caanaha iyo wixii laga
sameeyo,
6: khudaarta huruuda ama
jaalaha ah.
Haweenka uurka leh ama qorsheynaya in ay uur yeeshaan waa in aysan isticmaalin vitamin A wuxuu dhib gaarsiin karaa ilmaha uurka ku jira.
vitamiin B6 (pyridoxine) waxa uu u fiican yahay Maqaarka, neerfayaasha, dheefshiidka. Calaamadaha lagu garto qofka uu ku yar yahay jirkiisa waxaa kamida.
1: Cudurada maqaarka.
2: cudurada dhiiga ku dhaca qaarkood waxaa kamida anemia da loo yaqaano (megaloblastic anemia) 3: wuxuu sababi karaa noocyo kamida waalida.
4: gaas ama bog calooleed.
Inta qofku maalintii u baahan yahay waa 2 (mg )
dumarka qaata daawooyin ka xakameynta uurka waxa ay u baahan yihiin ka badan 2 mg. Cutnooyinka laga helo vitamin b6 waxaa kamida.
1: Kaluunka,
2: mooska,
3: digaaga
vitamiin B12 (cobalamin) waxa uu u fiican yahay Samaysanka dhiiga iyo neerfa yaasha.
Calaamadaha lagu garto qofka uu jirkiisa ku yar yahay
1: Daal
2: caajis,
3: xato-xato
4: kabuubyo gacanta ama cagaha ah,
5: xasuusta oo lunta hilmaan badan
6: dhiig la’aan.
Inta qofku maalintii u baahan yahay waa 1 (mcg )
Cuntooyinka laga helo waxaa kamida
1: hilibka,
2: ukunta,
3:digaaga,
4: beerka,
5: kaluunka shellfish,
6: caanaha.
Fitamiin C (ascorbic acid) waxa uu u fiican yahay Difaaca jirka, la dagaalan ka cudur sababa yaasha bacteria da virus ka, bogsiinta boogaha nabaraha iyo dhaawac yada , la dagaalanka dufanka
dhiiga (cholesterol ka) oo hoos u
dhacda wuxuuna aad u xoojiyaa hanaanka difaaca jirka iyo shaqooyin kiisa waxa uu na ka qeyb qaataa bogsiinta cuduro fara badan. Calaamadaha lagu garto qofka uu jirkiisa ku yar yahay vitamin c waxaa kamida.
1: Daal,
2: dhiig ka yimaada ciridka
3:bogsashada nabaraha & dhaawac yada oo daaha.
Inta qofku maalintii u baahan
yahay 60 mg.
Cuntooyinka laga helo Liinta, yaanyada, bataatiga,
khudaarta caleenta cagaaran. vitamiin D waxa uu u fiican yahay Lafaha iyo ilkaha koriimada lafaha iyo dhismahooda.
Calaamadaha lagu garto qofka uu ku yar yahay
1: Lafaha oo daciif noqda
2: ilko aan caafimaad
qabin.
Inta qofku maalintii u
baahan yahay 5 mcg.
Cuntooyinka laga helo
1: Qoraxda,
2: kaluunka sardiin ka loo yaqaano,
Iyo kan kale ee salmoonka, nooca kale ee tuunada,
3: caanaha iyo wax yaabaha caanaha laga sameeyo.
vitamiin E (tocopherol) waxa uu u fiican yahay La dagaalanka sumaha ama sun yaasha iyo qashinka jirku
soo daayo.
Calaamadaha lagu garto qofka uu jirkiisa ku yar yahay
1: Murqo daciif murqaha oo daciif noqda.
2: dhibaatooyin badan oo la xiriira xagga dhalmada weynta vitamin kaan waxa ay sababi karyaa
Ma dhalaysnimo.
Inta qofku maalintii u baahan
yahay 10mg.
Cutnooyinka laga helo
1: Saliida dhirta laga sameeyo,
2:ukunta,
3: khudaarta ay ka mid ka yihiin broccoli,
4: spinach
cuntooyinka laga sameeyay badarka
buunshadooda wata.
Folic Acid (Folic acid) waxa uu u fiican yahay Samaysanka dhiiga cas. Waa lama huraan in ay dumarka qaataan sadexda bilood ee ugu horaysa uurka si looga hortago in jirka cunugu si qaldan u
koro isla markaana ku dhasho cuduro.
Calaamadaha lagu garto qofka jirkiisa uu ku yar yahay (folic acid)
1:anemia dhiig la'aan.
2: daal fara badan.
Inta qofku maalintii u baahan
yahay 200 mcg.
Haweenka uurka leh waa in ay qaataan 400mcg maalintii ba, ilaa 12 isbuuc. Cuntooyinka laga
helo folic acid waxaa ka mida
1:Karootada,
2: beerka,
3: ukunta qeybta huruuda ama jaalaha ah,
4: melon ka,
5: digirta
6: khudaarta caleenta cagaaran. Kaalsiyam (Calcium) waxa ay u fiican tahay Lafaha iyo ilkaha neerfa yaasha, murqaha iyo xinjiraha joojiya dhiig baxa
Calaamadaha lagu garto qofka ay jirkiisa ku yartahay,
1: Ilko xanuun iyo bur bur ilkaha ku dhaca lafaha oo daciif noqda.
Inta qofku maalintii u baahan
yahay 800 (mg)
Cuntooyinka laga helo calcium waxaa ka mida.
1: Caanaha iyo wixii laga sameeyo,
2: khudaarta caleenta cagaaran
Feerada ama (Iron) ta waxa ay u fiican tahay Dhiiga cas iyo kan cad intaba, shaqada murqaha iyo difaaca jirka guud ahaan Calaamadaha lagu garto qofka jirkiisa ay ku yartahay (iron) ta waxaa kamida.
1: Daal iyo si fudud u xanaaqid
2: feejignaan la’aan dareenka feejig naanta oo hoos u dhac ku yimaado. Inta qofku maalintii u baahan yahay 14 (mg).
Cuntooyinka laga helo
1: Hilibka cas ama kuduudan,
2: kaluunka saliida leh,
3: ukunta qeybta huruuda ama jaalaha ah,
4: khudaarta caleemaha cagaaran Magnesium
Waxa uu u fiican yahay ka qayb-qaadashada samaysanka energy ga ama tamarta jirku u baahan yahay iyo dayac tirka unugyada jirka, dhisida lafaha, ilkaha iyo murqo awood leh iyo wiliba nidaaminta heer kulka jirka.
Calaamadaha lagu garto qofka uu jirkiisa ku yar yahay
1: murqaha oo kuduuta,
2: wadno xanuun,
3: cudurka sonkorowga ,
4: cudurka dhiig karka
5: lafaha oo daciif noqda.
Inta qofku maalintii u baahan yahay 300 (mg )
Cuntooyinka laga helo
1: Khudaarta caleemaha cagaaran. Zinc
Waxa uu u fiican yahay Difaaca jirka iyo dheef shiidka nafaqada jirku u baahan yahay.
Calaamadaha lagu garto qofka uu
ku yar yahay jirkiisa.
1: Nabaro saameeya maqaarka, indhaha iyo dhuunta,
2: lumida dareenka dhadhanka iyo urka,
3: timaha oo goo go’ sameeya,
4:shuban,
5: dhaawaca oo daaha inuu biskoodo
6: iyo dhibaatooyin koriinka caruurta la xiriira.
Inta qofku maalintii u baahan yahay 15mg.
Cuntooyinka laga helo
1: Hilibka,
2: kaluunka shellfish,
3: caanaha.
Isticmaalka vitamins yada ayaa marka loo eego caafimaad ahaan waxa ay nolosha banii aadamka kaga jiraan kaalin weyn oo aad u muhiim waxaad na arkeysaa in ay saameyn badan ku leeyihiin hanaanka shaqo ee jirka banii aadamka sida koriimada jirka difaaca jirka bogsiinta dhaawacyada iyo taranka iyo dhalmada inta ba balse su'aasha ayaa ah walaala yaal qaabka ugu haboon ee dadkeena soomaaliyeed uga faaideysan karaan wax tarka weyn ee vitamins yadu u leeyihiin nolosha banii aadamka iyo halista weyn ee dhinac taala oo ah haddii vitamins yada iyo macaadinta aan kor kaga soo hadalnay iyo guud ahaan ba vitamins yada iyo macaadinta jirka qofka ku bataan oo uu isticmaalo xadi aad u badan waxaa imaaneysa halis ka badan tii markii hore jirtay taas oo ilaa xad gaarsiin karta qofka banii aadamka geeri waxaa haboon mar kasta in dadkeena ay ku dadaalaan sidii ay caafimaad kooda u xaqiijin lahaayeen inta aysan imaanin xiliyada aan banii aadamka waxba loo qaban karin.
xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda ayaa markasta u taagan daaweynta cudurada guud iyo kuwa gaarka ah ba daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso: Haddaba haddii aad tahay qof xanuun sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in badan soo jiitamay isla markaana wali aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka oo kula darsay sida cilladaha xagga taranka guud ahaan ama ay jirto dhibaato kasta oo xagga caafimaad ka kaa soo food saartay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof ka mida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaadka si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-68825276168586025062013-10-15T12:31:00.001-07:002013-10-15T12:31:55.846-07:00Waa maxay xaalada lagu magacaabo (Semen Leakage)
Semen leakage waa xaalad keenta in qofka shahwadiisa dareerto iska imaato iyadoo aysan jirin dareen ama kacsi jinsi oo buuxa macnaha qofka oo aan jirkiisa wax dareen galmo ah dareemeynin haddana shahwadiisii iska soo baxdo daadato.
Sababta arrintaan keenta ayaa waxa ay ka dhalataa in
dabac sanaan ama shaqo yari ku timaado neerfaha lagu magacaabo
(Parasympathetic).
Neerfahaan ayaa u xilsaaran in haniyaha biyo baxa uu xiro inta dareen ka kacsiga uu jiro si
aysan shahwadu u soo dareerin ama dhaqsaba u imaanin laakin
haddii neerfaha uu sidii laga rabay u
shaqeyn waayo waxaa dabcayya haniyahii taa soo keeneysa in biyuhu soo baxaan isagoo qofka jirkiisa uusan laheyn wax dareen galmo ah.
Wax yaabaha sababa cilladaani in ay ku dhacdo qofka waxaa kamida. 1: siigeysiga ama (siigada)
2: dhawac gaara neerfaha (Parasympathetic).
3: asbaabo cudur gaar ahaan cudurada wax yeeleeya neerfaha.
4:hoos u dhaca qaar kaimda vitamins yada jirka iyo macdanta jirka.
5: galmada faraha badan isla markaana joogtada ah.
calaamadaha la isku arko ee cilladaan waxaa kamida.
1: kacsi la'aan
2:biyo baxa deg dega
3: dhabar xanuun
4: qooro xanuun
Daaweyn ma leeyahay cudurkaan?
Haa inshaa allaah daaweyn rasmi ayuu leeyahay cudurkaan bi idni llaah waxa uu kamid yahay cudurada xarumaha caafimaadka si buuxda loogu daaweeyo
Si kastaba ha ahaatee xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda ayaa markasta u taagan daaweynta cudurada guud iyo kuwa gaarka ah ahba daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso:
Haddaba haddii aad tahay qof xanuun sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in badan soo jiitamay isla markaana wali aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka oo kula darsay sida cilladaha xagga taranka guud ahaan ama ay jirto dhibaato kasta oo xagga caafimaadka kaa soo food saartay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof kamida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaadka si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad mahad sanidiin.
DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-77330095683257276652013-10-15T02:35:00.000-07:002013-10-15T02:35:00.982-07:00Asc wr wb ciid wanaagsan dhamaan
maamulka dhaqaatiirta iyo howl
wadeenada xarumaha caafimaadka iyo
website yadooda waxaan salaan iyo
hambalyo ku aadan munaasabada ciidu al
adxaa u direynaa dhamaan ummadaha muslimiinta gaar ahaan ummada
soomaaliyeed ee muslimiinta ah
waxaana leenahay ciidan ciideeda allaha
nagu gaarsiiyo caafimaad barwaaqo
nabad gelyo iyo amni buuxa meel walbo
oo dadka soomaaliyeed ku noolyihiin waxaan alle ka baryeynaa in uu noo
islaaxiyo wadan keenii soomaaliya nabad
iyo barwaaqana allaha nooga dhigo
waxaan alle ka baryeynaa in uu siiyo
caafimaad taam ah dhamaan muslimiinta
gaar ahaan waxaan allaah ka baryeynaa in uu caafiyo dadkeena xanuun sanaya ee
la il daran xanuunada iyo cudurada
waxaan allaah uga baryeynaa dadka
soomaalida ah ee xanuun sanaya in
allaah cudurada ka dulqaado ugu
bedelana caafimaad saxiix oo deg deg ah inshaa allaah waxaan alle ka baryeynaa
in dadka muslimiinta ee xajiyay xajkoodii
u aqbalo kuwa aan nasiibka u yeelana in
allaah sanadka soo socda uu nasiib noogu
daro waxaan allaah ka baryeynaa in uu
dambigeena iyo kuwii waalidkeena ba dhaafo waxaan allaah ka baryeynaa in uu
na siiyo cafi iyo caafimaad waxaan allaah
ka baryeynaa in uu na siiyo naxariis tiisa
dadka muslimiinta ee dhintay waxaan
allaah uga baryeynaa in uu dambigooda
dhaafo jannadiisa na uu na siiyo dhamaanteen waxaan allaah ka
baryeynaa in daawooyinka iyo qalabka
caafimaadka ee ay xarumahan
caafimaadka dadkooda ku dabiibaan uu
ka siiyo bukaanada xanuun sanaya
caafimaad saliim ah oo waara waxaan allaah ka baryeynaa dadka guursaday
muddo badana wada noolaa ee aan ubad
kala helin in allaah ubad kheir qaba kala
siiyo kuwa allaah uu ku irsaaqay ubadna
uu kaga dhigo kuwo aduun iyo aakhiraba
ay ku intifaacaan aamiin aamiin aamiin. naxariis iyo nabad gelyo korkiisa ha
ahaato nabigeena muxammad (S.C.W)
Allaha ka raali noqdo dhamaan asxaabtii
rasuulka (SCW) taabiciintii iyo intii
wanaaga ku raacday ilaa qiyaamaha
aamiin. Walaala yaal waan idiin salaameynaa dadkeena soomaaliyeed
dhamaantiin maamulka iyo dhaqaatiirta
xarumaha caafimaadka mar walbo
inshaa allaah waa kuwo u taagan wax u
qabadka dadkooda haddii ay ahaan
laheyd xagga aqoonta iyo wacyi gelinta bulshada iyo xaggii daaweynta iyo
dabiibka cudurada loo maaro waayay
daaweyntooda iyo kala saaristooda
intaba dadaalka xarumaha caafimaadka
ee daaweynta rasmiga ee dhamaan
cudurada guud iyo kuwa gaarka ahba isla markaana qof kasta oo soomaali ah lagu
gaarsiinayo daawooyinka iyo qalabka
caafimaadka ba halka uu kaga noolyahay
dunida ayaa ah kuwo sii socon doona
inshaa allaah. Walaala yaal xarumaha
caafimaadka waxaa idiin kugu diyaarsan dhaqaatiir nooc kasta qalab casri ah iyo
daaweyn rasmi ah sida aad hore uga
barateeen walaalayaal xarumaha
caafimaadka iyo website yadooda ayaa
waxa ay yihiin kuwo u taagan in ay
bulshada soomaaliyeed noqdaan kuwo ka bad qaba cudurada u jeedada loo
aasaasay na 13 sano ka hor xarumahan
caafimaadka ayaa waxa ay tahay ka
badbaadi dadkaada cudur kana dhig
bulsha daada bulsho qiimo leh in kastoo
labadan qodob ee halku dhigga xarumaha caafimaadka ay yihiin kuwo allaah
subxaanahu watacaalaa uu xaqiijin karo
haddana walaaala yaal dadaalka ah in
bulshadeena aan wax u qabanno ayaa ah
mid laga gaarayo faaiido weyn oo miro
dhal ah haddii aan tusaale u soo qaadano walaala yaal maqaalka ah biya baxa deg
dega asbaabta ugu weyn ee sababta 80%
ayaa waxa ay tahay waxa loo yaqaano
(siigeysiga) oo ah biyaha shahwada ragga
oo gacanta la isaga keeno markii maqaal
kaas iyo asbaabta keeneysa iyo dhibaatooyinka ka dhashaan lagu
daabacay website yada xarumaha
caafimaadka waxaa falkaas foosha xun
ee aan diin ahaan iyo caafimaad ahaan
iyo waliba dhaqan ahaan ba aan ku
wanaagsaneyn jooojiyay hakad geliyay dad soomaaliyeed oo gaaraya 380,000 oo
u badan dhalin yaro markaa qaan gaar ah
iyo kuwo ku jira da'da 40 kaba waxaa
waxyeelada falkaas uu sababay oo ay
dhibaato xagga caafimaadka jirka iyo
xagga taranka ba uu ku keenay lagana daaweeyay dad soomaaliyeed oo gaaraya
530,000 oo qof oo iyaguna isugu jira dad
waaweyn iyo kuwo dhalin yaro ah in
kastoo tirada dambe ay jiraan asbaabo
kale oo xagga taranka ah oo ziyaadiyay
ayaa haddana falkaan foosha xun waxa uu ahaa mid bulshada soomaalida gaar
ahaan da'yarta ku hayey dhibaatooyin
xoog leh inshaa allaah haddii aad
jeceshahay in aad wax badan ka sii
ogaato dhibaatada falkaas laga dhaxlo
guji page ka ( biya baxa deg degga). haddii aan nahay maamulka iyo
dhaqaatiirta xarumaha caafimaadka iyo
website yadooda waxaan idiin leenahay
ciid wanaagsan nabad iyo farxad ku ciida
inshaa allaah waxaana ballan qaadeynaa
inshaa allaah in xarumaha caafimaadka ay sii wadayaan dadaalkii daaweynta
rasmiga ah ee ay bulshada soomaalida
uga barteen sidoo kale haddii aad tahay
qof xanuun sanaya ama xanuun kaaga uu
yahay mid la aqoon san kari waayay ama
dadaal daaweyn oo rasmi ah aad weysay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof
kamida ehelkaada asxaabta la soo xiriir
dhaqaatiirta ka howl gasha website kan
dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay
daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo
xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daaweyn rasmi ah talo iyo tusaaleyn
caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.
Maamulka xarumaha caafimaadka iyo
website yada caafimaadka xafiiska
nairobi kenya.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-6126983530760302432013-10-15T02:23:00.001-07:002013-10-15T02:23:00.876-07:00Asc wr wb ciid wanaagsan dhamaan
maamulka dhaqaatiirta iyo howl
wadeenada xarumaha caafimaadka iyo
website yadooda waxaan salaan iyo
hambalyo ku aadan munaasabada ciidu al
adxaa u direynaa dhamaan ummadaha muslimiinta gaar ahaan ummada
soomaaliyeed ee muslimiinta ah
waxaana leenahay ciidan ciideeda allaha
nagu gaarsiiyo caafimaad barwaaqo
nabad gelyo iyo amni buuxa meel walbo
oo dadka soomaaliyeed ku noolyihiin waxaan alle ka baryeynaa in uu noo
islaaxiyo wadan keenii soomaaliya nabad
iyo barwaaqana allaha nooga dhigo
waxaan alle ka baryeynaa in uu siiyo
caafimaad taam ah dhamaan muslimiinta
gaar ahaan waxaan allaah ka baryeynaa in uu caafiyo dadkeena xanuun sanaya ee
la il daran xanuunada iyo cudurada
waxaan allaah uga baryeynaa dadka
soomaalida ah ee xanuun sanaya in
allaah cudurada ka dulqaado ugu
bedelana caafimaad saxiix oo deg deg ah inshaa allaah waxaan alle ka baryeynaa
in dadka muslimiinta ee xajiyay xajkoodii
u aqbalo kuwa aan nasiibka u yeelana in
allaah sanadka soo socda uu nasiib noogu
daro waxaan allaah ka baryeynaa in uu
dambigeena iyo kuwii waalidkeena ba dhaafo waxaan allaah ka baryeynaa in uu
na siiyo cafi iyo caafimaad waxaan allaah
ka baryeynaa in uu na siiyo naxariis tiisa
dadka muslimiinta ee dhintay waxaan
allaah uga baryeynaa in uu dambigooda
dhaafo jannadiisa na uu na siiyo dhamaanteen waxaan allaah ka
baryeynaa in daawooyinka iyo qalabka
caafimaadka ee ay xarumahan
caafimaadka dadkooda ku dabiibaan uu
ka siiyo bukaanada xanuun sanaya
caafimaad saliim ah oo waara waxaan allaah ka baryeynaa dadka guursaday
muddo badana wada noolaa ee aan ubad
kala helin in allaah ubad kheir qaba kala
siiyo kuwa allaah uu ku irsaaqay ubadna
uu kaga dhigo kuwo aduun iyo aakhiraba
ay ku intifaacaan aamiin aamiin aamiin. naxariis iyo nabad gelyo korkiisa ha
ahaato nabigeena muxammad (S.C.W)
Allaha ka raali noqdo dhamaan asxaabtii
rasuulka (SCW) taabiciintii iyo intii
wanaaga ku raacday ilaa qiyaamaha
aamiin. Walaala yaal waan idiin salaameynaa dadkeena soomaaliyeed
dhamaantiin maamulka iyo dhaqaatiirta
xarumaha caafimaadka mar walbo
inshaa allaah waa kuwo u taagan wax u
qabadka dadkooda haddii ay ahaan
laheyd xagga aqoonta iyo wacyi gelinta bulshada iyo xaggii daaweynta iyo
dabiibka cudurada loo maaro waayay
daaweyntooda iyo kala saaristooda
intaba dadaalka xarumaha caafimaadka
ee daaweynta rasmiga ee dhamaan
cudurada guud iyo kuwa gaarka ahba isla markaana qof kasta oo soomaali ah lagu
gaarsiinayo daawooyinka iyo qalabka
caafimaadka ba halka uu kaga noolyahay
dunida ayaa ah kuwo sii socon doona
inshaa allaah. Walaala yaal xarumaha
caafimaadka waxaa idiin kugu diyaarsan dhaqaatiir nooc kasta qalab casri ah iyo
daaweyn rasmi ah sida aad hore uga
barateeen walaalayaal xarumaha
caafimaadka iyo website yadooda ayaa
waxa ay yihiin kuwo u taagan in ay
bulshada soomaaliyeed noqdaan kuwo ka bad qaba cudurada u jeedada loo
aasaasay na 13 sano ka hor xarumahan
caafimaadka ayaa waxa ay tahay ka
badbaadi dadkaada cudur kana dhig
bulsha daada bulsho qiimo leh in kastoo
labadan qodob ee halku dhigga xarumaha caafimaadka ay yihiin kuwo allaah
subxaanahu watacaalaa uu xaqiijin karo
haddana walaaala yaal dadaalka ah in
bulshadeena aan wax u qabanno ayaa ah
mid laga gaarayo faaiido weyn oo miro
dhal ah haddii aan tusaale u soo qaadano walaala yaal maqaalka ah biya baxa deg
dega asbaabta ugu weyn ee sababta 80%
ayaa waxa ay tahay waxa loo yaqaano
(siigeysiga) oo ah biyaha shahwada ragga
oo gacanta la isaga keeno markii maqaal
kaas iyo asbaabta keeneysa iyo dhibaatooyinka ka dhashaan lagu
daabacay website yada xarumaha
caafimaadka waxaa falkaas foosha xun
ee aan diin ahaan iyo caafimaad ahaan
iyo waliba dhaqan ahaan ba aan ku
wanaagsaneyn jooojiyay hakad geliyay dad soomaaliyeed oo gaaraya 380,000 oo
u badan dhalin yaro markaa qaan gaar ah
iyo kuwo ku jira da'da 40 kaba waxaa
waxyeelada falkaas uu sababay oo ay
dhibaato xagga caafimaadka jirka iyo
xagga taranka ba uu ku keenay lagana daaweeyay dad soomaaliyeed oo gaaraya
530,000 oo qof oo iyaguna isugu jira dad
waaweyn iyo kuwo dhalin yaro ah in
kastoo tirada dambe ay jiraan asbaabo
kale oo xagga taranka ah oo ziyaadiyay
ayaa haddana falkaan foosha xun waxa uu ahaa mid bulshada soomaalida gaar
ahaan da'yarta ku hayey dhibaatooyin
xoog leh inshaa allaah haddii aad
jeceshahay in aad wax badan ka sii
ogaato dhibaatada falkaas laga dhaxlo
guji page ka ( biya baxa deg degga). haddii aan nahay maamulka iyo
dhaqaatiirta xarumaha caafimaadka iyo
website yadooda waxaan idiin leenahay
ciid wanaagsan nabad iyo farxad ku ciida
inshaa allaah waxaana ballan qaadeynaa
inshaa allaah in xarumaha caafimaadka ay sii wadayaan dadaalkii daaweynta
rasmiga ah ee ay bulshada soomaalida
uga barteen sidoo kale haddii aad tahay
qof xanuun sanaya ama xanuun kaaga uu
yahay mid la aqoon san kari waayay ama
dadaal daaweyn oo rasmi ah aad weysay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof
kamida ehelkaada asxaabta la soo xiriir
dhaqaatiirta ka howl gasha website kan
dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay
daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo
xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daaweyn rasmi ah talo iyo tusaaleyn
caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.
Maamulka xarumaha caafimaadka iyo
website yada caafimaadka xafiiska
nairobi kenya.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-3705993206809000702013-08-13T09:37:00.001-07:002013-08-13T09:37:57.320-07:00vitamins yada Qeybtii 2aad Maanta waxa aan ku soo qaadan doonaa inshaa allaah labada vitamins ee kala ah
B1 - Thiamine iyo
B2 - Riboflavin
aan ku hormarno vitamin B1 Thiamine. Vitamin B1 (Thiamine). Waxaa uu ka mid yahay vitamins ka ku milma biyaha
(water soluble vitamins)
vitamin kaan haduu jirka qofka ku bato wax dhibaata ah uma keenayo. Intee laga helaa Vitamin B1 (Thiamine). Waxaa laka helaa vitamin B1 (Thiamine), Digirta, caanaha, ukunta qeybta jaalaha, qudaarta cagaaran, xuubka kore ee bariiska.
qiyaasta uu u baahan yahay Qofka: 1.5 mg. - ragga.
1.1 mg - haweenka.
Hadii uu jirka qofka uu waayo vitamin B1 Maxaa Dhacayo:
Qofka hadii u waayo ama uu ku yaryahay vitamin B1 (Thiamine) waxa uu isku arkayaa calaamadahaan,
1: Daal badan,
2: cunto xumo (Loss of appetite),
3: lalabo,
4: wareer,
5: dhiig la'aan,
Iyo dhibaatoyin kaloo badan oo ku dhaca wadnaha, murqaha oo daciif noqda, neefsiga oo qofka dhib ku noqota.
isticmaalka alcohol ka ama khamriga waxa uu sababaa in uu yareyo Vitamin B1 qofka jirkiisa soo gali lahaa.
Vitamin B2 RIBOFLAVIN.
Sidoo kale vitamin B2 RIBOFLAVIN Waxaa uu ka mid yahay vitamins-yada ku milma biyaha
(water soluble vitamins)
Sidoo kalena hadii uu jirka qofka ku bato wax dhibaata ah uma keenayo, badanaa waxaa loo siticmaalaa ama lagu daaweeyaa dhiig la' aanta, finanka, isha oo biya gashato (cataract).
qiyaasta uu u baahan yahay Qofka : 1.7 mg. - ragga.
1.3 mg - dumarka.
1.6 mg. haweenka uurka leh.
Intee laga helaa Vitamin B2 RIBOFLAVIN:
Waxaa laga helaa vitamin B2 RIBOFLAVIN Rootiga, burka, caanaha, beerka, ukunta, hilibka, qudaaarta cagaaran, kilida, malaayga,
Fiiro gaar ah:
Hadii lagu keydiyo cuntada vitamin kaan laga helo meel mugdi ah waxaa cunta daas ka lumaya vitamin kaan.
Sidoo kale isticmaalka Alcohol ka ama khamrigu waxa uu sababaa in uu yareyo Vitamin B2 ga jirka uu heli lahaa.
Hadii uu jirka uu waayo vitamin B2 Maxaa Dhacaya:
Qofka hadii uu waayo ama uu ku yaryahay vitamin B2 RIBOFLAVIN waxa uu isku arkayaa calaamadahaan soo socda,
1: Maqaarka oo nabra ka soo baxaan,
2: carabka oo barara oona gaduudta,
3: indhaha oo gaduudta ama gubta.
sidoo kale waxaa xusid mudan in dhamaan calaamadaha aan kor ku soo xusnay oo ay sababayaan yaraan shaha jirka ay ku yaryihiin labadan vitamins in sidoo kale ay sababi karaan xaalado kale ee caafimaad taas macnaheedu ma aha in qofka leh qaar kamida calaamadaha kor ku xusan ama qaar kamida in jirkiisa ay ku yaryihiin vitamins yada B1 iyo B2.
Sida aad warbixinta kore aad ku soo aragteen labadan vitamins marka laga eego bulshada dhexdeeda qiyaasta ugu badan cidda u baahan ayaa waxa ay yihiin ragga iyagoo kaga baahi badan dumarka caruuurta iyo waliba dumarka uurka leh iyadoo ragga soomaaliyeed badan kooda ha ahaadeen culimo iyo caamaba aan maanta xilliga la joogo aan warba u heyn baahida ay u qabaan in jirkooda uu helo wax yaabaha uu u baahan yahay oo ay vitamins yadan labada ahina ka midka yihiin marka ma suura gal baa marba haddii raggii soomaaliyeed aysan warba ka heyn wax yaabaha jirkooda u baahan yahay in dumarka iyo caruurta ay ogaadaan baahida caafimaad ee jirkooda u qabo wax yaabo badan oo ay vitamins yadu ka mid yihiin
Jawaabta waa maya.
Si kastaba ha ahaatee xarumaha caafimaadka iyo dhaqaatiirtooda ayaa markasta u taagan sidii ay bulshadooda uga haqab tiri lahaayeen guud ahaanba baahida caafimaad ee markaa heysata bulshada iyagoo markasta diyaar ula ah dadaalo isugu jira wacyi gelin cilmiyeynta bulshada xallinta iyo daaweynta cudurada guud iyo kuwa gaarka ah ahba daawooyin rasmi ah tayadoodana sareyso:
Haddaba haddii aad tahay qof xanuun sanaya xanuun kaaga uu yahay mid in badan soo jiitamay isla markaana wali aadan u helin xal daaweyn oo rasmi ah ama ay jirto cillado xagga caafimaad ka oo kula darsay sida cilladaha xagga taranka guud ahaan ama ay jirto dhibaato kasta oo xagga caafimaadka kaa soo food saartay ama qofka xanuun sanaya uu yahay qof kamida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaadka si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-49597874196747260782013-08-13T09:32:00.001-07:002013-08-13T09:32:45.448-07:00DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-31923265703809741332013-08-13T09:31:00.001-07:002013-08-13T09:31:33.557-07:00DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-64058836227007205692013-03-07T13:50:00.001-08:002013-03-07T13:50:51.469-08:00Waa maxay anovulationmacnaha (anovulation) waa haweenta oo aan ukxaminin ukxan sidaha haweenta oo soo saareynin wax ukxan ah haweenta oo weysa hanaan ka ukxan sidaha u soo saaro ukxan awood u leh in ay la fal gasho noola yaasha ku jira shahwada ragga.
Ukxaminta oo ah in ukxan sidaha dumarku soo saaro ukxan isla markaana soo aado gudaha ilmo galeenka waa arrin lagama maarmaan u ah in haweentu uur yeelato taasi oo macnaheedu yahay in marna uusan uur imaaneynin mar haddii haweentu ay heysato dhibaatada anovulation ku
(haweenta oo aan ukxamineynin).
Haddii ukxaminta haweenta ay tahay mid aan toos aheyn tusaale
Haddii haweentu xilli yada qaar si caadi ah u ukxamineyso xilli yada qaarna ay san ukxamineyn taasi waxaa loo yaqaanaa (oligovulation)
Balse labada xaaladood ee anovulation iyo tan kale ee ah oligovulation kaba waxey kamid yihiin caqabadaha dumarka kaga yimaada dhanka ukxaminta iyo ukxan sidaha dumarka intaba waxaana ay ka wada tirsan yihiin xaalada loo yaqaano (ovulatory dysfunction).
Ovulatory dysfunction waa xaaladda inta badan dumarka ku keenta dhalmo la'aanta xaaladdan ayaa sababta 40% dhalmo la aanta dumarka ku dhacda.
Waa maxay calaamadaha lagu garto anovulation ama ovulatory dysfunction?
Calaamadaha ugu soo horeeya ee lagu garto xaalada haan waxaa kamida.
1: qal qal ku dhaca caadada dumarka sida caadada oo badata ama yaraato ama soo daahdo ama soo deg degto ama xitaa la waayo inta badan dhibaatadan waxa ay dumarka isku arkayaan xilli kasto ee caado ma aha hal caado ama laba toona.
2: calaamada lagu garanayo xaaladahaan ee ugu weyn waa in gabadha oo aan wali gaarin xilliga dhalmo deyska oo gebi ahaan ba weyso dhiiga caadada muddo ka badan 2 bilood.
3: haddii wareega dhiiga caada daada uu ka yar yahay 21 maalmood ama uu ka badan yahay 36 maalmood waa labada caado dhex dooda ee taasi waxa ay cadeyn u tahay in aad qabto ovulatory dysfunction.
4: sidoo kale haddii wareega dhiigaaga caadada uu yahay mid is bed bedelayo tusaale haddii bishii hore wareega dhiiga caada daada uu ahaa 22 wareega bishaana uu ahaa 36 maalmood taasi waxa ay ka mid tahay calaamadaha lagu garto ovulatory dysfunction.
Sidoo kale waxaa jiraan dumar kale oo iyagu si caadi ah u hela dhiiga caadada isla markaana wareega dhiiga caada doodana uu sax yahay wax khal khal ah iyo wax khalad ah aan lagu arkeynin dhinaca kalena qaba oo ay ku dhacday dhibaatada anovulation ama ovulatory dysfunction balse arrintaan ma aha mid inta badan dhacda waana arrin aad u yar dumarka wareegooda caadada iyo caada doodaba sax yahiin isla markaana aan ukxaminin wareegaas caado waxaa waxaa loo yaqaanaa anovulatory cycle .
sidee labadan xaaladood ee anovulation iyo ovulatory dysfunction u sababaan dhalmo la'aanta dumarka?.
1: Hadii haweentu aanay sameyn ukxamin ma jirto fursad haween taasi uur ku yeelan karto waayo ma ba jirto ukun la fal gasha ukxanta nin keeda.
2: hadii se haweenta ay heyso dhibaato xagga ukxaminta ah oo xillina ukxamineyso ukun soo saareyso xillina ukxamineyn ukun soo saareyn jaaniska haweentaasi uur ku yeelan karto aad buu u yar yahay sababta na waa iyada oo aanan si joogta ah u ukxamineynin.
3: ukxanta ku daahday kiishka ukxan sidaha tusaale ukxan tii ay aheyd in laga soo saaro kiishka ukxansidaha 5 bilood ka hor haddii imika la soo saaro rajada laga qabo in ay ilmo noqoto aad ayey u yartahay haddii markaa aan lagu darin dadaal dhanka daaweynta ah.
4: sidoo kale waxaa muhiim ah in aad loo xusuus naado in dumarka qaba dhibaatooyin ka xagga ukxaminta dumarka oo aanan si joogta ah u ukxaminin in sidoo kale ay qabaan dhibaatooyin xagga hormons yada la xiriira dhibaatooyin kaas xagga hormoonada oo xitaa iyaguna keeni karo dhibaatooyin hor leh sida in dumarka ay waayaan oo uu ka zuulo dheecaan ka uu soo saaro makaanka afkiisa waa dheecaan ka noola yaasha ku jira shahwada ragga u soo xambaara gudaha makaanka dumarka si ay u bacrimiyaan ukxanta dumarka si uu u yimaado uur haweentu yeelato sidoo kale waxa ay sababaan in dumarka meesha ilmuhu ku beermaan ee endometrium ka loo yaqaano in ay jileec noqoto ama aad u adkaato taasi oo caqabad weyn ku noqoneysa in ukxantii bacrimisaneyd weyso meel ay ku abuuranto sidaas na uurkii uu noqdo mid soo halaaba oo aan hergalin.
Asbaabaha lala xiriirinayo in ay dumarka qaarkood ku timaado dhibaatooyin ka anovulation ka iyo guud ahaan ba ovulatory dysfunction waxaa ka mida xaaladahan soo socda.
1: buurnida xad dhaafka ah (obesity)
2: culeyska jirka oo aad u hoseeya (too low body weight)
3: jimicsi aad u badan ama aad u daran haweenta oo sameysa jimicsi xad dhaaf ah.
4: keydka ukumaha haweenta oo aad u yaraado.
5: shaqo gabid iyo shaqo siyaadin ku timaada qanjirka thyroid ka loo yaqaano.
5: qofka oo ay la soo daristo xaalad aad u daran oo stress isku buuqid walaac iyo murugo fara badan.
6: balse xaalada ugu badan uguna caamsan isla markaana ugu weyn ee keenta anovulation iyo ovulatory dysfunction ayaa ah xaaladda loo yaqaano ukxan sidaha fiixda leh polycystic ovarian syndrome (PCOS).
Si kastaba ha ahaatee umuurtan ayaa maanta waxa ay dumar badan oo dunida ku nool dumarka soomaaliyeed na ay ku jiraan kala kulmeen dhibaatooyin fara badan taas oo ay ugu weyn tahay iyagoo aad ugu rajo weynaa in ay helaan ubad kheir qaba marka xigana waxa kaloo ay la kulmaan xanuuno iyo cudurro markaa ka dhalanaya habsi u shaqeyn la aanta xubna hooda taranka iyadoo dhinaca kalena dhaqaatiirta ay ku cararaan ee xanuun kooda ay la door bidaan aanay ka helin rajjo fiican iyo in ugu yaraan xitaa xanuunada ay dareemayaan aysan inta badan ka caafimaadin.
Intaa waxaa sii dheer iyagoo dhaqaatiirta kala kulmo dhibaatooyin iyo wax yeelooyin dhib badan u geytsa haweenta tusaale ahaan dumarka qaarkood ayaa marka ay dhaqaatiirta dumarka u tagaan ku sameeya qalliimo qalliima daas oo qaarkooda u geysta wax yeelo fara badan kuwo ayaa isla markiiba loo sheegaa in makaan kooda uu jirrooyin xun qabo isla markaana ay tahay in laga saaro sidaas na looga saaraa iyadoo markii horena dhaqtarkaas ugu tagtay inuu ka caawiyo caafimaad ahaan in ay ubad dhasho waxa ayna dhaqtarkii kala kulmeysaa arrintii ay u socotay cagsigeeda.
Dumarka qaarkood ayaa dhaqaatiirta u sheegaan in keydka ukamaha ay heystaan aad u yar yihiin sidaa aawgeed na aysan haween taas u suura galeynin in ay si caadi ah wax iyada jirkeeda ka soo go ay u dhasho ayna tahay in ay doonato ukumo qof kale leeyahay oo iyadu ku dhal dhasho waxa loo yaqaano (egg donor) ama haweenta ukumo ka soo qaadato qof kamida ehel keeda sidaana ku dhal dhasho ama in haweenta lagu sameeyo waxa loo yaqaano (adoption) oo ah in ilmo qof kale leeyahay adiga uur kaaga lagu beero sidaana aad ku dhasho ilmo aan jismigaaga aheyn.
Dhamaan labada xaaladood ee aan kor kaga soo hadalnay waa laba xaaladood oo leh daaweyn buuxda macnaha daaweyn buuxda waxaan ula jeednaa daaweyn rasmi ah oo bi idni llaah xubnaha taranka guud ahaan sidoo dii hore ku soo celineysa iyadoona haweenta aan lagu sameynin wax qalliin ah sidoo kale waxaan u cadeyneynaa dumarka qaba xaalada haan in xaala dahaan yihiin xaalado si fudud loo daaweyn karo oo aanay aheyn kuwo daaweyn tooda culus tahay balse waa xaalado looga bogsoonayo muddo ka yar 2 bilood taasi oo bi idni llaah sabab u noqon doonta in uurkana yimaado si deg deg ah inshaa allaah.
Marka meel la isugu geeyo umuurahan ay la kulmaan dumarka ay ku adkaatay uureysiga isla markaana ay heysato dhibaatooyin la xiriira xagga taran ka guud ahaan haddii ay ahaan laheyd dhalmo la'aanta iyo haddii ay ahaan laheyd ba xanuunada markaa dumarka dareemaan xilliyada ay heysato mushkila dahaan ayaa waxa ay noqdeen kuwo dumarka markaa ay kala kulmaan khataro caafimaad iyo mid jinsiyeed intaba.
Haddaba maadaama hooyada iyo ilmaha yihiin waxa ugu muhiimsan ee dunida maanta saaran isla markaana annaga soomaali ahaana mowduucaan si gaara inoo taabanayo maadaama dalkeenii muddo dheer dhibaato ka soo taagneyd maadaama dadkeenii uu kala firxaday maadaama dadkeena uu isaga badan yahay dad aqoonta caafimaad ka ku yartahay umuura haasi oo dhan waxa ay dumar keena ku keeneen in barnaamij kaan la xiriira taranka iyo dhibaatooyin kiisa ba naga wax yeeleeyo dumar badan qoysas fara badan iyo xitaa ragg fara badan ileyn barnaamij kaan xagga taranka waa mid aad u wajjiyo badan isla markaana ragg iyo dumarba wada saameeya haba lagu sii kala badnaado ee dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaad ka ayaa si wada jir ah iyagoo isku duuban arrimahan u istaagay alxamdu lillaah mahad dhamaan teed alle ayey u sugnaatay dadaalkii ay soo galeen dhaqaatiirta xarumaha caafimaad ka 12 kii sano ee dhamaaday dad gaaraya ilaa 350,000 oo qof ayaa alle ka siiyay dadaal isugu jira daaweyn waarta oo leh dhinacyo fara badan sida cudurro laga caafimaaday dadaal ubad raadineed iyo mid aqoon kororsi iyo dadaal la xiriira ka wacyi gelinta bulshada meelaha khatarada culus kaga imaan karto.
Intii la soo waday dadaal kaasi dhamaan dhaqaatiirta iyo mil kiila yaasha xarumaha caafimaad ka waxa ay u hureen bulshadooda dadaal isugu jira hanti cilmi iyo juhdi lagu bixinayey sidii xal waara loogu heli lahaa mashaaki laad badan oo xagga caafimaad ka bulshada kuwaas oo ay ugu soo horeeyaan cudurro fara badan iyo xaalado fara badan oo markaa xal fiican hore loogu waayay dadaal kaas faraha badan ee juhdiga lagu bixiyay wuxuu maanta dad badan alle ka siiyay caawimaad iyo farxad in badan oo bulshada kamida in maanta danahoodii adduunyo dib ugu laabteen iyadoo hore u ahaa dad jooga quusasho farxaddii nolosha na ka dhamaatay waa alle mahadii dhaqaatiirta iyo maamulka xarumaha caafimaad ka ayaa inshaa allaah idiin xaqiijinaya dadaalkii aad uga barateen iyo ka sii badan mustaqbalka inshaa allaah.
Haddaba haddii ay jiraan dhibaatooyin la xiriira guud ahaan ba caafimaad kaaga ama ay jirto dhibaato la xiriirta xagga taran kaaga ama aad isku aragtay mid kamida cudurrada iyo xaaladaha caafimaad darro ee lagu bayaaniyay website yada xarumaha caafimaad ka ama haddii ay jirto xaalad caafimaad darro ama mid jinsiyeed oo uu kaala hadlay dhaqtar kaaga ama ay xaala daasi ama cudur kaasi yahay mid muuqda oo adigaba aad garan karto ama mushkiladaha caafimaad darro iyo haddii ay jiraan ba caqabado caafimaad darro keentay sida dhalmo la aanta ama qofka cudurrada iyo xaaladaha caafimaad darida heysato uu yahay qof kamida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah oo la hubo wax tarkeeda inshaa allaah dhaqaatiirta waxa ay wax u soo barteen waa in ay ku caawiyaan daaweyn rasmi ah kuu sameeyaan waa in ay xal caafimaad u sameeyaan dhamaan xanuuna daada iyo mashaaki laad ka caafimaad ee ku heysta dhaqaatiirta shaqadooda waa in ay bulshadooda ka qabtaan ka bad baadiyaan cudurka cadowga ah ee markaa ku dheggan intii karaan kooda ah iyagoo la kaashanayo alle subxaanahu watacaa laa iyo aqoonta xagga caafimaad ka ee alle siiyay waa waajib in ay bulsha dooda u shaqeeyaan habeyn iyo maalin ba dhaqaatiirta xarumaha caafimaad ka waxa ay shaqeeyaan 18 saacadood oo xiriirta ah marka laga reebo xilliyada salaadaha mooyee intaasi waxa ku kallifaayo waa iyaga oo u shaqeeya dadka soomaaliyeed ee ku nool 5 ta qaaradood ee dunida haddaba adigoo heli kara dhaqaatiir soomaaliyeed adigoo wax kasta u sheegan karo adigoo kula hadlaayo luuqa daada hooyo adigoo dhaqaatiirta daawooyin ka iyo agab yada kale ee caafimaad ba kugu soo gaarsiinayaan halka aad dunida kaga nooshahay dhaqaatiirta oo markasta kuugu diyaar xarumaha caafimaad ka adigoo xilli kasta la soo xiriiri kara dhaqaatiirta iyo maamulka xarumaha caafimaad ka oo kuu suura geliyay dhamaan hababka is gaar siineed ee maanta dunida laga isticmaalo hadii aad ku seexato xanuun haddii aad faaiido laga yaabee in alle kuu sahlo aad ku weyso haddii fikir iyo walaac aad meel la joogto haddii naftaada iyo noloshaada aad gaarsiiso heer quusasho bal ka warrama maxaa umuur taas lagu tilmaami karaa? jawaabta inshaa allaah waxaan u deyneynaa bulshada soomaaliyeed.
inshaa allaah dhamaan bulshada soomaaliyeed meel kasto oo ay joogaan xarumaha caafimaad ka iyo dhaqaatiirtooda ba waxa ay diyaar idiin la yihiin daaweyn rasmi oo la hubo daawooyin rasmi ah aqoon ta caafimaad ka talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta website yada caafimaad ka si aad u hesho xal caafimaad oo waara bi idni llaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-10241238011341132632013-02-01T14:43:00.001-08:002013-02-01T14:43:08.668-08:00MA OGTAHAY IN CUDURKA SONKOROWGA LOO HELAY DAAWEYN RASMI AHSonkorowgu waa cudur uu san jirku si haboon cuntada ugu isticmaali karin quwad ahaan macnaha haddii aad qabto cudurka sonkorowga cuntada aad cunto jirkaaga uma suurta galeyso in si haboon uu uga sameysto awood iyo tamar.
Awooda iyo tamarta aad bey muhiim ugu tahay nolosha qofka haddii uu qofka waayo quwad ama tamar qofka waa uu dhimanayaa.
Unug yada tirada badan ee jirka ku jira waxay u baahan yihiin shidaal ay ku noolaadaan oo ku koraan.
Jirku wuxuu u jejebiyaa cuntada aad cunto inta badan nooc quwad ah oo loo yaqaan sonkor (glucose). Glukoos waa eray kale oo loo yaqaan sonkorta.
Insuliin waa hormoon ku caawiya sonkorta inuu ka wado dhiigga oo geeyo unugyada jirka.
Insuliin ka jirka waxaa sameeya beeryarta (Pancreas).
Ma jirto qof noolaan karta Insuliin la’aan.
waxaa jirta dhowr nooc oo sonkorowgu u saameeyo dadka taasi oo ku xiran hormoon ka insuliin ee beeryarto soo saarto waxaana ka mida ah.
1: Beeryarta oo aan samaynin hormoon ka insuliin markaa qofka waxa uu lahaana yaa (Nooca 1
aad ee sonkorowga) .
2: Beeryarta oo aan samaynin hormoon insuliin oo ku filan jirka, ama jirka oo aan isticmaali karin insuliin kii ay sameysay beeryarta markaa qofka waxa uu lahaana yaa (Nooca 2 aad ee sonkorowga).
Sidee Buu qofka u Dareemi Doonaa Sonkorowga?
Qof kasta si gooni ah ayuu u dareemaa sonkorowga oo dadku waa ku kala duwan yihiin calaamadaha.
Qaar ka mid ah calaamadaha digniinta ee sonkorowgu waa:
1: Bogsasho soo daahda (tartiib) . 2:Awood darro (awood la’aan ama hammiga jinsiga oo hoos u dhaca dareen la’aan)
2: Fursad miisaan (kordhid ama lumid)
3: Aragti caad leh
4: Kaadi tiro badan
5: Oon
6: Noog xad dhaaf ah ama daal fara badan.
7: Hurgun ama caabuq jirka ku dhaca iyo cun cun.
dadka qaarkood ma oga in ay sonkorow qabaan waayo ma qabaan calaamadaha digniinta. Sonkorowgu dhakhso ayuu u soo baxaa, isagoon digniin lahayn. Marar qaarkood si tartiib ah ayuu u soo baxaa, dhawr bilood gudahood.
Sidoo kale waxaa jiraan noocyo kale oo sonkorow ah waxaana kamida sonkorowga uurka oo ku dhaca dumarka qaarkood xilliga ay uurka leeyihiin noocan dambe ee sonkorowga waxa uu u badan yahay in uu iska tago marka haweentu dhasho kadib balse aad bey suura gal u tahay in sonkorowga xilliga uurka uu sii jiro isagoona markaa noqon kara nooca 2aad ee sonkorowga.
cudurka sonkorowga ayaa isagu noqday mid waayadan dambe aad ugu soo bata bulsho weynta soomaaliyeed dhexdooda taasi oo sababtay in dad badan oo soomaali ah aad na u qiimo badan in cudur kaan uu sabab u noqday dhima shadooda qaar kale oo badana uu ka dhigay howl gab kuwo badana uuba naafeeyay.
Haddaba dhaqaatiirta ka howl gasha xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda ayaa markii xaqiiqda loo fiiriyo aad iyo aad isugu howlay maal iyo juhdi aad u fara badanna ku bixiyay bal sidii ay dadkooda soomaaliyeed marka hore ugu sharxi laahaayeen waxa uu yahay cudurka sonkorowga halka uu kaga dhaco jirka banii aadamka dhibaatada uu dareemayo qofka qaba cudurkaan noocyada uu u kala baxo ( eeg page ka cudurka sonkorowga )
Sidoo kale dhaqaatiirta xarumaha caafimaadka intaa uga ma harin ee mar labaad iyo sedexaad ba waxa juhdi aad u weyn iyo hanti aad u fara badan ba ku bixiyeen sidii dadka soomaaliyeed ee la il daran cudurkaan loogu heli lahaa xal daaweyn oo rasmi isla markaana bi idni llaah qofka qaba cudurkaan si rasmi ah uga bogsoonayo balse waxaa nasiib darro aad u weyn noqotay in bulshada soomaaliyeed lagu program miyay in cudurkaan sonkorowga uu san laheyn wax daawo ah oo looga bogsoonayo taasi ayaa ugu dambeynta waxa ay sababtay in dadkeenii soomaaliyeed ee asal iyo farac ba muslimiin u soo ahaa in lagu mudo jirkooda hormoono iyo dheecaano laga soo qaaday doonfaar ( khinziir )
Subxaana llaah.
haddaba waxaan ugu bishaareyneynaa dhamaan ummada soomaaliyeed meel kasto oo ay joogaan ba in dhaqaatiirta iyo xarumaha caafimaad ka alle ku guuleeyay daawooyin laga diyaariyay dhirta dabiiciga isla markaana muddo 14 beri ah jirka qofka ka saareysa cudurka sonkorowga bi idni llaahi al kariim.
Marka adigoo heli kara daaweyn rasmi ah daawooyin xalaal dabiici aanan laheyn wax dhibaata ah oo haba yaraatee ay keenayaan adigoo heli dhaqaatiir soomaaliyeed oo aad af kaaga hooyo kula hadasho dhib kasta oo aad qabtana u sheegan kara adigoo heli kara allena ku siiyay hanti aad isku daaweyso adigoo heli kara daaweyn rasmi ah oo ku eg kaliya 2 bilood maxaa keenaya in laguugu mudo wax yaabo xaaraan ah maxaa keenaya in aad xanuun ku joogto maxaa keenaya in aad ahaato qof howl gab ah waa run alle ayaa keena jirrooyin ka iyo caafimaad ka intaba si uu u imtixaano addoomadiisa haddana dhinaca kale alle waa xakiim cilmigiisu badan yahay oo wuxuu inoo soo dajiyay daawooyin aan nafteena ku caawinno oo uu ugu horreeyo.
1: quraan ka kariim ka ah waa daawo waa lagu caafimaadayaa quraankii waa qowlkii alle inuu caafimaad hanuun iyo naxariis u yahay dadka rumeysan alle ayaa quraanka noogu sheegay markaa quraanka ha ugu horeeyo wax yaabaha aan nafteena ku daaweyneyno inshaa allaah ileyn waa daawo dhameystiran oo alle na siiyay alle ayaa mahad dhamaan teed u sugnaatay.
2: alle wuxuu na siiyay oo dhulka innooga soo saaray daawooyin fara badan oo ay dhirta dabiiciga ka mid tahay kuwaas oo laga helayo daaweynta cudurrada oo dhan ciddii alle baray un baana garan karta.
Sidaa aawgeed dhamaan dhaqaatiirta xarumaha caafimaad ka waxa ay diyaar u yihiin in ay dadkooda caawiyaan habeen iyo maalin ba iyagoo diyaar u la ah in ay dadkooda uga faaiideeyaan aqoon tooda caafimaad ka sidoo kale in markasta dadkooda u sameeyaan daaweyn rasmi ah daawooyin la hubo wax tar kooda talo iyo tusaaleyn caawimaad dhamaan waxa intaas iyo ka badan ba waxaa diyaar idiin la ah dhaqaatiirta xarumaha caafimaadka iyo maamul kooda oo isku duuban.
Haddaba walaal haddii dhaqaatiirta iyo maamul kooda u istaageen sidii ay u caawini lahaayeen dadkooda haddii ay dhaqaatiirta iyo maamul kaba ku bixiyeen juhdi isugu jiro naf iyo maal sidii dadka soomaaliyeed looga fujjin lahaa cudurrada xanuun ka iyo argagaxa naftooda geliyay haddii dhaqaatiirta iyo maamulka xarumaha caafimaad ka habeen iyo maalinba ay ku howlan yihiin sidii dadka soomaaliyeed looga samata bixin lahaa dhibaatooyin ka caafimaad darro ee dadkeena ku habsatay soo nasiib darro weyn ma aha in naftaada iyo ehel kaaga ba aad ku eegato cudur markaa halis ku ah nolosha banii aadamka?
Haddaba haddii aad xanuun saneyso ama uu jiro cudur markaa ku haya isla markaana aad kala kulantay dhibaatooyin caafimaad darro ama xanuun ka iyo cudurka uu kaa hor istaagay in aad si xayyi ah u noolaato ama haddii xanuun kaaga cudurka ku hayaa uu yahay wax yeelooyin badan kuu geystay isla markaana xubno badan oo jirkaaga saameyn ku yeeshay ama uu kaa hor istaagay taranka iyo awooda jireed ee qofnimo isla markaana aadan weli xanuun kaaga u helin xal caafimaad oo rasmi ah iyo daaweyn soo afjarta dhibaatooyin ka xanuun ama cudur ee aad dareemeyso ama xanuun ka iyo cudurka uu hayyo qof kamida ehel kaaga ama asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-84515750592257449012013-01-22T14:56:00.001-08:002013-01-22T14:56:51.166-08:00MUHIIMAD INTEE LA EG AYEY INOO LEEYIHIIN CABITAAN KA BIYAHA Biyuhu waxay ka kooban yihiin
boqolkiiba 50 ilaa 70 miisaanka
jirka qofka qaan gaarka ah. Haddii
aanu qofku cabin biyo waxaa soo
koobnaaneysa waqtiga uu noolaan
karo.
Biyuhu waxay gacan ka geystaan
kobaca jirka. Waxay sidoo kale
gacan ka geystaan hababka
wasakhda looga saaro jirka,
xaddiga kuleyka ee jirka . Biyuhu marka ay jirka ka baxaan, oo
ay raacaan kaadida, saxarada iyo
dhididka, waxaa qasab noqonaysa
in biya haasi dib loo cusbooneysiiyo,
qofka waxa uu markaas u
baahanayaa in uu cabo sharaab, sida biyaha, shaaha iyo
cabitaannada noocyada kala
gedisan ah.
Halkee buu jirku biyaha ka helaa? Jirku waxaa uu biyaha ka helaa
saddex ilood:
1: waa cabitaan ka caadiga ah
sida biyaha iyo cabitaannada kale
( shaaha, qaxwada iyo wixii la mid
ah)
2: Waxaa kale oo uu jirka ka helaa
biyaha cunnada caadiga ah ee la
cuno siiba qudaarta ( xitaa cunnada
sida rootiga waxay leedahay qeyb
yar oo dareere ah).
Inta badan dadka caafimaadka
qaba ee qaan gaarka ah inta u
dhaxeysa liitar iyo bar ilaa saddex
liitar oo biyo ah ayey u baahan
yihiin maalintii ba marka waa in
qofku hiig sadaa inuu cabo ugu yaraan 8 galaas oo biyo ah
maalin kasta.
Intaas waxaa u dheer qofku in
sidoo kale uu cabo cabitaannada
kale sida shaaha iyo sharaabka kale
ee la sameeyo.
Dhibaatooyin ka caafimaad darro ee ka dhalan karta biyaha cabis tooda oo qofka uu ka gaabiyo aad iyo aad ayey u badan yihiin waxaana kamida.
1: tabar darro guud oo qofka ku timaado guud ahaan jirkiisa.
2: qofka oo ay la soo daristo dhibaato xagga dhaq dhaqaaqa caloosha qofka oo anan helin musqul.
3: qofka oo ay ku dhacaan cudurro kala dudwan oo ay ugu soo horeeyaan cudurrada ku dhaca kilyaha iyo kaadi mareen ka.
Sidoo kale biyaha oo aanan si fiican loo qaadan isla markaana dadkeena soomaaliyeed aysan u fahmin in biyuhu yihiin muhiimada koowaad ee nolosha qofka banii aadam ka isla markaana aysan jirin wax yaabo kale ee qofka u buuxin kara kaalin tooda halista caafimaad darro ee ku imaan karta qofka waa 100% marka waxaa haboon in dad keena soomaaliyeed marka hore ay fahmaan muhiimada ay leedahay cabista biyaha si markaa qofka uu awood ugu yeesho inuu hagaajiyo guud ahaan caafimaad kiisa inta uu nool yahay ugu noolaado nolol xayyi ah oo caafimaad leh in badanna guul looga gaaro daaweynta cudurrdo badan ee dadkeena daashaday.
Waxaan ka soo hadal nay noocyo badan oo biyo ah isla markaana qofka u noqonayo sharaab sida.
1: biyaha caadiga ah.
2: juice yada kala duduwan.
3: shaaha
4: qaxwada oo iskeeda ah iyada cudur meel fadhiya.
5: quddrada la cuno.
6: maraqa
7: cuntada qeybo kamida dhamaan
Kuwani waa meelaha uu qofka ka helayo biyo uu jirkiisa u isticmaalo nidaamka qashin saarka jirkiisa ha noqdaan kuwo markaa ku filan ama kuwo markaa ku yar balse waxaan kor ku soo xusnay in ay aad u muhiim tahay in qofka uu cabo 8 galaas oo biyo ah maalin kii ugu yaraan haddii markaa aysan jirin dhibaato caafimaad oo u diideysa arrinta aad ka muhiim ka u ah ayaa waxa ay tahay biyaha qofka inuu cabo la doonayo waa kuwee waa noocee?
Jawaabta ayaa ah biyaha qofka la doonayo in uu cabo waa biyaha cad ee nadiifka ah isla markaana la sifeeyay (purified drinking water)
Sidoo kale waxaa iyaguna aad u wanaagsan oo la cabi karaa biyaha caadiga ah oo la kar kariyay ujeedada ayaa waxa ay tahay in aan dadkeena u sifeyno in biyaha ugu fiican xagga caafimaad ku yihiin biyaha caadiga ah ee nadiif ka ah qofka waa uu cabi karaa juice yada shaaha maraqa khudrada na wuu cuni karaa laakiin dhamaan kuwaasi ma aha kuwo ku filan baahidaada caafimaad ee biyaha.
haddaba si aad u hesho caafimaad si aad uga hortagto cudurro badan si aad uga bogsooto xanuuno iyo cudurro badan si aad u hesho awood dheeraad ah jirkaagana u noqdo mid xoogan waa inaad imika ba ku dhaqaaq daan adiga iyo ehel kaagaba isticmaal ka biyo nadiif oo badan tallaabadan waxa ay naga caawineysaa dhamaan inaan helno xal caafimaad ee bulsho kaas oo noqonaya mustaqbal ka mid dhaxal gal ka ah inshaa allaah.
ALLE WUXUU KU YIRI QUR'AAN KA KARIIM KA AH.
WAXAAN KA YEELNAY BIYAHA NOLOSHA WAX KASTA sadaqa llaahu al cadiim.
Hadda haddii aad tahay qof xanuun san xanuun kaagana uu yahay mid aad ku dhibtootay isla markaana aadan wali u helin xal caafimaad oo rasmi in badana aad tagtay goobo caafimaad in badana aad daawooyin qaadaneysay walina xal rasmi ah na aadan weli ka helin ama uu xanuun san yahay qof kamida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaari say daaweyn rasmi ah inshaa allaah hadda ba adigoo heli kara dhaqaatiir soomaali ah isla markaana aqoon durugsan u leh dhamaan cudurrada guud cudurrada
Ku dhaaca baadin ka sidoo kale dhaqaatiir aqoon durugsan u leh cilmiga cunnada iyo daawooyin ka dadaal iyo hanti xoog leh na geliyay sidii ay dadkooda uga dul qaadi lahaayeen caafimaad darrada ku baahday bulshada meel kasto oo ay joogto maxaa keenaya in aad raali naftaada uga noqoto in aad xanuun ku seexeto in aad heysato cudur laga yaabo fadliga alle in maalmo yar looga caafimaado maxaa keenaya in aad weyso caawimaad adigoo dhaqaatiirta habeen iyo maalin u taagan yihiin in ay ku caawiyaan adiga iyo ehel kaaga.
Haddaba la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daaweyn rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin. DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-87980951987809586312012-10-17T02:52:00.000-07:002012-10-17T02:52:34.118-07:00Waa maxay buro? Buro waa koriimo aan caadi aheyn oo ku timaada xubin kamida xubnaha jirka banii aadamka. Buro waxa ay timaadaa marka ay dhacdo isu dheeli tir la'aan xagga qeybsamida unnuga culimada qaar ayaa iyaguna aamin san in buradu tahay calaamad infection ama caabuq weyn sababna ay u tahay difaaca jirka oo hoos u dhac uu ku yimaado. Waxaa jiraan darsano burooyin ah oo kala nooc ah magac yada burooyin ka leeyihiina inta badan waxaa loogu magac daraa halka ay ka soo dhashaan xubin ka ay ka soo dhashaan ayaa loogu magac daraa tusaale ahaan (burooyin ka dhuunta Ama makaanka). Buro waa wax adag oo uruursan kana duwan burooyin ka fiixda loo yaqaano. Buro waxa loo qeybiyaa laba nooc oo kala ah. 1: benign iyo 2: malignant. Macnaha burooyin ka benign ka loo yaqaano waa burada ku eg halka ay ka soo baxday isla markaana aanan ku fideynin xubnaha kale ee u dhow wax yeelana ku beereynin balse waxa ay lahaan kartaa koriimo intii ay doonto macnaha meesheeda ayey ku kori kartaa kuna badan kartaa oo hal xubin kaliya ilaa 8 buro ayaa ka soo wada bixi kara kuna kori kara balse badanaa burooyin ka benign ka loo yaqaano ayaa si tartiib tartiib ah u kora intooda badanna burooyin ka noocan ah ma keenaan dhibaato weyn daaweyn rasmi ahna waa leeyihiin bi idnillaah. Malignant iyaduna waxaa loo yaqaanaa burooyin ka ku fida jirka taasi oo la macno ah noocyada burooyin ka malignant waxa ay ku fidaa xubno aan aheyn xubintii ay ka soo baxday sidaana waxa ay ku wax yeeleysaa xubno badan oo jirka banii aadamka kamida burooyin ka malignant waxaa loo yaqaanaa burooyin ka kansareysan. Nooc yada burooyin ka. Breast fibroadenoma. Fibroadenomas waxey kamid tahay burooyin ka benign ka waxa ayna ka soo baxdaa kuna kortaa naasaha buradan marka gacanta lagu taabto waxa aad dareemeysaa adeeg wareegsan dhaq dhaqaaq ayeyna sameysaa waxaana la rumeysan yahay in saameyn ay ku leeyahay imaatin keeda hormoon ka estrogen ka sababta oo ah badanaa burada noocan ah waxa ay ka soo baxdaa dumarka uurka leh iyo dumarka gelaya waqtiga dhalmo deyska kuwaas oo jirkooda uu soo saaro xaddi badan oo ah hormoonka estrogen ka iyo sidoo kale dumarka qaadanaya daawooyin ka HRT ga (hormone replacement therapy). Waxaana qatar ugu jira in buradan ay ka soo baxdo dumarka ku jira da'da u dhaxeysa 30 ka sano ilaa 35 sano. Baaritaan ka ultrasound ka loo yaqaano ayaa wuxuu dhaqaatiirta ka caawinayaa in la kala sooco burada fibroadenoma iyo bararada kale ee naasaha dumarka ku dhaca. Dhaqaatiirta ayaa u adeegsada buradan qalliin oo kaliya mararka qaarna faraha ayey ka qaadaan balse dhaqaatiirta website kan iyo xarumahooda caafimaad ka ayaa alle ku guuleeyay daaweyn rasmi oo buradan loo qaadanayo muddo 2 bilood ah inshaa allaah. Fibroids: Fibroids iyaduna waxa ay kamid tahay nooc yada burooyin ka benign ka loo yaqaano waxaana kamid ah 1: hard fibroids. 2: soft fibroids 3: keloid fibroids. Waxa ayna ka soo baxdaa dhuunta iyo meelo kaleba. Uterine fibroids Uterine fibroida ama myomas waxa ay kamid tahay iyaduna nooc yada burooyin ka benign ka loo yaqaano taas oo ka soo baxda isla markaana ku korta derbiyada makaanka. ilaa imika lama garanayo asbaabta rasmiga ah ee sababta burada noocani balse culimada caafimaad ka ayaa isku raacsan in ay sababto buradaan sare u kaca ku yimaada hormoonka estrogen myomas kuma dhacdo dumarka ilaa ay ka qaan gaaraan waana burada ugu badan ee dumarka makaanka kaga dhacdo marka laga reebo fiixyada ka soo baxa makaanka. Calaamadaha waxaa kamida 1: dhiiga caadada oo muddo badan iska socda 7 maalmood iyo ka badan. 2: dhiig aad u badan oo yimaada inta u dhaxeysa caadooyin dumarka dhexdooda. 3: xanuun caloosha hoose ah. 4: qabsin caloosha ah caloosha oo aan qofka soconin. Noocyada burooyin ka ma aha kuwo aan halkaan ku soo wada koobi karno balse waxaan inshaa allaah uga hadli doonaa qeyb qeyb si markaa dadkeena soomaaliyeed u ogaadeen waxa ay yihiin burooyin ka nooc yadooda iyo dhibaatooyin ka ay ku keenaan banii aadamka iyo daaweyntooda dhamaan inshaa allaah. Maanta waxaan inshaa allaah ku soo qaadaneynaa mowduuceena burada loo yaqaano myoma. Myoma waa buro adag waxaana ay ku bilaabataa muruq jilicsan oo si aad ah ugu kora gudaha ilma galeenka waxa ayna kamid tahay burooyin ka aan xumeyn macnaha kuwa aan isu beddelin cudurka kansarka waxaana badanaa loogu yeeraa (fibroid tumor). Myoma waxa ay leedahay noocyo dhowr ah waana ay ku kala duwan tahay xagga size ka iyo tirada intaba waxaana badan noocyada yar yar kuwaas oo inta badan aan laheyn calaamado qofka dhib ku keena sida xanuun oo kale nooc yada yar yarka ah ee burada myoma isla markaana laheyn sababeyn xanuun iyo dhibaato uma baahna daaweyn 25% kii buro ee myoma ayaa sababta xanuuno una baahan in la daaweeyo. burada myoma ayaa waxa ay u kortaa laba qaab oo kala ah. 1: qaab myoma hal unug le ah taas oo macnaheedu yahay in nooca buradani u korto qaab hal buro ah. 2: qaabka labaad waa nooc u korta dhowr buro myoma ah oo meel kaliya ka soo wada baxaan isla markaana iyagoo fara badan hal meel ka soo wada baxa isla markaana sameeya koriin wada jir ah waxa ayna cabir ahaan gaartaa burada myoma inta u dhaxeysa 1 mm ilaa 20 cm diameter. Myoma waa burada ugu badan ee Lagu sameeyo baaritaano aad u fara badan sababtoo ah waa burada ugu badan ee dumarka ku keenta in makaanka ama ilmo galeenka dumarka laga saaro. In kastoo myoma tahay buro haddana ma aha noocyada burooyin ka kansareed. Sababta rasmiga ee keenta in dumarka ka soo dhashaan burooyin kaan myoma ilaa immika si rasmi ah looma yaqaan balse burooyin kaan ayaa dumarka waxa ay ka soo dhashaan xilliga dumarka ay ku jiraan dhalmada oo aysan wali dhalmo deyska noqon waa inta u dhaxeysa 25 sano ilaa 50 sano. burada myoma kama soo baxdo dumarka aan qaan gaarin sababta ayaana ah myoma waxa ay dumarka ku dhacdaa xilliga dumarka jirkooda uu bilaabo in uu soo saaro hormoon ka loo yaqaano estrogen. Myomas waxa ay aad u kortaa xilliga dumarka ay leeyihiin uur sababta ayaana ah jirka dumarka uurka leh oo xilligaasi soo saaraya hormoon ka estrogen oo tira badan. Mar haddii haweenku gaaraan xilliga dhalmo deyska isla markaana caadadii ka joogsato burada myomas guud ahaan waxa ay joojineysaa koriimada sababtoo ah xilligaas dumarka jirkooda waxa uu joojinayaa soo saaristii hormoonka estrogen ka taas oo ku keeneysa in buradaasi hoos u dhac ku yimaado suura gal na ka dhigi karta in ay baaba'do ama dhamaato. dhaqaatiirta chemicals wax ku daaweysa waxa ay u adeeg sadaan Daaweynta buradaan qalliin qalliin kaas oo dumarka looga saaro ilmo galeen ka taas oo dumarka ku keenta ma dhaleysnimo joogta ah. Dhamaan dadkeena soomaaliyeed waxaan ugu bishaareyneynaa in dhaqaatiirta iyo xaruma hooda caafimaad ka idiin diyaariyeen daaweyn rasmi ah oo ku aadan dhamaan nooc yada burooyin ka Haddaba haddii aad leedahay mid kamida nooc yada burooyin ka isla markaana dhaqaatiirtu kuu sheegeen in xubin kamida jirkaaga ka soo baxday buro xal daaweyn oo rasmi ahna aadan wali u helin aad na dareemeyso xanuun iyo dhibaatooyin ay kuu keeneen burooyin kaas ama burooyin kaasi sababeen in uu hakad ku yimaado tarankii ama burooyin kaasi lagu sheegay qof kamida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan iyo xaruma hooda caafimaad ka dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn la hubo oo rasmi ah inshaa allaah dhaqaatiirta ayaa bi idni llaah kaaga daaweyn doonta nooc kasto oo buro ah muddo 2 bilood ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daaweyn rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin. <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br /></div>
DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-64794970175659478252012-08-18T14:55:00.002-07:002012-08-18T14:55:38.526-07:00Ciid mubaarakAssalaamu caleykum waraxma tullaahi wabara kaatuh haddi aynu nahay maamulka dhaqaatiirta iyo howl wadeena xarumaha caafimaadka takhasusiga iyo website yadooda waxa aan halkaan ka salaameynaa munaasabada ciidul fidriga dhamaan ummada soomaaliyeed gaar ahaan macaamiisha sharafta leh akhrista yaasha iyo guud ahaan ba ummada soomaaliyeed waxaana alle ka baryeynaa inuu naga aqbalo soomkii bisha ramadaan ee noo dhamaaday ilaahay kheir keeda iyo fadligeeda ha ina siiyo camaladii wanaagsanaana allaha noo aqbalo ciid wanaagsan ayaan leenahay dhamaan ummada soomaaliyeed ciidan ciideeda allaha nagu gaarsiiyo caafimaad iyo barwaaqo inta xanuun san waxaan alle uga baryeynaa in uu siiyo caafimaad deg deg ah kuwa caafimaad qabana allaha u ziyaadiyo dalkeeniina allaha noo xasiliyo abaaraha iyo dhibaatada allaha naga dulqaado inshaa allaah dhamaan ummada soomaaliyeed waxaan leenahay ciid wanaagsan.<br />
Inshaa allaah bi idni llaah al kariim xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda intaba waxa ay sii dar dar gelin doonaan wax ka qabadkii baahida caafimaad ee bulshada soomaaliyeed ee horaan looga bartay hadii ay ahaan laheyd daaweynta bulshada meel kasta oo ay soomaali ku nooshahay iyo haddii ay ahaan laheyd xagga aqoon kororsiga oo bulshada laga soo dhiso xagga aqoonta caafimaad ka bulshada iyo iyadoo xarumaha caafimaad ka sii xoojin doonaan daryeelka caafimaadka bulshada haddaba haddii alle ka raali noqdo sidii aad hore uga barateen xarumaha caafimaadka takhasusiga waxaa diyaar idiin kugu ah dhaqaatiir khibrad iyo aqoon u leh xanuunada ay daaweynayaan isla markaana isku howlay sidii bulshada ay u heli laheyd macluumaadyo ku saabsan caafimaadka iyo daaweyn intaba marka walaala yaal waad salaaman tihiin ciid wanaagsan ciidan ciideeda allaha nagu gaarsiiyo caafimaad iyo barwaaqo inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-46151387892446874832012-07-07T03:34:00.000-07:002012-07-07T03:34:11.460-07:00Ma ogtahay mise la socotaa dhibaatooyinka ay sababto xaalada lagu magacaabo endometriosis oo ka mida cudurada ku dhaca xubnaha taran ka ee dumarkaEndometriosis waa dhibaato guud<br />
keentana xaalado caafimaad daro oo<br />
saameysa boqolkiiba 10 dumar ah.<br />
Endometriosis waa xaalad ka dhalata<br />
unug yada dhiiga caadada ee gudaha<br />
makaanka dumarka oo laga helo meelo aan caadi<br />
ahayn oo jirka kamida waa xaalad<br />
keenta in unugyada dhiiga caadada ee<br />
gudaha makaanka u soo baxaan dibada<br />
makaanka iyagoona ku tarma meelo ka<br />
baxsan gudaha makaanka dumarka. Badanaa in kastoo endometriosis ku<br />
dhici karo lafaha miskaha balse guud<br />
ahaan endometriosis wuxuu dhalin karaa<br />
astaamo badan<br />
sida xanuun miskaha oo joogto ah sidoo<br />
kale endometriosis wuxuu sababaa dhalmo la'aan joogto ah. Maxaa keena<br />
endometriosis?<br />
Hadalka ugu caamsan waxaa weeye<br />
waqtiga dumarka caadadu ay heyso ayaa<br />
Unuga caadadu wuxuu dhaafaa dib dib<br />
isagoo sii dhex maraya tubooyinka makaanka iyo lafaha miskaha<br />
dhexdooda halkaas oo marka unuga<br />
caadadu gaaro uu ku dhagayo isla<br />
markaana uu ku korayo.<br />
Endometriosis wuxuu ka mid yahay<br />
cudurada aad ka ugu fida dhaxal ka, markaa waxa ay u badan tahay inuu<br />
kugu dhaco haddii hooyadaa<br />
ama dumarka kale ee qoyskaaga ahi ay<br />
qabeen.<br />
calaamadaha caamka ee endometriosis<br />
waxaa ka mid ah: 1: dhabar xanuun aad u daran oo joogto<br />
ah isla markaana haweenta si joogta ah<br />
u hayya oo aaney waxbo ka qabsaneyn<br />
sidoo kale dumarka qaarkood ayaa<br />
dhabar xanuun kaas aawgii dhaqaatiirta<br />
ugu sameeyaan qalliin xagga dhabarka ah.<br />
2: Xannuun xagga caadada ah dumarka<br />
oo ku xanuun sada caadada iyagoona<br />
dareema xanuun ubucda hoose oo aad u<br />
daran.<br />
3: Xannuun xilliga galmada dumarka oo dareema xanuun badan xilliga ay la<br />
galmoonayaan ninkooda.<br />
Xannuunka miskaha ee wakhtiyada<br />
kale ee wareega caadada<br />
4: Tamar yari tabarta oo aad uga yaraata<br />
dumarka. 5: socodka caloosha oo xanuun leh ama<br />
calool istaag joogto ah.<br />
6: dhalmo la'aan ama hakad ku yimaada<br />
dhalmada.<br />
Dumarka qaarkood oo ay dhibaato ka<br />
haysato uur qaadista waxaa la arkay in ay qabaan endometriosis, xitaa iyagoon<br />
laheyn<br />
calaamadaha aan kor ku soo sheegnay.<br />
Sidee ayey u saameysaa oo hakad u<br />
gelisaa endometriosis uur qaadista<br />
dumarka? Waxaa jira sababo badan oo dhaliya<br />
dhalmo la'aanta waxaana laga yaabaa in<br />
ay jiraan wax ka badan hal sabab oo<br />
keeneysa dhalmo la'aanta lammaane<br />
kasta. Endometriosis waxaa laga heli<br />
karaa dumarka ay dhibka ka heysato in ay uur qaadaan. Inta ugu yar ee unug<br />
nabar ah oo uu sababey endometriosis<br />
ayaa sababi kara in ay dumarka ka<br />
xirmaan tuubooyin ka makaanka taasi<br />
oo la macno ah mar haddii tuubooyin ka<br />
makaanku xirmaan dhalmo la'aan joogto ah oo dumarka la soo darista.<br />
arrinta ugu weyn ee keenta sababta<br />
endometriosis waxaa ka mid ah:<br />
1: ukumaha dumarka oo noqda kuwo<br />
howl gab oo aan la fal gali karin ukxanta<br />
ku jirta shahwada ragga 2: haweenta oo xubna heeda taranka soo<br />
saaraan sun dabiici ah<br />
oo lid ku ah shahwada ragga marka<br />
gudaha xubinka taranka haweenka<br />
shahwo raggeed soo gasho.<br />
Si kastaba ha ahaatee endometriosis ayaa ah xaalad haddii aan deg deg loo<br />
daaweynin keeni karta dhalmo la'aan<br />
joogto ah dhiig bax keeni kara dhimasho<br />
xanuun joogto ah haba ugu darnaadaan<br />
dhabarka iyo miskaha makaanka<br />
dumarka oo dibada ku soo dhaca dhicin ilamaha uurka ku jira in ay xirmaan<br />
tuubooyin ka makaanka dumarka qatara<br />
daas oo dhan waxaa sabab u ah<br />
endometriosis oo aan si rasmi ah la isaga<br />
daaweyn.<br />
digniinta ah in dumarka aysan ku deg degin qalliin lagu sameeyo dumarka<br />
qaba cudurkaan ayaa ah mid aad iyo aad<br />
u heer sareysa waayo haddii la damco<br />
cudurkaan in qalliin lagu xalliyo taasi<br />
waxa ay keeneysaa aafooyiin cusub oo<br />
soo wajaha xubnaha taranka ee haweenka taasi oo ay ka mid tahay iney<br />
xirmaan tuubooyin ka makaanka in<br />
dhaawacyo culus soo gaaraan tuubooyin<br />
ka makaanka ama lagaba gooyo<br />
haweenta in haweenta laga saaro<br />
dhamaan makaanka iyo xaalado kale oo ay kamid tahay in haweentu weyso oo<br />
uusan dib ugu dhicin dhiiga caadada<br />
umuurahan oo dhamaantood salka ku sii<br />
wato xanuuno iyo cillado kale sida in<br />
haweentu isu furmaan kanaalada<br />
saxarada iyo kaadida sidoo kale in saxarada iyo kaadida ceshan weyso<br />
dhamaan umuurahan waxa ay<br />
yimaadaan kadib marka la sameeyo<br />
qalliin la doonayo in lagu daaweeyo<br />
cudurkaan endometriosis iyadoona<br />
cudurkaan uu leeyahay haddii alle idmo daaweyn la hubo oo ku siman laba bilood<br />
daaweyn taas oo toos u bogsiin doonta<br />
cudurkaan iyadoon wax dhibaata ah oo<br />
ka dambeysa aysan jirin inshaa allaah<br />
haddaba dumarka soomaaliyeed<br />
hooyooyin ka soomaaliyeed waxaan uga digeynaa qalliinada arxan darada ah ee<br />
looga sameeyo xubnaha taranka kuwaas<br />
oo ku keenaya xanuuno cillado iyo<br />
dhalmo la'aan joogto ah intaba.<br />
haddaba haddii aad leedahay dhabar<br />
xanuun joogto ah isla markaana daawo kasta aad u qaadatay dhaqtar kastana<br />
aad ula tagtay ama qaliino lagaaga<br />
sameeyay dhabarka ama dhaqaatiirtu ku<br />
dhaheen dhabarka ayaa lagaa qalayaa<br />
ama aad isku aragtay qeybo badan oo<br />
kamida calaamadaha aan kor ku soo sheegnay ama uu jiraba xanuun iyo cudur<br />
markaa saameyn kugu yeeshay<br />
caafimaad darina kuu keenay ama<br />
xanuun ka iyo cudurka uu hayo qofka<br />
mida ehel kaaga asxaab taada la soo<br />
xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay<br />
daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo<br />
xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daawo<br />
rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad<br />
inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-8432448737922795072012-06-21T15:20:00.000-07:002012-06-21T15:20:58.475-07:00Waa maxay dheecaan ka ka imaada farjiga dumarka ee loo yaqaano vaginal discharge asbaabo iyo cudurro keena se ma jiraanDheecaanada ay sameeyaan qanjirada ku jira gudaha xubinka taran ka haweenka iyo dhuunta hore ee makaanka dumarka ayaa dibada uga soo saara unugyada dhintay iyo cudur sababaha bacteria da loo yaqaano soo saaritaan ka qanjira daasi xubnaha taranka ay soo saaraan dheecaana daasi ayaa wuxuu xubin ka taran ka haweenka ka dhigaa mid nadiif oo ka caafimaad qaba caabuq ama infection.<br />
Inta badan dheecaan ka ka yimaada xubin ka taranka haweenka waa mid caadi ah dumar kana waa ku kala duwan yihiin xaddiga dheecaan ka xubin kooda taran ka ka yimaada.<br />
Dheecaan ka ka yimaada dumarka caafimaad ka qaba midab kiisu waa mid cadaan nadiif ah una eg caano caddaan ah wuxuuna inta badan yimaadaa xilliga caadada soo dhawdahay iyo inta ay caadada joogto. <br />
waxaad dheecaan ka ka imaado xubinka taran ka haween ka ku arki kartaa is bedelo ay kamid yihiin in haweentu isku aragto dheecaan badan ama dheecaan leh ur ka duwan urtii dheecaanadii ay hore u arki jirtay isbedelada noocan ah haweenta waxa ay isku arki kartaa xilliyada qaar iyadoo caafimaad qabta xilliya daasi na waxaa kamida.<br />
1: xilliga haweenta ukxan teeda ka soo go'ayso galka ay ku jiraan ukumaha waxaana loo yaqaanaa (ovulating ). <br />
2: xilliga haweentu nuujineyso ilmo ( breastfeeding )<br />
3: xilliga haweentu kacsan yahay dareen keeda.<br />
Sidoo kale urta dheecaan ka ka yimaada xubin ka haween ka waxaa urta ay ku taqaanay ka bedeli kara in haweentu yeelato uur. <br />
Haddaba is bedelada aan kor ku soo sheegnay wixii ka baxsan waxey cadeyn u tahay xaalado caafimaad daro oo soo wajahay xubnaha taran ka ee haweenta inshaa allaah na waa inoo soo socdaan.<br />
<br />
Haddii dheecaan ka haweenta xubin keeda taran ka ka imaanaya uu leeyahay ur daran adag yahay is jiid jiidaya midab kiisuna yahay isku jir uuna jiro cun cun iyo gubasho gudaha xubin ka taran ka haweenka waxey calaamad u tahay caabuq iyo infection ka jira gudaha xubnaha taran ka haweenta.<br />
Maxaa keena dheecaan ka jirrada ah ee ka yimaada xubinka taran ka haweenka?<br />
Is bedel kasta oo ku dhaca xaddiga ama qiyaasta bacteria da normal ka ah ee ku nool gudaha xubin ka taran ka haween ka waxuu saameyn ku yeelanayaa urta midab ka iyo qaabka dheecaan ka ka imaada xubnaha taran ka haweenka.<br />
dhowr sabab ayaa keeni karta in koror iyo hoos u dhacba ku yimaado bacteria da normal ka ah ee ku nool xubin ka taran ka haween ka isla markaana faaiido u leh xubin kaasi sababa haasina waxaa kamida.<br />
1: qaada shada badan ee daawooyin ka antibiotics ka.<br />
2: qabidda bacteria da loo yaqaano ( bacterial vaginosis) taasi oo ah bacteria keenta caabuq ama infection ku dhaca xubnaha taran ka haweenka bacteria dan waxaa inta badan laga helaa dumarka uurka leh iyo dumarka soo guur saday ama gogol la soo wadaagay dhowr nin.<br />
3: qaada shada daawooyin ka uurka la isaga celiyo ayaa iyaduna sababi karta dhibaatadan. <br />
4: kansarka ku dhaca dhuunta hore ee makaanka dumarka ayaa isagana sababi kara dhibaata daasi oo kale.<br />
5: cudurada chlamydia iyo jabtada oo ah cuduro galmada lagu kala qaado ayaa iyaguna sababa dhibaata daas oo kale.<br />
6: cudurka sonkorowga ayaa isagana kamida cudurada sababa.<br />
7: in xubin ka taran ka haweenta la dhaqo laguna dhaqo wax yaabaha ka sameysan chemicals ka ayaa iyaduna ah asbaab kale oo weyn oo keenta dhibaatooyin kaan dumarka mareykanka ayaana arrintaan ku badan tahay.<br />
8: cudurka loo yaqaano (PID ) ayaa iasguna ka mid ah cudurada keena dhibaata daas.<br />
9: trichomoniasis oo ah infection uu dhaliyo gooryaan galmadana lagu kala qaado.<br />
10: xaalad kale oo lagu magacaabo (vaginal atrophy) oo ah qafiifnimo iyo qaleel ku yimaada derbiyada banaanka ee xubinka taran ka haweenka marka haweenku gaaraan xilliga dhalmo deyska.<br />
11: vaginitis. Oo ah cun cun ku dhaca gudaha ama hareeraha xubin ka taran ka haweenka.<br />
12: yeast infection oo ah caabuq uu keeno cudur dhaliyaha fungus loo yaqaano ayaa isagana keeni kara dhibaatadaasi oo kale.<br />
tilmaamaha noocyada dheecaan ee farjiga dumarka ka yimaada iyo waxa ay la macno yihiin waana sidan soo socota.<br />
<br />
1: bloody or brown.<br />
Oo ah haddii dheecaan ka ka imaanaya farjiga haweenta uu yahay midabkiisu brown ama uu ku jiro dhiig waxa ay la macno tahay in haween taasi qabto dhibaato ah caado aan sax aheyn oo mar kasta iska imaata ama soo noq noqota sidoo kale dumarka ay ku dhacdo caado wareer ka ayaa iyaguna lahaan kara sidoo kale waxaa sababi kara kansarka ku dhaca dhuunta hore ee makaanka dumarka ama gudaha makaanka halka ilmuhu ku beermaan.<br />
2: cloudy or yellow.<br />
Oo ah haddii dheecaan ka haweenta ka imaanaya farjigeeda uu yahay mid leh midabka daruuraha ama midabka jaallaha waxa ay la macno tahay in haween taasi qabto cudurka jabtada.<br />
3: haddii dheecaan ka ka imaanaya farjiga haweenta uu yahay mid sida xunbada oo kale ama midab kiisu yahay cagaar xigeen ama jaalle ay la socoto ur aad u xun taasi waxa ay la macno tahay in haween taasi qabto<br />
caabuq ama infection gooryaameed ka loo yaqaano ( trichomoniasis ).<br />
4: haddii dheecaan ka ka imaanaya farjiga haweenta uu u egyahay midab ka ( pink ) waxaa sabab u ah ama dheecaan kaasi uu yahay dheecaan ka imaada debiyada gudaha makaanka kadib marka haweentu ilmo dhasho xilliga umusha ayaana la arkaa.<br />
5: haddii dheecaan ka haweenta farji geeda ka imaanaya uu yahay mid cad oo adag oo is jiidaya una eg subagga waxey la macno tahay in haween taasi qabto caabuqa khamiirka ee uu keeno cudur dhaliyaha fungus ka waxaa loo yaqaanaa ( yeast infection ).<br />
6: haddii dheecaan ka ka imaanaya farjiga haweenta midab kiisu uu yahay cadaan ama midab ka gray ga loo yaqaan ama jaalle uuna leeyahay urta kalluun ka oo kale waxa ay la macno tahay in haween taasi qabto caabuqa ama infection ka loo yaqaano ( bacterial vaginosis ). <br />
Haddaba dheecaan ka yimaada farjiga haweenka ayaa ah dhibaatooyin ka waaweyn ee dumarka la soo darsa dhibaatooyin kaan oo inta badan salka ku haayo cudurada iyo asbaabaha iyo cilladaha aan kor ku soo sheegnay isla markaana sababa in haweenka isku arkaan dhacaan aan caadi aheyn oo uu soo deynayo xubin kooda taran ka.<br />
Dheecaan ka aan caadiga aheyn ee ka imaada xubnaha taran ka haween ka sida makaanka farjiga iyo meesha saxarada ka timaado intaba ayaa waxa uu muujinayaa astaamo digniin ah oo sheegaya in uu jiro cudur doonaya in uu aafeeyo xubnaha taran ka haween ka iyo guud ahaan caafimaad ka haweenta<br />
Sidaasi aawgeed haddii aan soomaali ku sheegno qaar kamida dheecaanada aan caadiga aheyn ee ka yimaada xubnaha taran ka haweenka xanuunsan waxaa loola jeedaa ama laga wadaa ( malax da ka timaada xubin ka taran ka haweenka xanuunsan taasi macna heedu ma aha in dheecaanada ka yimaada farjiga haween ka oo dhan uu yahay malax balse dheecaanada dabiiciga ah ee haween ka ka yimaada ma aha kuwo haweenta dhib ku qabto mana wataan wax astaamo cudur sida gubadho cun cun xanuun iyo shiir markaa daran.<br />
Haddaba cudurado badan iyo asbaabo badan oo sababa in haweenku yeeshaan dheecaan ka yimaada farjiga ayaa dumar badan ku keenaya dhalmo la'aan joogto ah xanuuno lagala kulmo gogosha caabuq ku fida xubnaha taran ka iyo guud ahaan dhiiga haweenta iyo ugu dambeynta khataro caafimaad oo badan kuwaas oo ay ku jiraan indha beelid hooyada ama ilmaha uurka ku jira intaba.<br />
waxaa jiraan dumarka qaarkood oo xubin kooda taran ka markii uu waqti dheer dheecaan soo waday kadib ay ka soo baxaan bahalo nool nool oo markaa ishu qabaneyso xilliga wixii ka dambeeya caafimaad ka qofka rajo intee la eg baa laga qabaa?<br />
Haddaba haddii aad leedahay xanuun ama uu jiro cudur ku asiibay dhibaatana kugu haya ama cudur kaasi uu u geystay wax yeelo qaar kamida xubna haaga ama ay jiraan xanuuno iyo cuduro la xiriira xubnaha taran ka ama cudurka iyo xanuun ka iyo dhibaatada ba ay hayaan qof kamida ehel kaaga ama asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha websitw kan dhaqaatiiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-9291412315823188162012-06-09T14:49:00.000-07:002012-06-09T14:49:19.087-07:00Ma ogtahay mise la socotaa in cuntooyin ka iyo daawooyin ka ay soo saaraan waddamada horumaray ay ka buuxaan sun yaal keena cuduro iyo xanuuno culusMa isticmaali laheyd <br />
cunto ama daawo <br />
caafimaad kaaga <br />
waxyeello u keenaysa? <br />
Jawaabtu <br />
waa maya Haddaba waxaa jiraan <br />
waxyaabo inta badan bulshadeena aanay <br />
ogeyn oo beryahan <br />
dunida laga <br />
adeegsado. Waxaa beryahan aad u soo batay Cunto <br />
aan geedo iyo xoolo midna ka<br />
imaanin iyo daawooyin <br />
cudurrada ay kuu<br />
keenayaan ka <br />
badan tahay<br />
jirrada ay kaa daaweynayaan. Waa<br />
la yaab, iyo <br />
amakaag. Dad <br />
badani waxa ay <br />
aaminsan yihiin <br />
cuntada iyo daawooyin ka <br />
wadamada<br />
horumaray in ay <br />
yihiin wax fiican oo <br />
cilmi baaris ku <br />
salaysan, isla markaana<br />
khibrad iyo qalab <br />
wanaagsan lagu <br />
sameeyay Oo <br />
marna ba aynan <br />
laheyn xumaan iyo khiyaamo .<br />
Xaqiiq duse sidaa <br />
wa ay ka fogtahay. <br />
Dowladaha <br />
horu maray ee<br />
Yurub, Maraykanka, iyo kuwa <br />
Asia ba , wax ma <br />
beeraan, mana <br />
warshadeeyaan mana iib geeyaan. <br />
Kaliya waxa ay<br />
adkeeyaan nabada kala <br />
danbeynta, iyo<br />
sharci dhowrka.<br />
<br />
Waligaa ma arkeysid beer, <br />
warshad, iyo <br />
dukaan dowladda<br />
Maraykan ku ay <br />
leedahay, ama <br />
dowladda Ingiriiska ama dowladda canada. Sidaa<br />
darteed, wax kasta <br />
oo waddanku soo <br />
saaro waxaa iska leh <br />
shakhsi ama <br />
shirkad ka madax bannaan <br />
dowladda.<br />
<br />
Hubka ciidamadu <br />
adeeg sadaan xittaa shirkado <br />
gaar loo leeyahay ayaa ka iibiya dowladaha.<br />
<br />
Shakhsi yaad ka ama <br />
shirkadaha wax <br />
beera, ama <br />
warshadeeya, ama iib geeya <br />
ujeeda dooda <br />
koowaad waxa ay <br />
tahay in <br />
ay helaan faa’iida da <br />
dhaqaale ee ugu badan waxaana loo yaqaanaa (Maximum<br />
Profit).<br />
Si ay ugu <br />
suurto gasho <br />
faa’iida daa tirada <br />
badan, waxa ay u <br />
samayna yaan wax kasta oo ay <br />
awoodaan hano qoto awood, <br />
khiyaano, <br />
xadis, ama dil <br />
mararka qaar. <br />
Shirkaduhu si ay u<br />
dedejiyaan faa’iidada <br />
waa in ay badiyaan <br />
wax soo saarka, sida <br />
beeraha. Si ay u badiyaan wax<br />
soo saarka <br />
beeraha waa in ay<br />
beeraan dhul <br />
ballaaran. Dhibaatada se <br />
waxa ay ka taagan tahay <br />
beeruhu waxa ay u<br />
baahan yihiin qorrax <br />
joogto ah xilli kasta <br />
Wadamada <br />
horumaray intooda badan<br />
ma helaan qorrax <br />
joogto ah oo baraf<br />
ayaa ka da’a, <br />
xilli gaana waxba <br />
lama beeri karo. Sidaa<br />
darteed shirkaduhu<br />
waxa ay sameeyaan <br />
kiimiko lagu mudo <br />
ama lagu buufiyo <br />
geedaha xilliga xagaaga (Summer) <br />
si loo dedejiyo <br />
koritaan ka dhirta <br />
isla markaana <br />
dhirtu <br />
ay u soo saarto dalag ama miro badan. Halka<br />
shirkadaha <br />
daawadana <br />
falsafadoodutahay <br />
in aan la daweyn cudurka ee xanuunka <br />
kaliya la yareeyo, si<br />
dadku had iyo jeer <br />
ay ugu soo <br />
noq noqdaan oo u<br />
iibsadaan daawada. <br />
Shirkaduhu waxa ay <br />
sameeyaan daawooyin la<br />
barxay <br />
wax tar koodu na <br />
liito. Dhakhaatiirtana <br />
gacan saar <br />
wanaagsan ayey la <br />
sameystaan si ay <br />
bukaanada ugu <br />
qoraan daawooyin kaa <br />
barxan. Isla<br />
markaana <br />
bukaan ka looga <br />
sameeyo lacag tiro <br />
badan. Waa silsilad taxan oo ku <br />
saleysan khiyaamo iyo <br />
luggooyo <br />
muhiimadu na<br />
tahay in shirkaduhu lacag badan helaan.<br />
<br />
Waxaa isweydiin <br />
mudan waa maxay <br />
doorka dowladuhu?<br />
<br />
Maxay u ogolaadeen <br />
in shacab ka la dhibaateeyo oo<br />
laga gado wax<br />
dhib u keeni kara?<br />
<br />
Dowladaha <br />
horumaray ee reer <br />
gal beed ka waxaa ka jira <br />
baar lamaanno <br />
go’aan <br />
kasta oo dowladdu <br />
qaadaneyso <br />
ansixiya. Xildhi baanna da <br />
baarla maan ka<br />
waxaa <br />
soo doorta <br />
shacabka. Sidaa <br />
darteed shirkaduhu waxa ay<br />
lacag badan siiyaan<br />
xildhibaanada int<br />
aan la soo dooran ee<br />
ay musharixiinta <br />
yihiin. Musharaxu wuxuu lacagaha shirkadaha u <br />
adeeg sanayaa <br />
ololaha doorashada <br />
uu u<br />
tartamayo. <br />
Haddii musharaxu ku <br />
guuleysto <br />
doorashada ,<br />
shirkaddii lacagta <br />
siisayna waa ay<br />
guuley satay Oo hadhow <br />
baarlamaanka lama<br />
horkeeni karo <br />
mooshin ka soo<br />
horjeeda <br />
shirkadaha xumaanta wada.<br />
<br />
Haddii la <br />
horkeenana <br />
mooshin kaasi wuu<br />
guul darrey sanayaa <br />
(Lobbying). Waxaa ka loo jiraan laamo <br />
kormeer ah oo <br />
dowladuhu <br />
leeyihiin. Kuwaa soo <br />
shatiyo <br />
siiya shirkadaha isla markaana kormeer <br />
ku sameeya <br />
nabad gelyada iyo <br />
tayada<br />
alaabooyinka <br />
shirkaduhu sameeyaan <br />
ama iibiyaan <br />
Kormeera yaashuna <br />
sida xildhibaana da<br />
waxa ay intooda <br />
badan gacan saar la <br />
yeeshaan <br />
shirkadaha loo gu <br />
talo galay in ay<br />
xumaan tooda <br />
qabtaan ama sheegaan.<br />
Waxaa la yaab ah in<br />
la arko dad badan<br />
oo shirkado kala <br />
duwan madax ka <br />
ah oo shaqada ka taga si <br />
ay kor meere ugu <br />
noqdaan <br />
dowladaha kadibna <br />
doorasho u <br />
gala xildhi baannimo oo <br />
ku guuleysta.<br />
<br />
Kadib na wasiiro <br />
noqda ama wax ka<br />
sii sarreeya Oo <br />
marka ay shaqada dowladda<br />
ka tagaanna dib <br />
ugu noqda <br />
shirkadi hii <br />
hore ee ay u <br />
shaqeyn jireen, waliba <br />
darajo heer sare ah<br />
ka qabta (Revolving <br />
Door). Marka <br />
miyaanay iska <br />
caddeyn in musuq maasuqu <br />
carriga galbeed ka<br />
kaga <br />
soo faafay dunida. <br />
Arrinta kale ee jirta <br />
waxa ay tahay in dowladaha <br />
horumaray ay <br />
mararka qaar <br />
ogaadaan oo <br />
qabtaan alaabada <br />
xun ee shirkadu hu <br />
sameeyaan sida <br />
cuntada iyo daawada isla<br />
markaana ay <br />
adkaato in la ciqaabo oo la xiro <br />
shirkadda, sababta <br />
oo ah waxaa u <br />
shaqeeya <br />
muwaadiniin <br />
badan oo laga baqayo in ay <br />
mudaaharaadaan. <br />
Sidaa daraadeed<br />
shirkadda iyo <br />
dowladdu waxa ay <br />
heshiis ku galaan in alaabta<br />
xun aan waddanka <br />
lagu gadin laakiin <br />
dibadda loo <br />
dhoofiyo (Export <br />
Quality ), ama dowladuhu <br />
iibsadaan oo deeq<br />
ahaan loogu geeyo<br />
wadamada faqrigu <br />
ka jiro ama xeryaha <br />
qaxootiga. <br />
Tanina waa qaab kale oo<br />
qashinka dibadda<br />
loogu iib geeyo.<br />
<br />
Cuntooyinka iyo <br />
daawooyin ka <br />
sumeysan si degdeg ah <br />
dhibaato ugu ma <br />
geystaan <br />
dad ka quuta Difaaca jirka waxa<br />
y ku qaada taa waqti inuu la dagaalamo <br />
sunta oo ka <br />
guuleysto. Suntana <br />
marka <br />
ay yartahay si tartiib tartiib ah ayey <br />
dad ka u dishaa.<br />
<br />
Sidaa darteed<br />
waxaa <br />
adag in la cadeeyo <br />
sababaha rasmiga ah <br />
ee ay u dhinteen <br />
dad ka isticmaala<br />
y cuntooyin ka iyo <br />
daawooyin ka<br />
sumeysan. <br />
Waxaa ka loo jirta<br />
wax yaabo badan oo<br />
dad ka si tartiib ah u <br />
wax yeelleeya oo ay <br />
kamid yihiin qiiqa <br />
baarbuurta, cusbada, <br />
iyo buurnaanta .<br />
Sidaa darteed lama <br />
garan karo in qof ka <br />
ay dishay cunto uu<br />
bil ka hor cunay ama daawo uu labo <br />
todobaad ka hor<br />
liqay, ama qiiqa <br />
gaarigiisu in uu<br />
keenay kansarka <br />
feeraha iyo malawad ka kaga dhacay. <br />
Had <br />
iyo jeerna tani waxa <br />
ay caqabad ku <br />
noqotaa<br />
maxkamadaha <br />
caddaaladda gooya oo caddeyn <br />
rasmi ah ku waaya <br />
shirkadaha dadka <br />
sumeeya illeen <br />
kormeera yaasha <br />
dawladda ee suntan cadeyn lahaa waxa ay<br />
dhinaca kale ka la <br />
shaqeyna yaan<br />
shirkaddii sunta <br />
sameyneysay .<br />
Shirkaduhu si ay u sii wadaan lacag <br />
raadis kooda qaab ka<br />
daran, kuma filna in<br />
a ay hantiyaan <br />
dowladaha iyo <br />
shaqaala hooda kor meerka oo <br />
keliya <br />
Shacabkii alaabta <br />
laga gadi lahaa <br />
iyagana waa in la <br />
hantiyaa. <br />
Xayesiis ayaa shacabka na <br />
lagu hantiyaa <br />
Meel kasta oo <br />
aad adduunka ka<br />
joogto waxaad ku <br />
arkeysaa Coca Cola® waligaa ma <br />
is<br />
weydiisay waxa ay <br />
tarto <br />
Coca Cola® iyo <br />
waxa ay ka <br />
samey san tahay, <br />
gaajo iyo harraad <br />
midna ma tirto, <br />
daawana <br />
hadal keeda ba daa <br />
Hadana meel kasta waa lagu <br />
cabayaa, sababtoo <br />
ah <br />
waa na loo <br />
xayeysiiyay. <br />
In kastoo <br />
kookadu wax ba yey ku <br />
tarine aanay wax <br />
badan<br />
oo dhibaato ah ku <br />
gaar siineynin hadana waxaa jiraan <br />
daawooyin iyo <br />
cuntooyin badan oo <br />
wax yeela doodu ay <br />
ka<br />
badan tahay manaa facaad kooda.<br />
<br />
Tusaale waxaa <br />
inoogu filan dalka<br />
Mareykan ka oo<br />
musuq maasuqa aan <br />
hore u soo sheegnay oo <br />
dhan looga dhaqmo <br />
Maray kan ka <br />
beera hiisa iniinyo <br />
dhalan <br />
geddisan ayaa lagu beeraa (Genetically<br />
Modified Seed).<br />
<br />
iniinta marka <br />
dhulka lagu aaso <br />
waa la bacrimiyaa<br />
(Fertilizers) geed ku marka uu baxana <br />
waxaa lagu <br />
buufiyaa cayayaan <br />
dile (Insecticides, <br />
pesticides and<br />
herbicides), miraha marka la gurana <br />
daawo ayaa lagu <br />
buufiyaa si <br />
cimriga miraha loo <br />
dheereeyo <br />
(Pasteurization) haddii la <br />
qasacadeyna yana <br />
waxaa lagu daraa <br />
dhadhan dheeraad<br />
ah oo macaaniya <br />
(Food Additives) waxaa ka loo lagu <br />
daraa midabbo kala <br />
duwan<br />
(Food Coloring) <br />
Kiimi kadaa oo dhan marka hal walax ama hal shey oo <br />
cunto ah lagu daro, <br />
daasadda cunta da<br />
a ah intee boqol kiiba <br />
ayaa cunto ah intee se boqol kiiba kiimiko ah?<br />
<br />
Mase lagu tilmaami karaa cunto? Intaa <br />
oo dhan ka gadaal <br />
ayaa waliba warqad<br />
dowlada ka socota <br />
lagu dhajina yaa <br />
cuntada oo oraneysa “dowladda ayaa<br />
hubta saxada <br />
walax dan <br />
cuntada ah” tusaale ahaan mareykan ka (FDA <br />
approved). Hilib ka iyo caana ha lo’da<br />
haddan tusaale <br />
u soo qaadanno lo’da waxaa lagu <br />
koriyaa <br />
geedo asal kooda horeba sumaysan <br />
sidaan hore u soo <br />
sheegnay. Kadib neef ka saca ah <br />
waa la tallaalaa<br />
(Vaccine) kadib <br />
waxaa la siiyaa daawooyin iyo <br />
dheecaanno ka la<br />
duwan oo koriya <br />
jeermis kana ka dila <br />
(rBST, BSG, and <br />
Antibiotics). Marka caanaha la liso caanaha waxaa laga <br />
saaraa dufan ka <br />
subagga ah <br />
waxaana <br />
lagu daraa (Pasteurizers) iyo<br />
(Vitamin D&E). <br />
Marka la qalo xoolaha <br />
wax yaabaha hilib ka <br />
lagu daro iyagu ma <br />
aha kuwo aan qoraal ku soo koobi <br />
karno. Dadka ku nool waddamada horumaray <br />
sun <br />
badan ayey <br />
isticmaalaan ama <br />
cunaan. Mar haddii cuntada dhirta,<br />
hilibka, iyo caanuhu <br />
ay <br />
sidaa u<br />
samey san yihiin daawada ayaa kasii daran. Haba <br />
soo hadal qaadin <br />
waxyaabaha kale ee<br />
suntoodu khatarta <br />
badan leedahay sida: <br />
1: shaambada <br />
2: saabuunta<br />
<br />
3: kareemada madaxa <br />
iyo <br />
jirka <br />
4: daawada lagu <br />
cadeysto<br />
5: <br />
wax yaabaha haween ku isku <br />
qurxiyaan kuwa la <br />
isku <br />
carfiyo IWM.<br />
<br />
Markasta oo <br />
isticmaal koodu bato, khatartuna <br />
waa ay sii <br />
badaneysaa. In <br />
suntu ku <br />
badan tahay<br />
waddamada horumaray waxaa caddeyn u <br />
ah, waxey waddama daasi kow ka<br />
yahiin uguna horeeyaan cudurada dad ka ku dhaca, <br />
gaar <br />
ahaan cudurada khatarta ah sida <br />
1: <br />
kansarka (Cancer)<br />
2: sonkorta (Diabetes),<br />
<br />
3: dhalmo la'aanta (infertility)<br />
4: wadno xanuunka<br />
(Heart Disease), 5: baruurta (Obesity )<br />
6: <br />
buufiska<br />
(Depression)<br />
7: <br />
qallalka (Seizure <br />
and Paralysis)<br />
8: <br />
gariirtada (Parkinson’s) <br />
9: lafo <br />
xanuun ka (Arthritis <br />
Pain) <br />
10: iyo cudurrada <br />
maskaxda sida:<br />
<br />
illowshaha<br />
( Memory Loss and Alzheimer)<br />
<br />
Cuduradan halista <br />
ah kuma badna ama<br />
lagama <br />
yaqaano Somalia <br />
iyo wadamo kale oo badan marka laga reebo qodob ka dhalmo la'aanta ragga iyo dumarka oo iyaduna kaalin weyn ku leh sumeynta dadka ee cuntooyin ka iyo daawooyin ka dadku isticmaalo ee laga keeno dalal ka horumaray.<br />
Hadda ba haddii aad wal wal ka qabto cuntooyin ka iyo daawooyin ka sumeysan ee dadkeenu sida indha la'aanta u isticmaalo ama ay jiraan dhibaatooyin caafimaad oo ku hayya ama uu jiro cudur markaa kuu keenay xaalado aan wanaag saneyn ama uu jiro xanuun iyo cillad ku heysata oo aad garan weysay waxa ay tahay ama ay jiraan dhibaatooyin la xiriira xagga taran ka dumar iyo rag intaba inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daaweyn rasmi ah daawooyin wax tar kooda la hubo si aad u hesho daryeel caafimaad si aad u hesho caawimaad bi idnillaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-3625437060288925152012-06-04T03:54:00.000-07:002012-06-04T03:54:49.237-07:00Ogeysiis muhiimdhamaan maamul ka dhaqaatiirta iyo howl wadeena da xarumaha caafimaad ka ee website yadan waxa ay ogeysiina yaan bulshada soomaaliyeed gaar ahaan macaamiisha xarumaha caafimaad ka ee website yadan iyo akhris tayaasha dhamaan tood in ay jiraan shaqsi yaad soomaali ah oo doonaya in ay carqaladeeyaan adeeg yada iyo howlaha caafimaad ka ee xarumaha iyo website yadan ba u hayaan umadda soomaaliyeed meel kasta oo ay dunida ka joogaan. Xarumaha iyo website yadan caafimaad ka 12 kii sano ee ay soo jireen waxaa alle gargaar caafimaad ka siiyay sababna uga dhigay in ay caafimaad ka helaan dad gaaraya 75000 oo qof dad kaas oo isugu jiray dad qabey cuduro halis ah kuwa markaa dhalmo la'aan heysatay taran koodana xumaa sababo badan aawgood kuwo cuduro daraadood la curyaamay dad dhimir ka beelay oo markaa aan waxba kala ogeyn iyo sidoo kale dad qabey cuduro iyo cillado kale oo fara badan meelo badana la geeyay xal caafimaad oo waarana looga soo waayay markii dambena alle ku caafiyay marka daawooyin iyo qalab ba looga diray xarumaha iyo website yadan caafimaad ka.<br />
<br />
Dhinaca kale 12 kii sano ee ay shaqeynayeen xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda ba waxaa aqoon kororsi xagga caafimaad ka ah iyo talooyin caafimaad ba ka helay dad gaaraya 950,000 oo qof<br />
Kuwaasi oo kala jooga dhamaan dunida dacala deeda.<br />
<br />
Sidoo kale maamul ka iyo dhaqaatiirta xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda ba waxa ay hirgelinta mashruucan ku bixiyeen hanti gaareysa 3000,000 oo dolar hanti daas oo ku baxday kaliya qalab ka lagu kontaroolo daawooyin ka iyo kuwa lagu keydiyo iyo kuwa lagu hagaajiyo qalab ka ay adeeg sadaan dhaqaatiirta oo kan ugu sahlan lagu soo iibiyay hanti ku dhow <br />
15,000 oo dolar.<br />
Sidoo kale 12 kii sano ee xarumaha caafimaad ku soo jireen waxa ay caawiyeen dad aan awoodi karin in ay iibsadaan daawooyin ka xarumaha bixiyaan dad kaas oo gaaraya 2880 oo qof.<br />
<br />
Website yadan xarumaha caafimaad ka waxaa maalin kasta daalacda isla markaana culuum iyo mowduuc yo caafimaad ka banii aadam ka la xiriira ka hela dad gaaraya ilaa 15000 oo qof maalin kasta.<br />
<br />
hal qoraal iyo laba midna laguma soo koobi karo wax qabad ka xarumaha caafimaad ka ee website yadan balse waxaa walaala yaal nasiib dara ah in shaq siyaad waliba soomaali ah in ay isku dayaan in ay carqaladeeyaan howlaha muhiim ka ah ee xarumaha caafimaad ka dadweynaha soomaalida u hayaan.<br />
xaqiiqda ayaa waxa ay tahay wax qabad ka iyo dadaalka joogtada ah ee xarumahan caafimaad ka iyo website yadooda in dadweynaha soomaaliyeed ogyihiin meel kastaa ba ha joogeen dhan kale dadka isku dayaaya in ay hor istaagaan wax qabad ka website yadan iyo xaruma hooda caafimaad kaba waa in ay ka waan toobaan falalka xun ee ay ku kacayaan mana aha in haddii aad awoodi kari weyso in dhaqaatiirta xarumaha caafimaad ka aad ku qanciso baahidaada caafimaad isla markaana aad u muuqato qof aan daawooyin la siin karin ama akhlaaq daada tahay mid aan wanaag saneyn ma aha in aad isku deydo in aad been abuur ka sameyso xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda isla markaana dad badan oo walaala haaga soomaali yeed aad marin habaabiso adigoo adeeg sanaya been kuna been abuura naya dhaqaatiirta maamul ka iyo guud ahaan xarumaha caafimaad ka website yadan.<br />
xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda ba waxa ay u furan yihiin dhamaan bulsha weynta soomaalida iyagoona ka helaya adeegyo caafimaad dhamaan cudurada iyo cilladaha muuqooda iyo qoraal kooda ba ku jiraan website yada cid kasta oo soomaali ah oo xanuun saneysa meel kasta oo ay dunida ka joogto dhaqaatiirta iyo maamulka xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda ba waa u diyaar marka haddii aad tahay qof xanuun sanaya waa in aad dhaqaatiirta la soo xiriirtaa si markaa inshaa allaah laguu daaweeyo lagaagana caawiyo cudurka iyo xanuun ka markaa ku haya balse ma haboona in aad meelaha inta been la istaagto ama comments yo been ah ku qortid website yada xarumaha caafimaad ka adigoo markaa fulinaya u jeeda daada gaar ka ah balse aanan eegeynin maslaxada iyo kheir ka ummada soomaali yeed ka helayso xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda haddaba dadka falalka anshax darada ku kacaaya waxa ay xarumaha caafimaad ka uga digayaan in ay ka waan toobaan falalka ay ku kacayaan isla markaana joojiyaan dhamaan baahi daada caafimaad ka waxa aad soo weydiin kartaa dhaqaatiirta xarumaha iyo website yada caafimaad ka adigoon been abuur iyo anshax daro midna aan sameyn dhaqaatiirta waxa ay heegan buuxa u yihiin sidii ay adiga kuu caawin laheyd una caawin laheyd bulshada kale ee xanuun san marka dhamaan bulshada soomaali yeed waxaan uga digeynaa dad kaas xuma wada yaasha ah doonaya na in ay xumaan kala dhex dhigaan bulshada soomaali yeed iyo xarumaha caafimaad ka iyo website yadooda.<br />
Dhamaan maamulka dhaqaatiirta iyo guud ahaan howl wadeenada xarumaha caafimaad ka websiyadan waxa ay gacmo furan niyad sami ku soo dhaweynayaan dhamaan bulshada soomaaliyeed inta xanuun san allaha caafiyo annaguna waan ku dadaali doonaa inshaa allaah inta caafimaad qabtana allaha u ziyaadiyo inta wadooyin ka khaldan heysa allaha soo hanuuniyo inta hanuunsan allaha u ziyaadiyo dhamaan macaamiisha akhrista yaasha walaalaha soomaali yeed waad salaaman tihiin waana mahad san tihiin assalaamu caleykum warax matu llaahi waba rakaatuh.<br />
<br />
Diyaarinta<br />
Maamulka.<br />
Xarumaha caafimaad ka.<br />
Xafiiska nairobi.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-61318350748609802472012-05-28T15:06:00.000-07:002012-05-28T15:06:08.791-07:00Qaar kamida cudurada galmada lagu kala qaado iyo sare u kaca joogtada ee level ka hormoon ka FSH ayaa ah sababaha ugu badan ee keena dhalmo la'aantainfection na ada galmada la isugu<br />
gudbiyo ee loo yaqaano sexually<br />
transmitted infections (STI' S) waa<br />
jiroooyin ama caabuq la isugu gudbiyo<br />
xiriirada galmada marka la isu<br />
galmoonayo. Qaar ka mid ah STIs ama cuduradan<br />
galmada ku faafa waxaa ku jira:<br />
1: Feyraska unugyada taranka,<br />
2: fiixda unugyada taranka,<br />
3: cudurka chlamydia,<br />
4: cudurka jabtada, 5: cudurka trichomonas,<br />
6: cudurka isfiilatada,<br />
6 dan cudur oo ka mida<br />
Cudurada galmada ku faafa ee STI's<br />
waxay dhalin karaan dhibaatooyin<br />
fara badan iyagoo ka bilowda cuncun yar kadibna keenaan jirrooyin khatar ah oo<br />
wax yeelo daran ku yeelata caafimaadka,<br />
haddii aan la daaweyn, STIs badan kooda<br />
waxa ay sababa yaan ma dhaleysnimo<br />
joogta ah iyagoona keenaya dhalmo<br />
la'aan joogta ah taasi oo sabab u ah in cuduradaan sababaan.<br />
1: howl gabka ukxanta dumarka iyo<br />
ragga guud ahaan<br />
2: sidoo kale waxey khal khal geliyaan<br />
hormoonada jirka ragga iyo dumar kaba<br />
3: iyadoo markaa bacteria da iyo feyras yada cuduradaan sababa ugu dambeynta<br />
u gudbaan qul qulka dhiiga ee qofka<br />
taasi oo ugu dambeynta keeneysa in hab<br />
dhisyo kale oo aan aheyn hab dhiska<br />
taran ka wax yeelo gaarsiiyaan taasi oo<br />
ugu dambeynta keeneysa khataro caafimaad oo aad u weyn ama xitaa<br />
dhimasho.<br />
Ma garan karaa haddii aan qabo mid<br />
kamida STI's ku?<br />
inta badan cudurada galmada lagu kala<br />
qaado ragga ayaa muujiya calaamadaha iyo astaamaha cudurada STI's ku<br />
sababaan balse qaar kamida ragga ayaa<br />
iyaguna muujinin wax calaamado ah.<br />
Inta badan dumarka ma muujiyaan wax<br />
calaamado ah marka ay qaadaan<br />
cudurada STI's ku sababaan balse sidoo kale qaar kale oo dumarka kamida ayaa<br />
iyaguna muujin kara calaamadaha<br />
cudurada galmada ku faafa kadib marka<br />
ay qaadaan cudura daasi.<br />
Dadku waxay u muuqan karaan sidii dad<br />
caafimaad qaba lakiin wali waa ay qabi karaan cudurada STIs ku. Waxaa laga<br />
yaabaa in uu san qofku ogeyn in uu qabo<br />
STI.<br />
qatarada waa weyn ee cuduradaani<br />
sababaan waxaa ugu weyn dhalmo<br />
la'aan joogto ah iyadoona cudura dani si rasmi ah u wax yeeleyna yaan xubnaha<br />
taran ka dhamaan xubnaha taran ka<br />
waxa ay noqonayaan kuwo howl gab ah<br />
sidoo kale hormoonada jirka ayaa<br />
iyaguna waxa ay noqdaan kuwo khal<br />
khala taasi oo keeneysa in hormoonadii jirka kala sara maraan taasi oo ay ka<br />
dhalaneyso dhalmo la'aan joogto ah.<br />
Hormoon ka FSH wuxuu ka qeyb qaataa<br />
kobcinta ugxanta, haddii ugxan sidaha<br />
uusan shaqaynin oo ugaxantii la rabay<br />
uusan soo saareynin waxaa kor u kaco hormoon ka FSH.<br />
Dumarka ka cabanaya dhalmo la'aanta<br />
hormoon kooda FSH na uu<br />
kacsan yahay cilladu waa ugxan sidaha<br />
oo markaa wax yeelo kaga timid jirooyin<br />
ka ay ka mid ka yihiin caabuq ama buro ama galka ukxan sidaha oo biyo galaan<br />
sidoo kale waxa ay dhibaatada ka imaan<br />
kartaa cudurada aan kor ku soo xusnay<br />
sidoo kale waxaa jiraan iyaguna cuduro<br />
iyo cillado fara badan oo markaa<br />
dumarka iyo ragga intaba ku sababa dhalmo la'aan joogta ah kuwaasi oo<br />
badan kooda aan ku soo koobnay aad na<br />
ku arkeyso marka aad gudaha u gasho<br />
page dhalmo la'aanta kor ka eeg .Marka<br />
level ka hormoon ka FSH uu sare u kaco<br />
taasi bedel keeda waxaa dhaceysa in level ka hormoon ka kale estrogen ku<br />
hoos u dhaco bil kasta ukxansidaha<br />
dumarka waxaa uu soo saaraa ukxan<br />
taasi oo macna heedu yahay in xubnaha<br />
taran ka haweenta isu diyaariyo laba<br />
arrimood tii suura gal noqota. 1: in xubnaha taran ku sameeyaan holw<br />
gal uur yeelasho ah waa haddii xiligaa<br />
ukxanta laga soo saaray galka ukxan<br />
sidaha haweenta ay kulmaan gabadha<br />
iyo nin keeda labadooda na yihiin<br />
markaa dad xubna hooda taran ku yahay kuwo caafimaad qaba.<br />
2: haddii ay markaa ukxanta laga soo<br />
saaray galka ukxan sidaha haweenta<br />
ninka iyo xaaskiisa kulmi waayaan<br />
muddo kooban markaa jirka haweenta<br />
waxa uu isu diyaarinayaa dhiiga caadada taasi oo markaa ka dhalaneysa marka<br />
uur imaan waayo waxaa hoos u dhaca<br />
level kii hormoon ka FSH waxaana sare u<br />
kaca level ka hormoon ka estrogen si<br />
markaa uu u soo jajabiyo dhiiga saaran<br />
darbiyada murqaha makaanka dumarka dhiigaas oo markii hore loogu tala galey<br />
haddii uur yimaado in ilmaha ku<br />
beermaya gudaha ilmo galeen ka uu<br />
quuto.<br />
Sidaa aawgeed marka haweentu tahay<br />
qof caafimaad qaba dhalmo deys na aheyn waxaa la rabaa in hormoon ka FSH<br />
uu sare u kaco xilliga ukxanta dumarka<br />
laga soo saarayo galka ukumaha<br />
haweenta kadib markaa haddii uu uur<br />
imaanin oo haweentu la kulmin nin<br />
keeda muddo yar kadib waa in uu hoos u dhacaa level ka hormoon ka FSH taasi<br />
bedel keedana uu sare u kacaa hormoon<br />
ka kale ee estrogen ka si caadada u<br />
imaato ukuntii galka laga soo saaray ee<br />
fuuntada noqotay iyo dhiigii uu quudan<br />
lahaa ilmahii beermi lahaa haddii uu kulan dhaco jirka looga soo saaro kadib<br />
marka caadada dhamaato jirka isu<br />
diyaariyo siduu ku soo saari lahaa ukun<br />
kale process ka bisha xigta.<br />
Sidoo kale waxaa xusid mudan in marka<br />
dumarka dhalmada ka baxaan waxaa hakata caadadii ay heli jireen sababtu<br />
maxey tahay.<br />
Sababta waxa ay tahay sida aan haddaba<br />
kor ku soo sharaxnay waxaa sare u<br />
kacaaya level ka hormoon ka FSH<br />
isagoona markaa aan marna hoos u dhaceynin oo sidaa joogto ku noqonaya<br />
sidoo kalena waxaa hoos u dhaca level<br />
ka hormoon ka kale ee estrogen ka<br />
isagoona markaa aan sare u soo<br />
kaceynin taasi oo ah markaa caksiga<br />
waqtiga haweenta dhalmada ku jirto oo ah in hormoona deeda marna mid level<br />
kiisa sare u kaco mid na level kiisa hoos<br />
aado marka mid sare u kaco level kiisa<br />
mid ka kalena level kiisa hoos aado.<br />
Umuurtan sare u kicida iyo hoos u<br />
dhicida hormoonada oo joogto noqdaan isla markaana is bed bedel sameyn<br />
waayaan waxa ay ka imaaneysaa<br />
ukxansidaha dumarka oo howl gab<br />
noqda shaqada ka fariista taasi oo la<br />
macno in galka ukumaha ee haweenta<br />
wax ukuma ah uu san soo saareynin wax uur iyo dhalmo ah oo markaa jireysana<br />
malaha ilaa xaalada is bedesho xal<br />
daaweyn oo rasmi ah na la helo.<br />
Haddaba haddii aad leedahay<br />
dhibaatooyin la xiriira xagga taran ka iyo<br />
dhalmada isla markaana uur yeela shada aad kala kulantay dhibaato ama<br />
dhaqaatiirta aad la kulantay xubnahaaga<br />
taran ka kaaga sheegeen cillado iyo<br />
cuduro markaa kaa hor taagan dhalmada<br />
ilaa imikana aadan u helin xal caafimaad<br />
oo waara inshaa allaah La soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha<br />
website kan dhaqaatiirta ayaa kuu<br />
diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa<br />
allaah daawooyin kaas oo isugu jiro<br />
daawooyin dib u soo kobcinaya ukxanta<br />
howl gabka ah daawooyin caadada iyo hormoonada saxaya isla markaana<br />
balance gareynaya daawooyin dhamaan<br />
xubnaha taran ka ka sifeynaya infection<br />
nada iyo caabuq yada xubnaha taran ka<br />
daawooyin markaa si rasmi ah u furaya<br />
tuubooyin ka makaanka dumarka iyo daawooyin markaa caawinaya uureysiga<br />
oo dhamaan tood hal daaweyn isku ah<br />
inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si<br />
aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo<br />
tusaaleyn caawimaad inshaa allaah<br />
mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-46059279211584084372012-05-19T14:52:00.000-07:002012-05-19T14:52:03.430-07:00Howl gabidda xubnaha taran ka xilli hore ma tahay arrin caafimaad ahaan la iska aqbali karoDhab ahaantii Aadamiga waxa uu ka<br />
kooban yahay Jismi iyo Ruux Aadanaha<br />
wax fikir ama aqoon ah kama heysto<br />
qaabka ay u<br />
samaysan tahay Ruuxda marka lage<br />
reebo in la sheegi karo oo kaliya noocyada nafta ay u kala baxdo sababtoo<br />
ah Allah S.W ayaa quraan kiisa ku<br />
sheegay in RUUXDA<br />
TAHAY AMARKA EEBE.<br />
Laakiin Binii’aadam ka waxaa Allaah<br />
baray Cilmiga Jismiga ama qaabka uu u samaysan yahay islamar kaana u<br />
shaqeeyo Jirka Aadamiga taasoo Saynis<br />
ahaan loogu yeero (Anatomy and<br />
Physiology).<br />
Hadaba jirka Aadanaha waxa uu ka<br />
kooban yahay bilyano Unugyo ah iyo waliba habdhisyo<br />
kor u dhaafaya toban oo loo yaqaano<br />
(Human systems), waxaana ka mid ah<br />
habdhis yadaasi<br />
habdhis ka taranka (Reproductive<br />
system) oo ay dhaqaatiirta ugu yeeraan Hab dhiska waarida Sinjiga.<br />
Sidaas darteed habdhis kasta waxa uu<br />
leeyahay shaqo gaar ah, tusaale ahaan<br />
hab dhiska Neef sashada (Respiratorty<br />
system) waxa uu leeyahay shaqo gaar ah,<br />
mana dhici karto in Hab dhis shaqa diisa uu fuliyo hab dhis kale, hadiise ay dhacdo<br />
in shaqadiisa ay istaagto waxaa<br />
dhacaysa caafimaad daro wayn, waana<br />
sidaas dhamaan habdhis yada kale<br />
walow ay kala muhiimsan tahay<br />
shaqadooda oo qaarkood la’aan tood nolosha ay san<br />
suuro galaynin, hayeeshee waxay<br />
culumada barashada jirka Aadamiga<br />
isku waafaqeen in cudduro imaanayaan<br />
hadii habdhis gabo shaqadiisa.<br />
U jeedada caafimaad ee qoraal kan ayaa waxaan jecel nahay in aan bulshada<br />
soomaali yeed u iftiimino dhibaatooyin<br />
ka ay leeyihiin shaqo joojinta hab dhis<br />
yada jirka waxaana soo qaadaneynaa<br />
marka hore dhibaatooyin ka soo<br />
waajaha hab dhiska taran ka banii aadam ka oo isagu ah mid ahmiyad weyn<br />
u leh sii jiritaan ka banii aadam ka iyo<br />
dunida ba.<br />
Haddaba waxaa jirta in hab dhiska taran<br />
ka banii aadam ka oo ka kooban<br />
xubnaha taran ka ragga iyo dumarka ay soo waajahaan cuduro iyo xanuuno<br />
badan oo keeni karaan shaqo joojin ku<br />
timaada xubna haasi ha noqoto mid<br />
daran oo ah in dhamaan xubnaha taran<br />
ka sameeyaan shaqo joojin buuxda iyo<br />
mid roon oo ah in xubnaha taran ka xoogaa gaabis ku dhaco Ama qeybo<br />
kamida xubnaha taran ku shaqada<br />
joojiyaan taasina ugu dambeynta waxa<br />
ay keeni kartaa in dhamaan xubnaha<br />
taran ku shaqada joojiyaan sababtoo ah<br />
hordhaca qormadeena ayaa waxa aan ku soo sheegnay in haddii mid kamida hab<br />
dhis yada jirka ee toban ka ahi uu<br />
sameeyo shaqo joojin ama uu ku<br />
yimaado caajis xagga shaqadii alle ugu<br />
tala galey in dhamaan hab dhis yada kale<br />
iyaguna jooji nayaan hab sami u shaqeyn tii hore taasina waxa ay keeneysaa in ay<br />
timaado caafimaad daro guud ahaan<br />
wada saameysa jirka qofka.<br />
In badan waxaad arkeysaa dumar<br />
soomaali yeed oo ka yar da'da 45 ka sano<br />
ee xiliga haween ku galaan dhalmo deys ka ka hor joojiya dhalmada iyo habka<br />
wareega caadada saxda ah oo ah in<br />
haweentu hesho bil kasta caado taasi oo<br />
cadeyn u ah in haweentu 75% xubna<br />
heeda taran ka iyo taran keeduba<br />
caafimaad qabaan balse waxaan aragnaa dumar fara badan oo aanan<br />
helin caadada muddo sanado ama<br />
bilooyin iyagoo aan wali gaarin xilliga<br />
dhalmo deys ka<br />
Oo ka bilaab ma marka da'da haweentu<br />
gaarto sanad ka 45 naad ee cumrigeeda. su'aasha is weydiin ta leh waxaa waaye<br />
dumar kaan iyaga ah ma caafimaad<br />
qabaan?<br />
Ma dhici kartaa in dumar ka aan helin<br />
caadada muddo sanado ama bilooyin in<br />
ay galeen xilliga dhalmo deyska iyagoo aan gaarin da'da 45 ka sano?<br />
Suurta gal ma tahay in haddii haweenta<br />
uu ku dhaco howl gabka hab dhiska<br />
taran ka ka hor xilliga dhalmo deyska in<br />
arrin taasi ku keento caafimaad xumo<br />
muddo dheer soo jiitan ta? Haddii aan ka jawaabno su'aasha hore<br />
dumarka ku sugan xaalada noocaasi ah<br />
isla markaana aan wali gaarin da'da<br />
dhalmo deys ka haddana aaney saxneyn<br />
caada dooda iyo dhalma dooda inta ba<br />
ma aha haween caafimaad qaba haba ahaadeen iyaga kuwo markaa aan<br />
xanuun dareemeynin waayo howl gabka<br />
ukxanta dumarka, dumarka qaarkood<br />
ma dareemaan wax xanuun ah sidoo<br />
kale cudurada qaar ee keena dhalmo<br />
la'aanta iyo howl gabka xubnaha taran ka guud ahaan oo uu yahay kan ugu<br />
sahlan cudurka infection ka ee ku dhaca<br />
xubnaha taran ka kilyaha iyo kaadi<br />
mareen ka cudurada chlamydia iyo<br />
cudurka kale ee jabtada dhamaan<br />
cudurada la isugu gudbiyo xiriir ka galmada intooda badan dumar ka marka<br />
ay ku dhacaan ma muujiyaan wax<br />
calaamado ah sida in ay xanuuno<br />
dareemaan taasi waxa markaa ka<br />
dhalan karta in haween badan iska<br />
waayaan caadadii u imaan jirtay bil walba markaana u qaataan in ay galeen<br />
waqtiga dhalmo deys ka iyadoona<br />
haweenta uu jirkeeda ku jiro cudur<br />
markaa hakad geliyay wax soo saarkii<br />
jirkeeda kadib marka uu cudurka ka<br />
gudbo in uu howl gab ka dhigo xubnaha taran ka haweenta ama ragga ba haddii<br />
markaa cudur dhaliya haasi uu yahay<br />
noole ku tarmay gudaha xubnaha taran<br />
ka isla markaana sababay shaqo ka<br />
fadhiisiga xubnaha taran ka kadib<br />
waxaa dhaceysa in noola ha cudur dhaliya ahi uu u gudbo raaco qul qul ka<br />
dhiiga qofka isagoona markaa weerar ku<br />
qaada xubno kale ama hab dhisyo kale<br />
oo muhiim ah sida maskaxda oo kale<br />
taasi oo keenaysa in markaa qofka ay la<br />
soo daristo caafimaad daro meelo badan oo jir ka kamida kaga timaada marka<br />
jawaabta ayaa ah dumarka iyo ragga ka<br />
hor da'da 45 ka sano xubnahooda taran<br />
ka ay howl gab ka noqdaan 85% waxa ku<br />
keenaya arrin taasi waa cudur nooca uu<br />
doono ha noqdee. Jawaabta su'aasha xigta dumarka ilaa<br />
sanad ka 45 sano ee cumrigooda si saxiix<br />
ah ayey u dhalayaan haddii alle u qadaro<br />
balse su'aasha waxaa ay tahay haweenta<br />
ku dhaleysa da'da 45 sano ma tahay<br />
haweeney caafimaad qabta mise waa haweeney jiran jawaabta saxda ahi<br />
waxaa weeye waa haweeney caafimaad<br />
keedu uu saxiix yahay.<br />
Qodobka ah sabaha keena dhalmo la<br />
aanta waa qodob aad u ballaaran walow<br />
aan hore maqaalo caafimaad uga qornay oo aad ka heli karto webka sida page ka<br />
dhalmo la aanta<br />
Haddana xalka rasmiga ee qodob kaan<br />
ayaa waxa uu ku soo uruura yaa in adiga<br />
naftaada aad is weydiiso horta ma<br />
waxaa tahay qof caafimaad qaba mise waxaa tahay qof jiran?<br />
Haddii jawaab taadu noqoto caadada ma<br />
helin sanado ama bilooyin dhalma<br />
deydana hakad ayaa ku yimid macnaha<br />
hadal kaaga waxa uu noqonayaa in aad<br />
tahay qof xanuun san oo markaa u baahan in dhaqtar uu ogaado xanuun<br />
kaaga rasmiga ee kuu diidaya in caada<br />
daada iyo dhal madaada ba sax noqdaan.<br />
daba gal ka iyo falan qeynta cilla da<br />
haaga iyo xanuuna daada oo aad<br />
dhaqaatiirta u sheegato waxey soo dada jisaa in cilladaada la aqoon sado isla<br />
markaana aad u hesho xal daaweyn oo<br />
kama dambeys ah.<br />
qoraal kan caafimaad waxa uu saameyn<br />
ku leeyahay rag iyo dumar dhamaan inta<br />
u dhaxeysa da'da 20 ka sano ilaa da'da 50 ka sano ee ay haleeleen dhibaatooyin<br />
ka la xiriira xubnaha taran ka sida hoos u<br />
dhaca awooda jinsiga rag iyo dumar<br />
howl gabka xubnaha taran ka iyo guud<br />
ahaan hab dhiska Taran ka rag iyo dumar<br />
tan dambe waxaa ku guda jiraan xaaladahan soo socda.<br />
1: caadada oo la waayo dumarka.<br />
2: caadada oo wareer ta dumarka.<br />
3: howl gabka ukxanta dumarka.<br />
4: khal khal ka hormoonada ku dhaca rag<br />
iyo dumar intaba. 5: xirnaan shaha tuubooyin ka makaan<br />
ka dumarka.<br />
6: xirnaan shaha tuubooyin ka shahwada<br />
soo qaada ragga.<br />
7: howl gabka dareen ka jinsiga rag iyo<br />
dumar. 8: biya baxa deg dega ragga.<br />
9: shahwo yarida ragga.<br />
10: shahwo la'aanta ragga<br />
11: dhicis ka dumarka.<br />
12: yaraan ta iyo la'aanta noola yaasha<br />
shahwada ku jira ragga. 13: tabar yarida raganimada ragga.<br />
14: jimicsiga xad dhaaf ka ah dumarka.<br />
15: unug yada ilmo galeen ka oo dibada<br />
ilmo galeen ka ku kora dumarka. Sidoo kale ragga iyo dumarka waxa ay<br />
wadaagaan qeybo badan oo kamida<br />
cudurada keena dhalmo la aanta iyo<br />
howl gabka xubnaha taran ka iyo guud<br />
ahaan hab dhiska taran ka ragga iyo<br />
dumarka Cuduradaan ayaa noqon kara kuwo ku<br />
koob naada qof kamida labada is qaba<br />
isla markaana qof kaasi uun ku keena<br />
dhalmo la aanta iyo kuwo labadooda ba<br />
wada saameeya isla markaana ku keena<br />
dhalmo la'aan joogto ah. Sidoo kale waxaa jiraan asbaabo kale ee<br />
farsamo oo keeni kara dhalmo la'aan<br />
joogta ah waxaana kamid ah.<br />
1: isticmaal ka mukhaada raad ka guud<br />
ahaan qaad ka iyo sigaar ka iyaga ayaa<br />
ugu horeeya rag iyo dumar ba waa ku keeni karaan.<br />
2: Isticmaal ka daawooyin ka qaar kood<br />
rag iyo dumar ba waa ku keeni karaan<br />
dhalmo la aan joogto ah.<br />
3: aqoon la'aan ka heysata labada is<br />
qabta qaabka ugu fiican in la isugu galmoodo ayaa kamida asbaaba ha<br />
keena dhalmo la'aanta joogtada ah.<br />
4: umuuro ay ka mid ka yihiin dad ka<br />
qaar kiisa oo dhalmo la'aanta ay u<br />
keenaan shayaadiin markaa jirkiisa ku<br />
jira iyo iyadoo la arkay dad badan oo la sixray oo markaa sixirkii dhasha ka hor<br />
istaagay marka laga daaweeyayna uu<br />
ubad helay marka nooc yo kamida<br />
sixirkana dhalmo la'aan joogto ah ayuu<br />
keenaa.<br />
Haddaba haddii aad tahay qof xanuun san rag iyo dumar ha ahaado xanuun<br />
kaaga mid saameynaya hab dhiska taran<br />
ka ama hab dhis yada kale ee jirka banii<br />
aadamka ama ay jiraan dhibaatooyin la<br />
xiriirta xagga taran ka dhalmo la'aana ay<br />
jirto ama xubnaha taran ku yeesheen cillado iyo shaqo joojin markaa sabab u<br />
ah dhalmada in hakad uu ku yimaado<br />
ama ay jiraan cuduro markaa caqabad ku<br />
ah nolosha iyo taran ka banii aadam ka<br />
la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha<br />
website kan dhaaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa<br />
allaah xarumaha caafimaad ka ee<br />
website kani waxaa diyaar idiin kugu ah<br />
ilaa 40 dhaqaatiir oo 8 kamida ay ku<br />
takhasuseen dhamaan cudurada iyo<br />
cilladaha la soo darsa hab dhis ka taran ka iyo guud ahaan ba xubnaha taran ka<br />
banii aadam ka la soo xiriir dhaqaatiirta<br />
si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo<br />
tusaaleyn caawimaad inshaa allaah<br />
mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-77392540807950854582012-05-15T03:09:00.000-07:002012-05-15T03:09:01.893-07:00Waa maxay taran sidee se noola yaashu u tarmaanTaranku waa astaan ay leeyihiin dhamaan noola yaasha, noola yaashuna si ay u sii jiraan waa in ay tarmaan, si ay u badalaan kuwa dhinta, oo aanay u dabar go’in.<br />
cilmiga saynisku waxa uu taran ka u qeybi yaa laba qaybood oo kala ah:<br />
1: Taran jinsiile sexual reproduction Waa taran ka ay ku lug leeyihiin oo si wada jir ah ay uga wada qeyb qaataan jinsi yaasha kala ah labka iyo dhadigga marka uu noole cusub sameys mayo, waana taranka ay sameeyaan dadka, qaar ka mida xayawaanada kale, iyo inta badan dhirta.<br />
2: Taran jinsi laawe Asexual reproduction <br />
waa taran ka uu hal jinsi ku lug lee yahay, ama hal jinsi uu dhalo ilmaha cusub, taran kan waxa sameeya noola yaal ay ka mid tahay Bakteeri yada.<br />
Dhamaan dadka waxa ay ku dhashaan taran ka jinsii laha ah "sexual reproduction" Saynis ahaana waxa maanta la ogyahay in ay jiraan noola yaal badan oo sameys ma abuur ma iyadoo uusan lug ku laheyn jinsiga labka. tusaale ahaan, shinida lab keedu waxa uu ka sameys maa beedka boqorada oo aan labku wax bacrimin ah ku sameynin. Casrigana waxa uu dad kaba awood u leeyahay in uu cariyo (stimulation) beedad ka noola yaasha qaar<br />
ka mid ah, sidaas awgeedna beedka la<br />
cariyaa waa uu kobcayaa isaga oo aanu<br />
bacrimin labka. go’aaminta Jinsiga (Sex<br />
Determination)<br />
Noole kasta oo adduunka ku nooli waxa<br />
uu ka kooban yahay lab iyo dhaddig, jinsi (Species) kasta oo jiraana waxa uu<br />
leeyahay walxo hiddeed oo u gaar ah kuwaas oo astaamaha la kala dhaxlayo u kala qaada waalidka iyo carruur tooda.<br />
Walxa haas masuul ka ka ah qaadista<br />
hiddaha iyo astaamaha la kala dhaxlo<br />
waxa loo yaqaanaa karomosoomyada<br />
(Chromosomes). <br />
Tirada Karomosoom yada ah ee uu jinsi<br />
kasta oo noole ahi yeela nayaa waa mid<br />
jinsigiisa u gaar ah oo uu kaga duwan<br />
yahay jinsiyada kale.<br />
Tusaale ahaan jinsiyadan kala duwan ee noola yaasha ahi, waxa ay leeyihiin tirooyin karomosomyo kala geddisan,<br />
kalana ah:<br />
Jinsiga duqsiga miraha “Fruit fly” waxa uu leeyahay 8 Karomosom yo ah.<br />
Jinsiga xayawaanka Kaangaruuga<br />
“Kangroo”, waxa uu leeyahay 12 Karomosoom yo ah.<br />
Dadkuna waxa ay leeyihiin 46 karomo soom yo ah Lix iyo afartanka (46) karomosoom yada ah ee ay leeyihiin dadku, afar iyo afartan (44) ka mid ah ayaa go’aamiya astaamaha uu yeelanayo jidhka bani aadamku sida.<br />
1: midabka <br />
madaw<br />
caddaan<br />
maarriin<br />
2: dhererka <br />
dheer<br />
gaaban<br />
dhexe <br />
3: maskax<br />
Maskax badnaan <br />
maskax dhex dhexaad <br />
maskax yarida <br />
4: qaabka timaha<br />
adeyg <br />
jileec <br />
5: midabka indhaha <br />
6: iyo astaamaha kale ee jirkeenu<br />
yeesho.<br />
Afar iyo afartankaas (44) karomosoom ee go’aamiya astaamaha jirka waxa loo yaqaanaa karomosoom yada jirka<br />
“Body or autosomal chromosomes”. Labada karomosoom ee kale oo ka mid ah lix iyo afartanka karomosoom ee jirka dadka ku jira, ayaa iyaguna go’aamiya sida la sheego jinsiga qofka oo ah in ilmuhu noqonayo lab ama<br />
dhaddig.<br />
Labadaas karomosoom na waxa loo yaqaanaa “Sex chromosomes” ama “Karomaosoom yada jinsiga”.<br />
Lix iyo afartanka karomosoom ee<br />
jir keena ku jira saddex iyo labaatan ka<br />
mid ahi waxa ay ka imaadaan<br />
hooyooyin ka, karomosoom yadaas ka<br />
imaanaya hooyada waxa loo yaqaanaa karomosoom yadii hooyada ama “maternal chromosomes” <br />
saddex iyo labaatan ka kale ee ka mid ka ah karomosoom yada waxa ay ka<br />
imaadaan aabayaasha karomosoom yadaas ka imaanaya aabaha waxa loo yaqaanaa karomosoom yadii aabbaha ama “paternal chromosomes”<br />
wadar tooduna waxa ay noqoney saa lix iyo afartan.<br />
22 chromosome oo aabuhu soo daayo iyo 22 chromosome oo ay hooyadu soo deyso ayaa ah karomosoom yada go’aamiya astaamaha jirka banii aadam ka. <br />
1 karomosoom oo ah kan aabuhu soo daayo iyo 1 karomsoom oo ah kan ay hooyadu soo deyso ayaa markay isu tagaan noqda kuwo go’aamiya jinsiga ilamaha uurka ku jira.<br />
Karomosoom ka jinsiga ee uu aabuhu soo daayo waa mid ka kooban X iyo Y, oo u kala taagan in ilmaha noqdo jinsiga labka ama jinsiga dhaddiga.<br />
X: Waxay u taagan tahay in ilmuhu mar<br />
walba uu noqdo dhaddig.<br />
Y :Waxa ay u taagan tahay in ilmuhu mar walba uu noqdo lab.<br />
taran ka ayaa mar kasta waxa uu yahay mid ahmiyad weyn ku leh dhamaan noola yaasha kala duwan gaar ahaan banii aadam ka iyadoona taran ka uu yahay mid isagu tiirar aasaasi u ah jiritaan ka noola yaasha dhamaan iyo sii jiritaan ka dunida intaba waayo haddii uusan jirin taran iyo in jiil ba jiil dunida taran kaga tago waxaa iska cad in jiritaan ka dunidan casiga ah maanta aysan jiri laheyn dadka iyo noola yaasha kalena dunida ay ka zuuli lahaayeen.<br />
Si kastaba ha ahaatee waxaa jirta in maanta dad badan oo soomaali ah oo dunida ku nool aysan wali u suura gelin in ay ubad dhalaan una helaan taran jirkooda ka soo go'ay arrin taasi ayaa waxaa lagu sifeyn karaa dhibaatooyin badan oo dad kaasi la soo darsa ayna ugu horeyso dhibaatada la yiraahdo dhalmo la'aanta oo iyada ku timaada wajiyo badan oo kala duduwan iyadoona mowduuca dhalmo la'aanta keeni karo taran la'aan joogto ah isla markaana caqabad weyn ku noqon kara in dadka qaar kiisa wax dhalaan dunida na ku tarmaan arrin taan ayaa waxa ay dhici kartaa marka qofka ay haleesho musiibada dhalmo la'aanta isla markaana uu waayo goobo caafimaad iyo dhaqaatiir daacad ah isla markaana aqoon durugsan u leh wax yaabaha keeni kara dhalmo la'aanta guud ahaan arrin taas oo ugu dambeynta quus iyo rajo la'aan weyn ku beerta dadyow badan oo caalamka ku nool somalidana ay ka mid tahay.<br />
Haddaba haddii aad leedahay dhibaatooyin la xiriira xagga taran ka ama ay ku asiibtay mushkilada weyn ee dhalmo la'aanta ama taran kii iyo dhalmadii hakad kaaga yimid ilaa imikana aadan helin xal caafimaad oo waara la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay bi idnillaah daaweyn rasmi ah iyadoona dhaqaatiirta website kani kuugu diyaar yihiin ilaa 8 dhaqtar oo ku takhasus tay dhalmo la'aanta iyo cudurada ku dhaca xubnaha taran ka ragga iyo dumarka guud ahaan la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-5890230551188398109.post-23905644390718237302012-05-10T06:18:00.002-07:002012-05-10T06:18:56.572-07:00Qaar kamida xanuunada ku dhaca xiniin yahaSababaha keena Xanuunada xaniin yaha ama qooraha ragga waxaa ka mida wax yaabaha soo socda oo ay ka mid ka yihiin:<br />
1: infection ama caabuq ku dhaca xiniin yaha ama qanjirka prostate ka loo yaqaano iyo sidoo kale infection ama caabuq ku dhaca xarigga epididyms ka loo yaqaano.<br />
2: Dhaawac ama jug hore oo ku dhacday xiniin yaha. <br />
3: in qofka uu ku dhaco cudurka sababa Bararidda xididda qooraha ee "Varicocele" ka loo yaqaano<br />
kaas oo sababaya burtuq<br />
burtuqyo qooraha darbigiisa ku<br />
sameysma siiba dhinaca bidix da.<br />
4: cudurka Sheelada "Hydrocele" waxey keeneysaa barar sida in xiniin yaha biyo ku jiraan oo kale.<br />
5: Marjiska xaniinyaha "Testicular torsion" wuxuu sababi karaa barar uu la socdo xanuun saaid ah.<br />
6: Eernada qooraha waa barar uu la socdo xanuun mar mar ah laakiin yaraan kara ama dib u noqon kara marka aad jiifato. <br />
1: Bararka mar mar ma yaraadaa mararka qaar kood na ma baaba'aa?<br />
2: Marka aad qofaceyso ama aad wax culus qaadeyso bararka ma kordhaa?<br />
3: Haddii aad jiifsato bararka ma<br />
baaba'aa? <br />
4: Bararka ma wax ka soocan xaniin yaha baa oo aad gacanta ku qaban karto?<br />
5: Xanuunka aad daremeyso goor ma ayuu bilawday mise bararka ayey wada socdeen oo hal mar ayey bilowdeen?<br />
6: Bararka ma sii kordhayaa mise waa sidii uu ku bilowday?<br />
haddaba jawaabaha su,aalahan ayaa ah kuwo si rasmi ah u kala cadeyn doona nooca uu yahay cudurka sababaya xanuun ka iyo bararka xiniin yaha ragga soo wajaha iyadoo dhibaatadan noqotay maal mahan mid in badan lagu arko qaar kamida dadkeena iyadoona ay ugu wacan tahay in cudurada keena xanuunada la xiriira xiniin yaha iyo guud ahaan xubnaha taran ka ragga aad u kordheen.<br />
Haddaba haddii uu jiro cudur xanuun ama barar kaa asiibay xiniin yaha isla markaana uu kuu keenay dhibaatooyin caafimaad iyo kuwo la xiriira xagga taran ka inta ba ama dhibaatooyin ka la xiriira cudurada iyo xanuunada ku dhaca xiniin yaha iyo guud ahaan xubnaha taran ka ay asiibeen qof kamida ehel kaada asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaarisay daaweyn rasmi ah inshaa allaah la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daawo rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.DAAWADA DHIRTA WAA ASALKA DAAWOhttp://www.blogger.com/profile/13163221785851756465noreply@blogger.com